Depremin vurduğu Hatay'da mandalina üreticileri zorda: CHP'li belediyelere toplu alım çağrısı

Abidin YAĞMUR

MERSİN - Hatay’ın Samandağ ilçesindeki mandalina üreticileri, deprem koşullarına rağmen bahçelerini ihmal etmedi. Kış ve yaz sezonu boyunca mandalina bahçelerinde emek veren, artan girdi maliyetleri nedeniyle zorlanan üreticiler hasat sezonunun gelmesiyle büyük hayal kırıklığı yaşadı.

Türkiye’nin en fazla mandalina üretimi yapılan ilçelerinden biri olan Samandağ’da üreticiler, alıcı bulamadıkları için kasım ayının sonuna gelinmesine rağmen ürünlerini hasat edemedi. İlçede şimdilerde yüzlerce üretici mandalinayı nasıl satacağını, masraflarını nasıl karşılayacağını düşünüyor. Birçok çiftçi sosyal medyadan başta İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyesi olmak üzere CHP'li belediyelere 'alım desteği verin' çağrısında bulunuyor.

EVLERİ YIKILDI, BAHÇELERİNE DÖRT ELLE SARILDILAR

Samandağlı depremzedeler Sihem Çulha ve eşi Malik Çulha da yüzlerce üretici gibi bir yıllık emeklerinin zayi olmasından endişe duyuyor. Depremin ardından zor koşullarda bahçelerini ayakta tutmayı başaran Çulha çifti sezon boyunca dört defa ilaçlama yaparak 12 bin TL, üç defa da gübreleme yaparak 10 bin TL harcadı, bahçelerini sulamak için de 5 bin TL ödedi. Ağır hasarlı evleri yıkılan Çulha çifti, 26 yıllık ağaçlarının bakımını ihmal etmedi.

'GÜZELİM MANDALİNALAR HEP DALINDA KALDI'

Sihem Çulha, bin bir emek ve maliyetle ürettikleri mandalinaya alıcı çıkmaması üzerine sesini bir video ile duyurmaya çalıştı. Samandağ’a bağlı Uzunbağ Mahallesindeki bahçesinde video çeken Sihem Çulha, "Şu gördüğünüz mandalinalar 40-50 tona kadar elimizde kaldı. Biz depremzedeler olarak çok da mağduruz. Evimiz ağır hasar aldı, yıkıldı, kaldırıldı. Şubat depremi sallanırken ben ve eşim bu mandalinalara taban gübresi attık. Üç defa ilaçladık, suladık. Akdeniz sineği için dört defa ilaçladık. Bir sürü masraf ettik bu hale getirmek için. Şimdi elimizde 40-50 ton mandalina var. Biz çok mağduruz çiftçi olarak. Zaten çiftçiler her zaman mağdur, bu depremde daha da mağdur olduk. Güzelim mandalinalar hep dalında kaldı. Alıcısı yok, dalında duruyor" dedi.

ZİRAAT ODASI: SU GEÇ GELDİ, ÜSTELİK ZAMLI GELDİ

Artı Gerçek'e konuşan Samandağ Ziraat Odası Başkanı Selim Kamacı, “Bin bir emek ve maliyette ürettiğimiz mandalinamız yine satılamadı, yine ağaçta, dalında kaldı. Sulama suyunda depremden sonra büyük sıkıntı yaşadık. Su gecikmeli olarak geldi. Sulama yapılmadı sayılır. Buna rağmen sulama suyuna bindirme yapıldı. 800 TL'DEN 1200 TL’ye çıkarıldı. Sonra 'Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yüzde 50 hibe yapılacak' denildi. Ancak 2023 yılında Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kaydı olmayanlar bu hibeden faydalanamadı" diye konuştu.

'EKREM İMAMOĞLU’NA YAZDIK, YANIT ALAMADIK'

Üreticinin pandeminin etkisini silemeden depremin yıkıcı etkisini yaşadığını vurgulayan Kamacı, “Mandalina konusunda iki mektup yazdım, resmi yazı yazdım. Sayın Ekrem İmamoğlu’nun okullara gıda desteği yaptığını öğrendik. Kendisine mektup yazıp, 'o dağıtılan gıdalara bizden satın alacağınız mandalinayı da ekleyin' dedik. Hâlâ cevap alamadık. Kılıçdaroğlu, CHP Genel Başkanı iken ona da yazdım. Yüzlerce belediye var. 'Belirli belediyeleri bizim mandalinamızı satın almaları yönünde ikna eder misiniz?' diye ricada bulundum, cevap veren olmadı" dedi.

'DİLENMİYORUZ, DEVLET YANIMIZDA OLSUN DİYORUZ'

Narenciyede bu yıl rekolte fazlası olduğuna ancak Türkiye’nin narenciyeyi rahatlıkla eritebileceğine dikkat çeken Kamacı, şöyle dedi:

"Biz bu sezon bu üretimi zorla yaptık. Depremden bu yana DSİ bizi yalnız bıraktı. İnsanlar sulama suyu sorununu tankerlerle su getirerek çözdü. Dekar başına 1000 TL su parası verdik. Kendi çabamızla ürettik, bu kez de ürünümüzü satamıyoruz. İhracatta sıkıntılar olduğu için tüccar almıyor. Geçici bir çözüm olarak, en azından bu yıl için belediyeler elimizdeki narenciyeyi alabilir, okullarda çocuklara c vitamini desteği için dağıtabilir. Biz dilenmiyoruz. Biz bu devletin vatandaşıysak, bugüne kadar vergimizi vermişsek bugün de devlet bizim yanımızda dursun; yeniden ayağa kalkmamız için, yeniden üretmemiz için bize destek versin diyoruz."

ÖZGÜR ÖZEL'DEN ÇAĞRILARA YANIT

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, partisinin bugünkü grup toplantısında depremzedelerin çağrısına yanıt verdi. Özel şunları söyledi:

"Tarımdan sorumlu genel başkan yardımcımızın önerisi, yerel yönetimlerden sorumlu genel başkan yardımcısının inisiyatif alması, büyükşehir belediyelerimizin katkısıyla , önümüzdeki günlerde rakamlarını açıklayacağımız şekilde Hatay’daki depremzede narenciye üreticilerinin dalında kalan meyvelerini satın alıp yoksullara dağıtacağız. Bunun da sözünü veriyoruz."

Hatay'da su sorunu devam ediyor: Sulanmayan erkenci mandalinalar kuruyup döküldü