Giresun'da Rumlar'dan kalan son izler tehlike altında

Giresun'un Çınarlı Mahallesi’ne bağlı Zeytinlik semtinde daha önce Giresun'da yaşayan Rumlar, kısmen de olsa yapılarını koruyabilmiş. Giresun Kalesinin eteklerinde kurulu olan mahalle sahile kadar uzanıyor. 2’nci derece sit alanı olarak tescillenen Zeytinlik'te Rumlara ait 85 yapı bulunuyor.

Mezopotamya Ajansı'nda yer alan habere göre, 1840’lı yıllarda inşa edilmiş olan evler, hiçbiri diğerinin ışığına, manzarasına, hava dolaşımına etki etmeyecek şekilde konumlandırılmış. Geniş bahçeler içine yapılan konakların yapımında yığma taşların yanı sıra ithal malzemeler kullanılmış. Mahalle içinde bulunan ve Giresun Kalesine çıkan dar sokakların bir kısmına dokunulmazken bir kısmı da genişletilerek tarihi yapısı bozulmuş, konakların duvarları yıkılmış. Son yıllarda artan çarpık kentleşmenin etkisi ile Rum konakları binaların arasında kalmış.

Mahalle içinde mübadeleye kadar Rumlara ait olan 68 konağın yanı sıra Katolik, Ortodoks Kiliseleri ve bir okul varlığını koruyan yapılardan. Rum konaklarının birçoğu mübadele ile el değiştirmiş. Evlerin büyük kısmı bölgede yaşayan insanların eline geçmekle birlikte birkaç tanesi de çeşitli bakanlıklar tarafından kullanılıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın restorasyon çalışmalarından sonra Rum konaklarının dışına asılan tabelalardan evlerin tarihçesini görmek mümkün. Bunlardan birisinde 1899 yılında Hacı Panayot’un kızı Maria’ya ait olan konağın şimdi, Musa Yılmaz adlı yurttaşa ait olduğunu görmek mümkün.

Giresunlu Ortodoksların kullandığı Aziz Nikola Kilisesi müze olarak, Eski Katolik Kilisesi de 1967 yılından beri Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılıyor. Geçmişte Rum okulu olan Cumhuriyet ile birlikte Giresun Ticaret Lisesi olarak kullanılan bina ise Giresun Kız İmam Hatip Lisesine dönüştürülmüş.

Giresun Belediye Başkanlığı yapmış olan Kaptan Yorgi’nin mezarının bulunduğu Rum mezarlığı ise Giresun-Trabzon sahil yolunun yapımı sırasında tamamen yok edilmiş.