'Demirtaş için Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi devreye girmeli'

AİHM’in serbest bırakılmasını istediği HDP’nin önceki dönem Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunu sürdüren Ankara 19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararını eleştiren İHD Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin devreye girmesi gerektiğini söyledi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM), Halkların Demokratik Partisi (HDP) önceki dönem Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında 20 Kasım’da "tutukluluğuna son verilmesi" yönünde verilen kararın ardından avukatların Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yaptığı tahliye başvurusu dün reddedildi. Mahkemesi’nin verdiği "tutukluluğa devam" kararını değerlendiren İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, mahkemenin Ceza Muhakemesinde olmayan yeni kriterlere imza attığını belirtti. Türkdoğan, "Bir mahkeme tutukluluk incelenmesi yaparken bakacağı konular bellidir. Birincisi delillerin toplanıp, toplanmadığıdır. Deliller toplanmış ve dava dosyasındadır" dedi.

Tutukluluğa devam kararında savunmanın bitmediğine dikkat çekilmesini eleştiren Türkdoğan, şöyle devam etti: "Savunmanın bitirilip, bitirilmemesi tek başına deliller toplanmadığı anlamına gelmez. Maddi olarak tarafların ileri sürdükleri deliller toplanmışsa ki iddia makamı tutukluluğun devamını istediği için tutuklamaya yeter delilleri dosyaya sunduğundan dolayı, dosyada deliller vardır. Tüm deliller dosyada olduğuna göre, karartılacak deliller yoktur.

‘HÂKİMLER KAÇARDI, DEMİRTAŞ KAÇMAZDI’

Mahkemenin gerekçeli kararında adli kontrol hükümlerinin uygulanmasının yeterli olmayacağı yönündeki tespite dair de konuşan Türkdoğan, "Selahattin Demirtaş tutuklandığında bir siyasi partinin Eş Genel Başkanı, milletvekiliydi. Kaçma şüphesi yoktu. Belki o kararı verecek olan hakimler Türkiye’den kaçabilir ama Demirtaş kaçmazdı. Siyasi partisini bırakıp, nereye gidecek" dedi.

‘HANİ MAHKEMELER BAĞIMSIZDI?'

Mahkemenin "Savunmasını bitirememiştir. Daha önce çağrıldığı halde gelmemiştir" gerekçeleriyle tutukluluğa devam demesinin kanun ve hukuka aykırı bir karar olduğunu vurgulayan Türkdoğan, "Bu kararı nasıl veriyor. Baktığınızda AİHM kararı açıklandığında Türkiye’deki siyasi iktidar bir açıklama yaptı ve AİHM kararını tanımayacağını beyan etti ve gördüğünüz gibi mahkeme de bundan etkilenmiş. Hani mahkemeler bağımsızdı? Umarım Ankara 19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi itiraz üzerine verdiği bu yanlış kararını kaldırır" diye belirtti.

‘AİHM KARARI BAĞLAYICIDIR’

AİHM kararının bağlayıcı bir karar olduğunu bir kez daha hatırlatan Türkdoğan, "AİHM’in Daire kararı uygulanmak zorundadır. Ha ne zamanki Türkiye bu kararı temyiz eder. AİHM büyük dairesi toplanır, temyiz incelenmesini görüşür. Nihai karar verdiğinde farklı bir karar çıkarsa tekrar eski hale getirirsiniz. Bir ülke AİHM kararını uygulamamak için hukukta karşılığı olmayan konularını bir mahkemeye yazdırıyor. O mahkemede bunu savunuyormuş gibi yapıyor" diye konuştu.

‘YARGIÇLARIN GÜVENCESİ YOK’

Türkiye’de yargıç güvencesi olmadığını vurgulayan Türkdoğan, değerlendirmelerini şöyle sürdürdü: "Çok açık bir şekilde mahkeme şunu söyleyebilirdi; ‘Ben baskı altındayım. Ben sizi tahliye etmek istemiyorum. Bu dosyadan bu nedenle çekiliyorum. Biz bu dosyaya bakamıyoruz’ diyerek, pek ala dosyadan çekilme hakları vardı. Bu haklarını kullanabilirlerdi. Yargıçları eleştiriyoruz ama yargıçlara da haksızlık yapmayalım. Çünkü o yargıçların güvencesi yok. Dolayısıyla yargıçlar AİHM kararına uyduğunda sürülmeyecekleri, görevden alınmayacakları ya da ilerde meslekten atılmayacaklarının garantisi yok. Kararı verecek yargıçlar kendilerini baskı altında hissediyorlar. Böylesi bir ortamda sağlıklı bir yargılama yapılmayacağı açık."

Türkdoğan, Demirtaş ile ilgili verilen bu karar sonrasında artık yargıç güvencesi konusunun tartışılması gerektiğini vurguladı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) döneminde dahi yargıçların güvencesi olduğunu anımsatan Türkdoğan, şuan da böyle bir güvencenin söz konusu olmadığını kaydetti.

‘KAHRAMANLIK BEKLİYORUZ’

Mahkeme kararına ilişkin eleştirilerin siyasi iktidara yapılması gerektiğine ifade eden Türkdoğan, şöyle dedi: "Bizler siyasi iktidarın her istediğini ve baskı yaptığını söylüyoruz. Yargıçlardan kahramanlık yapmasını bekliyoruz. Ama şunu da söylemek gerekiyor; bence yargıçların başka başvuracağı yollar vardır. Dosyadan çekilmek gibi veya bu koşullarda yargıçlık yapmama gibi seçenekleri vardır."

‘AİHM KARARINA UYULMAYACAĞI AÇIK’

Bu karar ardından Avrupa Konseyi (AK) Bakanlar Komitesi’nin devreye girmesi gerektiğini sözlerine ekleyen Türkdoğan, şunları söyledi: "Çok açık bir şekilde Ankara 19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği ‘tutukluluğa devam kararı’ ile AİHM kararına uymayacağını açıkça, resmi olarak beyan etmiştir. Bu durumda konunun AK Bakanlar Komitesi’ne taşınması ve Bakanlar Komitesi’nin de bu kararın gereğini yapması için Türkiye’den talepte bulunması gerekir." (MEZOPOTAMYA AJANSI / Berivan Altan)