Bucak ve Hatun kayyımların sekiz yıllık tahribatını anlattı: 'Diyarbakır barış demekten vazgeçmiyor'

Artı Gerçek- Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanları Serra Bucak ve Doğan Hatun, sekiz yıllık kayyım sürecinde yaşanan tahribatı ve sekiz ayda yaptıkları çalışmaları anlattı. Kayyım atamalarını ve yeni çözüm süreci tartışmalarını değerlendiren Bucak, "Demokratik cepheyi ve dayanışmayı büyütmek gerekiyor. Diyarbakır halkı hiçbir zaman demokrasi, barış ve beraberlik demekten vazgeçmiyor" dedi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanları Serra Bucak ve Doğan Hatun, Çand Amed Kongre Merkezi’nde dün medya temsilcileri ve gazetecilerle bir araya geldi. Toplantıya DEM Parti Yerel Yönetimlerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Rüştü Tiryaki de katıldı. 2016- 2024 yıllarında kayyım sürecinde yaşanan usulsüzlükleri ve sekiz aylık süreçte yaptıkları çalışmaları anlatan eşbaşkanlar, kayyım atamalarını, yeni çözüm süreci tartışmalarını ve iktidarın belediye kreşlerine yönelik kapatma tehdidini değerlendirdi.

'KAYYIMLAR HALKTA DUYGUSAL KIRILMAYA YOL AÇIYOR'

Kayyım atamalarını eleştiren DEM Parti Yerel Yönetimlerden Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Rüştü Tiryaki, "Çok büyük yolsuzluklar oldu. Belediyeler öyle borçlandırıldı ki Halfeti Belediyesi, aylık geliri 8 milyon, 10 yıllık geliri 960 milyon. Ancak bir milyar borçlandırılmış. Bütün taşınmazları satmış. Bir kez oy veriyorsunuz, iki kez oy veriyorsunuz, kayyım atanıyor. Bu duygusal kırılmalara da yol açan bir iş. Bir her seferinde bizim kadrolarımız her seferinde üç aylığına gelebilme ihtimaline rağmen aday oldular. Belediyecilik yapmaya çalışıyorlar. Tehditler bu heyecanı ortadan kaldırmadı” dedi.

KAYYIMLAR 3 MİLYAR 745 MİLYON TL BORÇ BIRAKTI, SEKİZ AYDA 523 MİLYON TL BORÇ ÖDENDİ

Kayyımın sekiz yılda yarattığı tahribata ilişkin bir sunum yapan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Serra Bucak, şunları anlattı:

-2016’da ilk kayyım atandığında personel sayısı bin 070’di. 8 yılda bu sayı 4 bini aştı. DİSKİ ve Kanalizasyon İdaresi’ni saymıyorum.

- Kayyum dönemi içerisinde gider kalemlerinin başında personel giderleri geldi. Yaklaşık 4 milyar 976 milyon TL tutarında olan personel giderleri, toplam harcamaların yüzde 27’sine denk geldi. Kadın, gençlik, kültür, kırsal kalkınma, sosyal hizmetler ve kent temizliğini, kültürel mirası korumayı ilgilendiren çevre korumaya ayrılan toplam pay 1 milyar 348 milyon 563 bin TL ile yüzde 8’i bile bulmadı.

KAYYIMLARIN DEVRETTİĞİ 49 TAŞINMAZ GERİ ALINMAYA ÇALIŞILIYOR

- Kayyımlar sekiz yıllık süreçte sadece 185 milyon 379 bin TL borç ödedi. Bırakılan borç 8 Nisan itibariyle DİSKİ dahil 3 milyar 745 milyon 491 bin TL. Yeni yönetimin ödediği borç 523 milyon TL.

- Kayyımlar döneminde 49 taşınmaz, 25 yıllığına ücretsiz bir şekilde diğer kamu kurumlarına devredildi. Mevzuata aykırı ve usulsüz devir işlemleri Belediye Meclisi tarafından iptal edildi. İçişleri Bakanlığından talep edilen Mülkiye Müfettişi görevlendirilmedi. 17 taşınmaza ilişkin belediye meclisinin aldığı karar ilgili kurumlar tarafından mahkemelere taşındı ve mahkemeler belediye aleyhine yürütmeyi durdurma kararı verildi.

'YARDIM LİSTELERİ İKTİDAR PARTİSİNDEN GÖNDERİLDİ'

- Sosyal destek kartı, gıda kolisi ve giysi yardımından faydalanacak kişilerin listeleri, herhangi bir inceleme yapılmadan hükümete bağlı olan partinin il ve ilçelerinden gönderildi. Benzer şekilde pandemi döneminde esnaflara yapılan nakdî yardım da taraflı dağıtıldı. - Misafirhanenin 7. ve 8. katları, kayyım döneminde başka illerden getirilen bürokratların hizmetine verildi. Bu bürokratların hepsi, huzur hakkı ile en az iki maaş aldı.

- Son 2 yıl içinde üzerinde 'Uyanış Gençlik' yazılı 10 bin adet kupa, 2023 yılında 13 bin tişört, 11 bin şapka, 13 bin puzzle, 5 bin okul çantası, 20 bin karton poşet, 10 bin bez poşet, 10 bin not defteri satın alındığı kayıtlardan anlaşıldı.

'HALK OTOBÜSLERİ İHALESİZ ALINDI, 500 MİLYON TL ZARAR EDİLDİ'

- Kayyım döneminde halk otobüs sayısı 100’den 200’e çıkarıldı. Bu otobüslerin tamamının temini ihalesiz ve süresiz yapılarak kurum yaklaşık 500 milyon TL zarara uğrattı.
- Halk otobüslerinin havuzunda toplanan paralardan yaklaşık 5 milyon 500 bin TL’nin kayıp olduğu tespit edildi. Konuya ilişkin açılan dava, ağır ceza mahkemesinde devam ediyor. Bununla ilgili şahsın verdiği ifadede, bahse mevzu olan paranın kayyım Cumali Atila’nın seçim çalışmalarında kullanıldığı yönünde. - 11 Ekim 2023'te kurulan İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanlığına ciddi bir bütçe ayrılmadığı gibi bu alanda somut bir çalışma gerçekleştirilmedi.

'ARKEOLOJİK KAZI YAPAR GİBİ YOLSUZLUKLARI ORTAYA ÇIKARMAYA ÇALIŞIYORUZ'

Eşbaşkan Bucak, "Sadece kayyımların yarattığı tahribatların izini sürmek değil, aynı zamanda atıl durumda bırakılmış ya da farklı alanlara yönlendirilmiş bütçelerin peşine düşmek de oldukça zor. Bu süreç hâlâ devam ediyor. Adeta bir arkeolojik kazı yapar gibi, geçmişin izlerini ve yolsuzlukları ortaya çıkarmaya çalışıyoruz” dedi.

HALK LOKANTASI, KIZ ÖĞRENCİ YURDU, JINKART, ÇOK DİLLİ KREŞ

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Doğan Hatun da belediyenin sekiz aylık süreçte yaptığı hizmetleri sıraladı:

- İki Halk Lokantası açıldı. Günde biner kişilik yemek çıkaran lokantalar 5 bin kişilik yemek üretecek kapasiteye çıkarılacak. - 391 yatak kapasiteli Kız Öğrenci Misafirhanesi hizmete açıldı. - Şehirlerarası 830 ulaşım bileti desteği verildi. - Belediyenin tesislerinde üretilen 1 milyon mevsimlik çiçekle kent renklendiriliyor.

- 7 bin kadına JİNKART uygulamasıyla ücretsiz toplu ulaşım imkanı sağlandı. - Sosyal Kart ile 12 bin 168 bin TL nakdi destek veriliyor. - 11 bin 329 metre atık su hattı döşendi. - 13 bin 800 metre içme suyu hattı döşendi. - Hayvan Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nde 3 bin 365 hayvan tedavi edildi. - Çok dilli Zarokistan Kreş ve Gündüz Bakım Evleri hizmete açıldı.

3 BİN ÖĞRENCİYE 45 MİLYON TL EĞİTİM DESTEĞİ

- 3 bin öğrenciye toplam 45 milyon TL eğitim desteği verildi.

- Sanayi Mahallesi’nde bulunan Mezopotamya Bulvarı’nda Yeşil Kuşak Projesi tamamlandı.

- Engelli Dairesi Başkanlığı ve kent genelinde Engelli Şart İstasyonlar kuruldu. Görme engelliye beyaz baston desteği sağlandı. İşitme engelliler için kırtasiye dayanışmasında bulunuldu.

- 1 milyar TL’lik yol yatırımı yapıldı. 280 kilometre yeni yol yapıldı.

- Ücretsiz çamaşır evi, üniversite öğrencilerinin hizmetine sunuldu.

- Amed Kadın Tiyatro Günleri ilk kez düzenlendi.

'DEMOKRATİK CEPHE VE DAYANIŞMAYI BÜYÜTMELİYİZ'

Sunumların ardından Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanları Serra Bucak ve Doğan Hatun gazetecilerin sorularını yanıtladı. Kayyım tehdidi ve yeni çözüm süreci tartışmalarının sorulması üzerine Eşbaşkan Bucak, "2016 ve 2019’da kayyımlar atandığında Kürt siyaseti yalnız kalmıştı. 2024 kayyım atamalarında ise CHP'nin başlattığı çalışmayı kıymetli buluyorum. Bu demokratik cepheyi ve dayanışmayı büyütmek gerekiyor. Sekiz yılın ardından Kürtler kayyım meselesinde nasıl haklı olduklarını, bunun nasıl bir çürümüş sistem olduğunu ve halklara hiçbir faydasının olmadığını demokratik siyasette ısrar ederek gösterdiler. Dolayısıyla bu demokrasi cephesinde buluşabilmek önemli ve kıymetli" diye konuştu.

'HALK BARIŞ İÇİN HAZIR'

"Diyarbakır halkı hiçbir zaman demokrasi, barış ve beraberlik demekten vazgeçmiyor" diyen Bucak, şöyle devam etti:

"Bu halk demokrasi, barış ve özgürlükler için, kimsenin kimsenin incitmediği bir coğrafya için son derece hazır. Tabii Ankara’dan bir ses yükselince tartışılıyor. Elbette ki kendi içerisinde güvenmeli miyiz güvenmemeli miyiz diye bir muhakemesini de yapıyor. Öte yandan tekrar kayyımların atanıyor olmasını da sorguluyor. Bir yandan ümit etmek istiyoruz. Barışı ümit etmek kadar güzel bir şey yok bence. Bu kadar enerjisini güvenlikçi politikalara, çatışma politikalarına harcayan bir ülkeden çıkıp eğitime, istihdama, gençliğe, çocuğa ve sağlığa yatırım yapmak ve bu ülkeyi hep birlikte kalkındırmak mümkün. Ama bir türlü bunu gerçekleştiremedik. 2013’te başlayan müzakereler bozuldu, yıkıldı ve son 10 yıldır biz bu yıkımın sonuçlarını yaşıyoruz. Yıkımın en önemli meselelerinden biri de görüş, çatışma ve kaygılarla, antidemokratik bir düzenle baş başa olma durumu. Ama bugün Diyarbakır’da sokakta güzel şeyler konuşuluyor bence. Çünkü umut var.”

'YARIN KAYYIM ATANACAK GİBİ SÖYLEMLERLE SEKİZ AYI GEÇİRDİK'

Kayyımın yarattığı psikolojik baskının belediyedeki çalışanlar üzerinde etkili olduğunu söyleyen Bucak, "Belediyede her an kayyım atanacakmış gibi yaşayan bir troll ekibi var. Bugün yarın kayyım atanacak gibi söylemlerle bu yedi, sekiz ayı geçirdik. Bunlar bizim için bir deneyim, olumsuz da olsa bir deneyim. Ancak personel açısından bu durum çok sıkıntılı” dedi.

'KADIN SIĞINAKLARI ARTIRILACAK, HER İLÇEDE DANIŞMA MERKEZLERİ KURULACAK'

Kayyımların en çok kadın kurumlarını hedef aldığını, kayyımlarca kapatılan 'İlk Adım İstasyonu' ve 'Alo Şiddet Hattı'nın yeniden açılacağını belirten Bucak, sığınak sayılarının artırılacağını ve her ilçede kadın danışmanlık merkezleri kurulacağını söyledi.

'KREŞLERDE ANADİLDE HİZMET VERMEMİZ KRİMİNALİZE EDİLİYOR'

Belediyelerin açtığı kreşlerin kapatılmak istenmesiyle ilgili de konuşan Bucak, "Zarokistan kreş ve gündüz bakım evlerimizde çok dilli kreş hizmeti sunuyoruz. Bir saat İngilizce, bir saat Almanca, Türkçe ve Kürtçe eğitim veriyoruz. Kürtçe okuma saatleri düzenliyoruz. Öğretmenler masallar okuyor. Biz çocuklarımızın kendi anadillerinde, ailelerinde duydukları gerçekleri toplumsal hayatta da mümkün kılmaya çalışıyoruz. Ancak bu, maalesef kriminalize ediliyor ve başka bir şekilde yorumlanıyor. Bu durumu doğru bulmuyoruz. Kreş, çok önemli bir hizmettir. Ailelerin bu hizmete ihtiyacı var" diye konuştu.