Matbaadan Yenigün'e 'cemaat' sansürü: Gazete, manşeti geri çekmek zorunda kaldı
Artı Gerçek - İzmir’de yayın yapan Yenigün gazetesinin Işıkçılar cemaatine ait yurtla ilgili yaptığı haber, matbaa tarafından basılmadı. "Boşluğa ‘Işık’ Sızdı” manşeti, baskı aşamasında matbaa tarafından veto edilirken, gece saatlerinde matbaadan gelen bir uyarıyla gazete manşet değiştirmek zorunda kaldı. Yeni manşette Mustafa Kemal Atatürk'ün bir fotoğrafı eşliğine Işıkçılar cemaatine dikkat çeken "Işıklar içinde uyu" başlığı yer aldı.
Gazete muhabiri Sıla Arabacıoğlu’nun hazırladığı özel haberde, İzmir’in Buca ilçesinde yeni açılan yurdun Işıkçılar Cemaati’ne bağlı bir vakfa ait olduğu, devletin öğrenci yurtları konusunda yarattığı boşluğun tarikatlar tarafından doldurulduğu ifade ediliyor.
“Devlet boşluk yaratıyor, tarikatlar dolduruyor: Işıkçılar Cemaati’nden İzmir’e yeni yurt!” başlığıyla internet sitesinde verilen haberin basım sürecine dair, Yenigün Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Dirik bir yazı kaleme aldı. yenigun.com’da yayımlanan yazısında, saat 20.00 dolayında matbaa tarafından arandıklarını ve “Biz bu manşetle gazetenizi basmayız” denildiğini belirtti.
Yenigün’ü her kesimin sesini duyurabileceği bir platform olarak kurduklarını; öğrencilerin, gençlerin eğitim hakkını konu alan bir haberin önlerine geldiğini aktaran Dirik şöyle devam etti:
“Ailelerinin yanından başka şehirlere öğrenim görmek üzere gelen öğrenciler ya sermayenin ya cemaatlerin, cemaat yurtlarının kucağına itiliyor ya da imkansızlıklar nedeniyle öğrenciler evlerine dönmek zorunda kalıyor. Bu da eğitim hakkının ihlal edilmesi, engellenmesi demek. Bu perspektiften baktığımız bir haberdi. Benzer durumların, engellemelerin bir daha yaşanmamasını diliyoruz.”
HABER YENİDEN KURGULANDI
Manşet değişikliğinin ardından gazete, Işıkçılar Cemaati’ne dair çekincelerini ve olayın arka planını detaylıca aktardı. Haberin yeniden şekillendirilen versiyonu, “Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz” ifadesiyle tamamlandı.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE VURULMUŞ BİR DARBE
Gazete yönetimi tarafından yapılan açıklamada, bu olayın basın özgürlüğüne vurulmuş ciddi bir darbe olduğu ifade edilerek, her türlü baskıya rağmen halkı doğru bilgilendirme görevinden vazgeçmeyecekleri vurgulandı. Açıklamada, “Basın hürriyeti, toplumun nefes alma kanallarından biridir. Eğer gazeteciler özgür değilse, toplum da özgür olamaz” denildi.
BASIN TARİHİNE GEÇECEK KARA BİR LEKEDİR
TGS İzmir Şube Başkanı Nil Kahramanoğlu ise “Ne yazık ki ülkemizde hemen her gün basın özgürlüğüne yönelik müdahaleleri duyuyoruz, yaşıyoruz. Yıllardır mücadele ettiğimiz sansür uygulamalarına son olarak ‘matbaa sansürü’ eklendi” diye sözlerine başladı. Kahramanoğlu, “Şunun altını kalın çizgilerle çizmek gerekir ki, Yenigün gazetesinin manşetinin matbaa eliyle sansürlenmesi, basın tarihine geçecek kara bir lekedir” dedi.
Basına yönelik uygulamaların ülke demokrasisi için büyük bir tehdit olduğunu vurgulayan Kahramanoğlu şunları kaydetti:
“Gazetecilerin tehdit edilmesinin, gazetelerin sansürlenmesinin giderek olağanlaşması, sansür yasası vb. uygulamalarla gazetecilere ve gazetelere gözdağı verilmesi, cezalarla yıldırılmaya çalışılması ülke demokrasisi için büyük tehlikedir. Biliyoruz ki basın özgürlüğüne yönelik saldırılara karşı topyekûn mücadele etmekten başka bir şansımız yok. Bizler; dün olduğu gibi bugün de mücadele etmeye, işimizi yapmaya ve gerçekleri halka duyurmaya devam edeceğiz.”
Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) İzmir Temsilciliği sansüre uğrayan Yenigün gazetesine destek mesajı yayımladı. Mesajda “Sansürlenen bu haber ülke gerçeklerine tutulan bir ışık oldu” ifadelerini kullanan TYS, gazetecilikte ısrarcı olan tüm basın ve medya kuruluşlarının yanında olduklarını belirtti.
İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC), "Matbaa sansürü asla kabul edilemez" diyerek yaşananlara tepki gösterdi. Cemiyet “Türkiye yıllardır değişik biçimlerde ‘sansür’ tartışmalarının odağında yer alırken tarihsel süreç içerisinde yaşanan ‘sansür’ uygulamalarına son olarak ‘matbaa sansürü’ eklenmiştir. İzmir Gazeteciler Cemiyeti olarak bilinsin ki sansüre asla boyun eğmeyeceğiz. Kentimizdeki gazetelerin bu anlamdaki mücadelelerinde yanlarında yer almaya devam edeceğiz. Bu nedenle gazeteyi basmama kararını veren İhlas Matbaacılık’ı kınıyoruz” açıklamasında bulundu.
TGS'DEN DESTEK MESAJI
Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Merkezi ise “Basın Hürdür Sansürlenemez” etiketiyle yaptığı paylaşımda şöyle dedi:
“Türkiye basın tarihi matbaa baskınlarıyla, savcılık kararıyla gazete toplatmalarla, yayın yasakları ve gazete kapatmalarla doludur. İzmir’de yayımlanan Yenigün gazetesinin manşetinin matbaa eliyle sansürlenmesi, basın tarihine geçecek kara bir lekedir. Öte yandan 2024 yılındayız ve bilginin yayılmasını engellemek mümkün değil. Hem sansürcülere bir ders vermek hem de Yenigün’deki meslektaşlarımızla dayanışma içinde olduğumuzu duyurmak üzere, bugün okuyucuya ulaştırılmayan manşeti yayımlıyoruz.” (HABER MERKEZİ)
