'Evlilikte mehiri neden çocuklara anlatıyorsunuz'

Sibel HÜRTAŞ / ANKARA

Lise kitaplarına "evlilikte mehir"in anlatılmasına tepki gösteren HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’a tepki gösterdi.

HDP’li Meral Danış Beştaş, Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına bir soru önergesi verdi. Beştaş, önergede, Milli Eğitim Bakanlığı’nın Lise 3. ve 4. sınıflarda okutulmak üzere hazırladığı ders kitaplarındaki tartışmalı ifadelere dikkat çekti. Beştaş, bu yıl okutulacak olan "Hz. Muhammed’in Hayatı" dersine ilişkin kitabın "Evlilik’ ve‘Ailede eşlerin görevleri" ünitelerinde çocuklara tavsiye niteliğinde yer alan konularda dinin aileyi lidersiz bırakmadığı belirtilerek "Erkekler güç ve kuvvet yönünden daha ileri olduğundan, ailenin sorumluluğunu birinci derecede onlara yüklemiştir" ifadelerinin yer aldığını anımsattı.

Beştaş, müfredattaki değişikliklere ilişkin şu bilgileri verdi:

"MEB; annenin ‘görevleri’ni ‘Kocasına karşı görevlerinde titiz davranması, evine ve çocuklarına sahip çıkması gerekir. Sabırlı ve kanaat ehli olmalı, israftan kaçınmalı’ sözleriyle sıralamış. Kitapta ‘İslam, erkeğin üstlendiği mesuliyetlere karşılık kadının da kocasına itaat etmesini istemiş ve bu itaati ibadet saymıştır. Ailede çocukların büyütülüp terbiye edilmesi daha çok anne tarafından yerine getirilir. Ailede erkek vazifesini yapar, ailesine karşı güzel davranır; kadın da ona karşı gereken muhabbet, hürmet ve itaati gösterirse aile içinde düzen ve uyum sağlanmış olur.’ Kitapta ‘Kabul Edilemez Evlenme Çeşitleri’ başlığında ise ‘ateist, müşrik, mürtedle yapılan evliliklerin yasak olduğu’ ifade edilmiştir.

Ayrıca kitapta evliliklerin ‘insanın fıtratında var olan bir güdü’ olduğunu ifade edilerek ‘Ülkemizde örfe dayalı olarak genç yaşlarda evlenildiğini düşünürsek’ biçiminde yorum yapılmış ve çocuklardan dindar aile kurmaları istek biçiminde dile getirilmiştir. Söz ve nişanın dini kural değil gelenek olduğuna değinilen kitapta, ‘Henüz evli olmadıklarından mahremiyet konularında dikkatli olmalı ve görüşmelerini meşru çerçeve içerisinde sürdürmelidirler.’ İfadelerine de yer verilmiş ayrıca ‘kişi evliliğe kadar iffetini muhafaza etmeli; sadece nikâhın koruyucu şemsiyesi altında karşı cinsle bir araya gelmelidir. Unutulmamalıdır ki temiz kadınlar temiz erkeklere, temiz erkekler de temiz kadınlaralayıktırlar’ denilmiştir. Ayrıca evlilik ile ilgili olarak ‘erkeklerin cimrilikle değil gönül hoşluğuyla ve cömertçe verdiği’ mehirden de bahsedilmiştir."

HDP Milletvekili Meral Danış Beştaş, müfredattaki bu değişikliklere ilişkin Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’ın şu sorulara yanıt vermesini istedi:

"1- Milli Eğitim Bakanı olarak eğitim sistemi ile ilgili son 2 yıl içerisinde yaptığınız icraatların dayanağı nedir?

2- Eğitim sistemi ve eğitimde pedagojik yaklaşımlara dair Bakan olmadan önce almış olduğunuz eğitim var mıdır?

3- Milli Eğitim Bakanı olarak yukarda izah edilen ve eğitim ile ilgisi bulunmayan hususlara ilişkin ders ve ünite oluşturulmasının sebebi nedir? Bu hususta hangi kurum ve kuruluşlar ile ortaklaşa çalışma yürüttünüz?

4- Lise düzeyinde olan ve hukuk önünde hala çocuk olan öğrencilere evlilik ile ilgili ünitelerin ders olarak verilme sebebi nedir?

5- Milli Eğitim Bakanı olarak göreviniz akademik ve kültürel düzeyde eğitim verilmesini sağlamak mıdır yoksa toplum mühendisliği yapmak mıdır?

6- Lise düzeyinde verilmesi öngörülen derslerde kadının ikincil planda, sadece aileye özgü ve erkeğe itaat etmesi gereken bireyler olarak gösterilme gerekçesi nedir?

7- Ateist bir kimse ile evlilik neden yasak olarak gösterilmiştir? Bu hususun eğitim ile ilgisi nedir? Milli Eğitim Bakanlığı kişilerin kimlerle evleneceği ile neden ilgilenmektedir?

8- Kitapta küçük yaşta zorla evlilikler neden "gelenek" olarak gösterilmektedir? Küçük yaşta zorla evlenmeleri Bakanlığınız destekliyor mu? Küçük kız çocuklarının eğitimlerine destek olmanız gerekirken zorla evlendirilmelerinin önünü açan açıklamaların ders kitaplarında okutulmasına cevaz vermenizin sebebi nedir?

9- Evlilikte mehir ile ilgili açıklamalara neden gerek duyulmuştur? Evlilikte eskiden başlı parası olarak bilinen ve günümüzde geçerliğini yitirmiş çağdışı ve kadınları ikinci planda gösteren bu uygulamaya dair güzelleme yapılarak ne amaçlanmaktadır? Kitapta Medeni Kanundan söz edilmeyerek eski ve çağdışı uygulamaların canlandırılmak istenmesinin sebebi nedir?

10- Amacınız kadınların yıllardır mücadele ederek elde etmiş olduğu kazanımları yok etmek midir?"