İslahiye'de deprem konutları tarım alanına inşa edildi: '40 bine yakın fıstık, zeytin ağacı ve üzüm bağı kesildi'

Sinan Şahin

ANTEP - Maraş'ta 6 Şubat'ta meydana gelen 7.8 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde ağır hasar alan Antep'in İslahiye ilçesi, aynı gün 6.6 büyüklüğündeki bir artçı sarsıntı daha yaşadı. Peş peşe üç depremin vurduğu ilçenin yarısı yıkıldı ve ağır hasar gördü. Resmî rakamlara göre İslahiye'de bin 368 kişi vefat etti, 3 bin 278 bina kullanılmaz hale geldi.

Toplu Konut İdaresi (TOKİ) depremden bir buçuk ay sonra ilçe merkezlerine dört kilometre uzaklıktaki Kırıkçalı Köyü'nde bin 200 dönümlük tarımsal alanda deprem konutlarının inşaatına başladı. Alanın 660 dönümlük kısmında temeli atılan 17 bloklu 399 konut için on binlerce ağaç kesildi.

'40 BİNE YAKIN FISTIK, ZEYTİN AĞACI VE ÜZÜM BAĞI KESİLDİ'

Daha önce mera alanı olan bölgede, yaklaşık 50 yıldır tarımla uğraşan Kırıkçalı Köyü sakinleri, onlarca yıllık emeklerinin bir çırpıda betona teslim edilmesine tepkili. Köylüler, alanda 30-35 yaşlarında 40 bine yakın fıstık, zeytin ağacı ve üzüm bağının kökünden söküldüğünü anlattı.

540 DÖNÜMLÜK ALANDA İMAR ŞİMDİLİK DURDURULDU

Tek geçim kaynağı tarım olan depremzede köylüler, 660 dönümlük alanın ardından kalan 540 dönümlük alanın da imara açılmasıyla ikinci bir mağduriyet daha yaşadı. Buradaki fıstık ve zeytin ağaçları ile üzüm bağları da iki ay önce iş makineleriyle gece vakti sökülmeye başlandı. Köy halkı, iş makinelerinin önünde durarak ağaçların kesilmesine engel olmaya çalıştıklarını ve CHP Antep Milletvekili Hasan Öztürkmen'in konuyu Meclis gündemine taşımasının ardından iş makinelerinin bölgeyi terk ettiğini belirtti.

KÖYLÜLER MAHKEMEYE BAŞVURDU

100 hanenin bulunduğu ve depremde 70 evin kullanılmaz hale geldiği Kırıkçalı Köyü'nde halk, tarım arazilerine dokunulamamasını istiyor. 540 dönümlük alanın imara açılmasının önüne geçmek için Antep 3. İdare Mahkemesi'ne dava açan köy halkı, kararın kendi lehlerinde sonuçlanmasını bekliyor.

‘40 SENELİK EMEĞİMİ BİR SAATTE BU HALE GETİRDİLER'

Reşat Ateş, daha önce mera alanı olarak kendilerine tahsis edilen araziyi, 40 yıldan fazla bir süredir tarım alanına dönüştürdüklerini anlattı:

"TOKİ'nin müteahhit şirketleri gece biz evlerimizde otururken söktüler buraları. Bizim haberimiz olsa zaten bunların önünde duruyorduk. Zeytinlerimizin hepsi 35 yıllık. Burası kıraç. Kıraç'ta zeytin yetişmesi 20 seneden fazla zaman alıyor. Bunları bir bebeği, bir insanı yetiştirir gibi yetiştirmeye çalıştık. Geçim kaynağımız bu. Ben 40 sene önce bu zeytinleri ekmişim. Bir gecede bu hale getirdiler."

‘TEK GEÇİM KAYNAĞIMIZ, SANAYİMİZ BURASI’

Muhtar Hasan Taşkoparan da köyün tamamının Bulgar göçmenlerinden oluştuğunu ve atalarının yüz yıl önce bu bölgeye yerleştirildiğini belirtti. Depremin üstüne bir de ağaçların kesilmesinin mağduriyetlerinin ikiye katladığını söyleyen Taşkoparan, "Bizim geçim kaynağımız, sanayimiz burası. Evlerimiz de yıkıldı. Ne yapacağımızı şaşırdık. Buradan ya göçüp gideceğiz ya da yok olacağız" dedi.

'BURAYI 30 METRE KAZIN, HEPSİ ALÜVYON'

Depremden sonra acele bir kararla buranın inşaat alanına dönüştürüldüğünü vurgulayan Taşkoparan, şöyle devam etti:

"Konut yapmaya daha elverişli yerler varken buraları seçtiler. Yer etüdü yapıldı mı bilmiyoruz. Burası dolgu toprak. 30 metre burayı kazın hepsi kumsal, alüvyon. Çatalla bile kazabiliriz, bir tane kayaya rastlayamazsınız. Bu evler olası bir selle alt üst olacak, bunun iyi düşünülmesi gerekiyor. Şehir kuruluyor buraya. Üç beş günlük kararlarla bir şehir kurulmaz."

'İSLAHİYE’NİN DOĞUSU KONUT YAPIMI İÇİN DAHA ELVERİŞLİ’

Artı Gerçek'e değerlendirme yapan Jeoloji Mühendisleri Odası Antep Şube Başkanı Mehmet Emin Yılmaz da zemin açısından İslahiye'de konut yapımına daha uygun yerler olduğuna işaret etti. Kırıkçalı merasının fay hattına uzaklığından dolayı seçilmiş olabileceğini belirten Yılmaz, şöyle dedi:

"İslahiye otogarının bulunduğu doğu kesiminin tamamı bazaltlardan oluşan bir arazidir. Konut yapımı için buranın seçilmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum. Orası hazine arazisi ve ana kaya bazaltlar direkt görünüyor. Oranın yapılaşmaya açılmasını daha doğru buluyoruz."

'ZEMİN ARAŞTIRMALARININ ÇOK İYİ YAPILMADIĞINI BİLİYORUZ'

Kırıkçalı Köyü merasını yapılaşmaya açılmasını hakkında konuşan Yılmaz, "İddia edildiği gibi burada yeraltı suyu yüksekse ve zemin kumluysa bu sıvılaşma için bir risktir ve olası bir depremde orada ciddi zararlar olur. Bu bölgede ciddi bir araştırma yapılmadan yapılaşmaya gidildiyse yarın-öbür gün çok ciddi problemlerle karşılaşılabilir. Daha önce TOKİ ile ilgili zemin araştırmalarının çok iyi yapılmadığını biliyoruz" diye belirtti.

'MAALESEF AYNI HATALARIN TEKRARLANDIĞINI GÖRDÜK'

Artı Gerçek'e konuşan İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Antep Şube Başkanı Burkay Güçyetmez de tarım alanlarının imara açılmasını doğru bulmadıklarını söyledi.

Deprem konutlarının temellerinin artçı sarsıntıların devam ettiği dönemlerde atıldığını vurgulayan Güçyetmez, şöyle dedi:

“O zaman beton dökülmemesi gerektiğini özellikle vurgulamıştık ama bunlar da dikkate alınmamıştı. Bizim tek temennimiz geçmişte yapılan hataların benzerlerinin bu süreçte yapılmaması. Ama maalesef tarım alanlarının açılmasıyla tekrar aynı hataların yapıldığını gördük bu süreçte. Umarız bundan sonraki süreç bilimden ve teknikten yararlanılarak ilerler. Aksi takdirde 20 yıl sonra belki de tekrar aynı şeyleri konuşabiliriz."