Kürtçeyi hedef alan saldırılar Diyarbakır'da protesto edildi: 'Diller halkların onurudur, yasaklanamaz'

Rojhat ABİ

DİYARBAKIR - Van ve Diyarbakır'da Kürtçe trafik uyarı yazılarının silinmesine, sosyal medya üzerinden başlatılan hedef göstermeler sonucu Kürtçe şarkılarla halay çeken çok sayıda kişinin gözaltına alınarak tutuklanmasına tepkiler sürüyor. Diyarbakır'da DEM Parti ve DBP düzenledikleri yürüyüşle Kürtçeye yönelik baskıları protesto etti.

BELEDİYE BAŞKANLARI, MİLLETVEKİLLERİ VE STK'LAR KATILDI

Ofis semtinde bulunan AZC Plaza önünde başlayan yürüyüşe DEM Parti Van milletvekili Sinan Çiftyürek, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Serra Bucak, ilçe belediye eşbanları, DBP ve DEM parti Diyarbakır il ve ilçe eşbaşkanları, Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırmaları Derneği (MED-DER), Tevgera Jinên Azad (TJA- Özgür Kadın Hareketi) ile kentteki birçok sivil toplum kuruluşu temsilcisi katıldı.

'KÜRTÇE BİN YILDIR YOK EDİLMEYE ÇALIŞILIYOR'

Yürüyüşün ardından Kürtçe yol uyarısının silindiği Gevran caddesi üzerinde basın açıklaması yapıldı. Kürtçe açıklama yapan DBP Diyarbakır İl Eşbaşkanı Sultan Yaray, Kürtçeye yönelik asimilasyon politikalarını eleştirdi. Yaray, "Bu dilin ortadan kaldırılması için her türlü çaba gösterildi ve gösteriliyor. Son dönemde de Kürtçeye yönelik saldırılar ve baskılar arttı. Dil; toplum için duygu, düşünce ve bilincin birliği ve uyumudur. Her toplum yaşamını bu temel üzerine kurar. Dil; toplumu düzenler. Dil gelişimi toplumun gelişimidir. Dil; meşrudur, ahlakidir, vicdanidir. Her hakkın önünde yaşam hakkı gelir ve toplumsal yaşam kültür, sanat ve dile dayanır. Halk için demokrasi her şeyden önce farklı haklara saygı gösterilmesi ve bunların korunmasıdır. Bunun için evrensel yasalar bu hakları önceler" dedi.

'KÜRTÇEYE KARŞI HOŞGÖRÜSÜZLÜK FAŞİZİMDİR'

21. yüzyılda Kürtçeye karşı yürütülen hoşgörüsüzlüğün hastalık ve faşizm göstergesi olduğunu belirten Yaray, "Kültür ve dil üzerindeki baskı kadar sert ve tehlikeli bir baskı yoktur. Kürt diline yapılan saldırı tüm Kürt halkına yöneliktir, dolayısıyla hiç kimse Kürt diline yönelik saldırıyı meşru görmemelidir. Çünkü her millet kendi dilinde ve kültüründe yaşama ve eğitim alma hakkına sahiptir. Yıllardır dilimize yönelik saldırılar oluyor. Halkımıza karşı sürekli imha ve yok etme politikaları uygulanıyor" diye konuştu.

'KÜRT DİLİNE YÖNELİK SALDIRILAR HİÇBİR ZAMAN BAŞARIYA ULAŞMADI'

Kürtçeye yönelik saldırıların başarıya ulaşamayacağını vurgulayan Yaray, şöyle devam etti:

"Özel savaş politikaları sonucunda metropollerde kendi dillerinde şarkı söyleyen veya konuşan Kürtler ırkçıların hedefi oluyor. Bu saldırılar sonucunda çok sayıda insan yaralanıyor ve çok sayıda insan hayatını kaybediyor. Bu saldırıların temelinde AKP ve MHP yetkililerinin politikaları, vesiyasetçilerin dili yer alıyor. Bu nedenle dilimize karşı suçun işlenmediği gün yok. Van ve Diyarbakır'da yola Kürtçe ve Türkçe yazılan yayalara yönelik uyarı yazılarından Kürtçe olanı, sistem yetkilileri tarafından silindi. Aynı zamanda birçok ilde Kürtçe şarkı söylediği için çok sayıda kişi taciz edildi ve tutuklandı. Ayrıca ırkçı şarkılar da dinletildi. Kürt dili ve kültürüne karşı hoşgörüsüzlüklerini ve düşmanlıklarını şiddetle kınıyoruz. Bizler bu yüzyılda Kürt halkı olarak Kürt kültürüne ve diline yönelik bu ırkçı ve zalim saldırı ve eylemleri reddediyoruz. Bugüne kadar bu tür yöntemler defalarca denendi ancak hiçbir zaman başarıya ulaşamadı."

'DİLİMİZ VARLIĞIMIZDIR'

Kürt halkının her koşulda yaşamında ısrarcı olması ve yaşamın her alanını Kürtleştirmesi gerektiğini söyleyen Yaray, "İnkâr ve baskı politikalarına karşı çıkmanın tek yolu vardır; o da bu politikalara karşı direnmektir. Çözümün inkâr, reddetme ve yok sayma politikalarına son vermek olduğunu burada tekrarlıyoruz. Kendine saygı duyulmasını isteyenler öncelikle küçümsemekten vazgeçmelidir. Dilimiz onurumuzdur. Dilimiz varlığımızdır. Yaşasın Kürt dili" dedi.

'KÜRTLER YÜZ YILDIR DİL VE KÜLTÜR MÜCADELESİ VERİYOR'

Basın açıklamasının ardından konuşan DEM Partili Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı Serra Bucak, "Dilleri yok saymak, dilleri yok etmeye çalışmak, görmezden gelmek günahtır, yazıktır. Diler vardır, halklar vardır. Kürtler bu coğrafyada yüz yıldır kültür ve dil mücadelesi vermektedir. Devlet bu mücadeleni sonrasında kendi devlet kanalında TRT Kurdi dedikleri bir kanalı bile açmıştır. Bu coğrafyada verilen mücadelenin 'dilimizden, kültürümüzden, coğrafyamızdan, toprağımızdan vazgeçmiyoruz' mücadelesinin bir sonucudur. Ama başka sonuçları da var. Bu halk ezelden beri dedesinden, nenesinden, büyüklerinden öğrendiği dili yaşatmak, büyütmek, geliştirmek istiyor. Bu halk kendi ana dilinde edebiyat yapmak, şiir yazmak, sinema yapmak, tiyatro yapmak istiyor. Bunun önünde nasıl bir engel olabilir? Hiçbir dünya halkı yok ki dilinin önünde engeller olsun, dili yasaklansın. Bunu Kürtler için de talep ediyoruz. Kürt halkı için de talep ediyoruz" diye konuştu.

'ÇOK DİLLİLİK DEMOKRATİK KÜLTÜRÜ YAŞATMAYI ÖNGÖRÜYOR'

Çok dilli yerel yönetim hizmeti verdiklerini vurgulayan Bucak, "Bizim yerel yönetimlerimizin bir hafızası var, bir deneyimi var, bir tecrübesi var. Bu deneyim, bu tecrübe dillerle büyüyen, çok dillilikle gelişen bir tecrübe. Bu tecrübeye bugüne kadar hiçbir topluma, hiçbir topluluğa, hiçbir yapıya zarar vermedi. Aksine demokratik kültürü, barış kültürünü yaşatmayı öngördü. Bugünden sonra da böyle olacak. Demokratik değerler, demokratik kültür ve çok dillilik çerçevesinde yerel hizmetlerin mümkün olabildiğini Diyarbakır'dan bütün Türkiye'ye göstermektir dileğimiz. Yerel hizmetler de çok dillilik halklara duyduğumuz saygıdan ibarettir" dedi.

BELEDİYELER ÇOK DİLLİ HİZMET ÇAĞRISI

Türkiye'deki tüm belediyeleri çok dilli hizmet vermeleri çağrısında bulunan Bucak, şöyle dedi:

"Diyarbakır'dan, Amed'den Türkiye'nin bütün belediyelerine, büyükşehir belediyelerine, il belediyelere tavsiyemizdir. Bu ülkede mülteciler yaşamaktadır. Bu ülkede komşumuz Gaziantep'te Arap nüfusu yaşamaktadır. Urfa'da yine öyle. Bizim de şehrimizde mülteciler yaşamaktadır. Elbette onların da anadillerinde Arapça da danışmanlık hizmeti verilecektir büyükşehir belediyesinde. Elbete ihtiyaç duyulan, talep edilen her dilde. Diller yasaklanamaz, lisanlar yasaklanamaz. Diller halkların onurudur. Ve bu onuru yaşatmak da hepimizin görevidir.

KÜRTÇE ŞARKILARLA OTURMA EYLEMİ YAPILDI

Bucak'ın konuşmasının ardından Kürtçe şarkılar söylenerek bir süre oturma eylemi yapıldı. Eylem şarkılar ve halaylarla son buldu.