Hrant'sız ve Hrant için 11 yıl...

Fatma YÖRÜR

ARTI GERÇEK - Gazeteci, barış aktivisti, insan hakları savunucusu Hrant Dink'siz 11 yıl geçti. O öldürüldüğünde sokaklara dökülen binlerce kişi, karanlığa ve kötüğe karşı insanlığın ve vicdanın sesi oldular. 11 karanlık yıl boyunca Hrant Dink'in dostları hem bu karanlığın aydınlatılması için hukuk mücadelesi verdi hem de Hrant Dink'in mücadelesini geleceğe taşımaya çalıştı. Her bir yılda farklı bir sloganla sokaklara dökülen Hrant'ın arkadaşlarının 11 yılını derledik.

2007 - 'Hepimiz Hrant'ız, hepimiz Ermeniyiz' diye sokaklara döküldü İstanbul. ‘Geliyorum’ diyen bu cinayete karşı herkes şoktaydı. Binlerce kişi Agos'tan başladı onunla son yolculuğa.

2008 – "Bebekten katil yaratan karanlığa ışık düşürmek için" on binler bir kez daha yürüdü Agos’un önüne. Cinayetin tetikçilerinin yargılandığı 20 kişilik dava vicdanları sızlatarak sürüyordu Beşiktaş’taki mahkemede.

2009 – "Hrant için, adalet İçin" cinayetin ikinci yılında Hrant’ın Arkadaşları bu örgütlü suça karşı adalet arayışına çağırdı vicdanları. Hrant Dink’in eşi Rakel Dink, anma gecesine katılanlara şöyle seslendi: "Sizler Hrant’ın geçmişindeki ve bugünkü acılarını sırtlayan kardeşlerisiniz" Binlerce insan yine Agos’un önündeydi.

2010 – ''Katili tanıyoruz, adalet istiyoruz'' Kar altında yapılan anmada Hrant Dink'in ''Tek yolumuz bir arada yaşamayı savunmak olmalı. Bu yol, hem aklın, hem vicdanın gereği'' sözlerinin yazılı olduğu pankart önünde mumlar yakıldı, karanfiller bırakıldı. Anmaya katılanlar, Türkçe ve Ermenice türküleri bir ağızdan seslendirdi.

2011 – "4 yıldır savcı yok, yüzleri yok" sloganıyla sokaklarda olan Hrant’ın Arkadaşları "Arkadan vuranların hala arkasında mısınız?" diye sordu.

2012 – "Bu dava böyle bitmez" Mahkeme 19 0cak’a günler kala, cinayete azmettirmekle suçlanan tutuklu sanıklar Yasin Hayal ve Erhan Tuncel'in 'silahlı terör örgütüne üye olmadıklarına' hükmetmişti. Yani Türkiye yargısı bu cinayete "örgütlü suç değil" demeye çalışmıştı.

Hayal azmettirici olarak müebbet hapis cezasına çarptırılırken, Tuncel cezaevinde salıverildi. Cinayette asıl sorumluluk henüz 17 yaşındayken tetiği çeken Ogün Samast’la sınırlı kaldı.

5’inci yılda, cinayetin arkasında örgüt olmadığı kararına tepki yağdı.

2013 – "Müsamereyi bırakın, asıl sorumluları yargılayın" 6’ıncı yıl "Katilleri de zanlıları da iyi bilirsiniz" diyen Hrant’ın Arkadaşları "Her şeyi iyi bildiğiniz gibi Hrant Dink’in gerçek katillerini de iyi biliyorsunuz. Çoğunu tanıyorsunuz, devleti birlikte yönetiyorsunuz. Ve perdeyi kaldırmıyor, tetiğin arkasındaki elleri korumaya devam ediyorsunuz" dediler.

2014 – "Buradayız Ahparig" Binler Agos önünde toplanıp bu sloganı haykırdığında geçen yedi yıla isyan ediyordu. "7 yıldır korudular. Birlikte susuyorlar. ‘Vur diyenler yargılansın’ diyerek geçti yedi yılımız. Adalet sağlanıncaya kadar da buradayız Ahparig" dediler.

2015 – "Yüzleşin!" Hrant’ın Arkadaşları Ermeni soykırımının 100. Yılında yapılan anmada "Dünle bugünle yüzleşin! Yüzleşin ki arınalım" dediler.

2016 – "Buradayız Ahparig! Özlemle, öfkeyle, inatla" 9 yıllık adalet mücadelesi sonrası, içlerinde üst düzey emniyet ve istihbarat yetkililerinin de olduğu 27 kamu görevlisi cinayet davasında yargılanmaya başladı. Duruşmalar yeni yapılan Adalet Sarayı’na taşınıyordu. 9’uncu yıl anmasına haftalar kala Avukat Tahir Elçi Diyarbakır’da sokak ortasında vurulmuştu. 19 Ocak günü Rakel Dink acısını Türkan Elçi’nin acısına sardı. Binler Agos önünde onları "Buradayız" diyerek sardı.

2017 – "Özlüyoruz Ahparig!" Cinayetin onuncu yılında Agos’un önünde toplanan binlerce insan Hrant’ın barış dilini, kardeşlik dilini özlemişti en çok. Ülke kavga, öfke yeri olmuş, adalete değil yaklaşmak ondan daha da uzaklaşmış, OHAL altında bir ülkede adalet talebi bir çığlığa dönüşmüştü. Bu kez "10 Yıldır Hrant Yok Adalet Yok" dedi Hrant’ın Arkadaşları.

2018- "Su çatlağını bulur" cinayetin 11. Yılında 19 Ocak’ta saat 15.00’te AGOS’un önünde, onu vurdukları yerde olacak yine on binler. Geçtiğimiz yıl çoğu jandarma ve kamu görevlisi 50 kişi daha yargılanmaya başlandı cinayet davasında. Öldür diyenlere ulaşılmadı daha. Cinayetin üstünü örtmeye çalışan perde kaldırılamadı. Tetiği çektiren zihniyetle yüzleşilmedi. Hrant Dink hakikatin dilini konuşmaya devam ediyor hala...

Not: Derlenen anmalar sadece İstanbul'la sınırlı olup, Dink, Türkiye'nin ve dünyanın çeşitli noktalarında her yıl onlarca etkinlikte anılıyor.

*Hrant Dink Vakfı'na fotoğraf arşivini bizimle paylaştığı için teşekkür ederiz.