Erdoğan’dan cami için 'yurt savunması' kararı

İsa Uğur ERDOĞAN

ARTI GERÇEK- İstanbul Beyoğlu’nda bulunan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii’nin ‘yeniden ihyası’ için Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından acele kamulaştırılmasına karar verildi. Yaklaşık 40 metrekarelik alanın acele kamulaştırılacağı yapı Karaköy Camii olarak biliniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzalı kararın gerekçesi; 2942 sayılı kanunun 27. maddesi. Caminin yurt savunması ile tek ilişkisi sahibinin İkinci Viyana Kuşatması'na katılması.

İlgili madde ise; "3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun uygulanmasında yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine Bakanlar Kurulunca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında kıymet takdiri dışındaki işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın 10'uncu madde esasları dairesinde ve 15 inci madde uyarınca seçilecek bilirkişilerce tespit edilecek değeri, idare tarafından mal sahibi adına 10 uncu maddeye göre yapılacak davetiye ve ilanda belirtilen bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir" şeklinde.

YURT SAVUNMASI İLE TEK İLGİSİ VİYANA KUŞATMASI

Söz konusu cami Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından 1666 yılında yaptırıldı. Cami ile yurt savunması ya da savaşın tek ilgisiyse burayı yaptıran sadrazamın Viyana Kuşatması ve Rus İmparatorluğu ile savaşlarda yer alması. Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa’nın damadı olan Merzifonlu Kara Mustafa Paşa 1676 yılında Fazıl Ahmed Paşa'nın ölümü üzerine, 41 yaşında iken IV. Murat döneminde sadrazamlığa getirildi. Osmanlı-Rus Savaşı'nda padişahla birlikte sefere katıldı. İkinci Viyana Kuşatması’nın bozguna uğraması üzerine idam edilerek Belgrad’a gömüldü.

MENDERES YIKTIRMIŞTI

Cami aynı zamanda Karaköy Camii olarak da biliniyor. Adnan Menderes döneminde yol yapımı için 1956 yılında yerinden sökülerek Kınalıada’da yeniden inşasına karar verildi. Ancak malzemeleri taşıyan geminin yan yatması ile parçaları boğaza gömüldü. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bugünkü Galata Köprüsü girişinde, Ziraat Bankası binası bulunan alanda tekrardan caminin inşası için 2002 yılında karar aldı. Camiiden geriye mihrabın bir parçası ve dış cephede kullanılan mermer panellerden birisi kaldı. Ancak bu parçalarda Kınalıada’da ki camide kullanıldı. Yeniden inşa edilecek cami eski çizimlere bağlı kalınarak inşa edilmesi planlanıyor.

ACELE KAMULAŞTIRILMA KARARI VERİLEN YERLER

Cumhurbaşkanı kararı ile acele kamulaştırılmasına karar verilen alanlar sadece Merzifonlu Kara Mustafa Camii ile sınırlı değil bugün yayınlanan kararlarda;

Malatya’nın Doğanşehir ilçesinde Kayabaşı Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,

Mersin’in Mut ve Gülnar ilçelerinde Akyel-1 Güneş Enerji Santrali ve Kıvanç- 2 Güneş Santrali için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,

Kütahya Parmakören KÖK Seyitrömer KÖK Enerji Nakil Hattı yapımı için Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü,

Gaziantep’te oğuzeli- Ekinveren Enerji Nakil Hattı’nın yapımı için Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü,

Manisa’nın Kırkağaç ilçesinde Karakurt Rüzgar Enerji Santrali yapımı amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı,

Elazığ’da Hamzabey Barajı 1. ve 2. Etap Enerji Nakil Hattı yapımı için Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü,

Ordu’nun Akkuş ilçesinde Akkuş Rüzgar Enerji Santrali yapımı için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından acele kamulaştırma kararı verildi.

'CAMİNİN YAPILMASINDA NASIL BİR ACELE VAR'

Çevre ve HES davaları konusunda çalışma yürüten Avukat Yakup Okumuşoğlu'na sorduğumuz söz konusu acele kamulaştırma kararlarına, 'Kamulaştırma Kanununda acele kamulaştırma kararlarının gerekçelendirmesi koşulunun olduğu' yorumunu yaptı. Okumuşoğlu, "Bu tür kamulaştırmalarla ilgili davalarda genelde iptal kararı çıkıyor. Ama idare bunu önemsemiyor. Dava açıldığı zaman normal kamulaştırmaya dönüyor."

"Caminin orada yapılmasında nasıl bir acelelik var bilemiyoruz. Orada bir acelelik olmaz tabi. Normal kamulaştırma istisna, acele kamulaştırma genel uygulama haline geldi. Normalde acele kamulaştırma istisnadır. Cami yapmak için bile acele kamulaştırma yapılıyorsa kamulaştırma kanunu’nun gözden geçirilmesi lazım" dedi.