Meriç Nehri’nin debisi yaz aylarının da altına düştü: Buğday ekimi bir ay ötelendi

EDİRNE - İklim değişikliği ve kuraklık dolayısıyla son yıllarda su miktarı hızla azalan Meriç Nehri’nin debisi kışa girerken yaz mevsiminin dahi altına düşerek ilk kez 35 metreküpe geriledi. Yıllık yağış ortalaması 600 mm iken son yıllarda bu miktar 350 mm’ye kadar düşen Trakya’da kuraklık nedeniyle buğday ekimi de Ekim ayından giderek Kasım ayına kaydı.

Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı ve Bitki Islahı Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, son yıllarda küresel ısınma nedeniyle oluşan sıcaklık farklılıkları nedeniyle, buğdayda ekim döneminin artık bir ay ileriye alınıp, kasım ayında yapılması gerektiğini söyledi.

BUĞDAY EKİMİ BİR AY SARKTI

Prof. Dr. Kaya, "Eskiden ekim ayının 10’undan sonra ekilebilir diyorduk, bu 1 ay kaydı. Özellikle Trakya bölgesinde o şekilde tavsiye ediyoruz. Buğday ekmeyen çiftçilerimiz, tarlasında alatav yoksa yağışı beklemeden direkt eksinler, arkasından merdanesini çeksinler, güzel tohumlu toprakla buluştursunlar. Yağış da geldiğinde artık çimlenme devam eder. Çünkü 15 Kasım’dan sonra yapılacak ekimler bu sefer tersi bir riski ortaya çıkarıyor. Olur da sürekli yağışlar devam ederse bu sefer kışa istediğimiz büyüklükte girmiyor. Çok küçük dönemde girdiği için bu sefer de daha çok donlardan daha fazla zarar görüyor. En azından üç dört yapraklı devrede biz girmesini tavsiye ediyoruz" dedi.

YAZ AYLARINDAN AZ

Emekli DSİ Bölge Müdür Yardımcısı Hüseyin Erkin, Enerji ve Su Yöneticisi Hüseyin Erkin, su miktarı yaz aylarında dahi bu kadar düşmeyen Meriç Nehri’nde ortaya çıkan bu durumun gelecek tehlikenin habercisi gibi göründüğünü söyledi.

SU VERİMLİLİĞİ’ PLANLAMASI YAPILMALI

Meriç Nehri’nin yıllık ortalama debisinin 200-300 m3/s olarak akarken son yılarda iklim değişikliği ve kuraklık dolayısıyla hızla azalmaya başladığına dikkat çeken Erkin, şunları kaydetti:

“Sonbahar aylarında Kasım da örneğin 250 m3/s ortalama debi giderek azalarak bugün itibarıyla 31 m3/s ye düşmüştür. Son yıllarda yaz aylarında bu debiye düşmeyen Meriç Nehrinin bu durumu gelecek tehlikenin habercisi gibi görünüyor. Önümüzde ki yakın gelecekte de kurak periyodun devam edeceği görünüyor.

Bulgaristan da Meriç- Arda - Tunca üzerindeki barajlarda da az su bulunmaktadır. Trakya tarımsal anlamda çeltik gibi fazla su yutan bitkileri azaltarak daha az su yutan ayçiçeği, sebze ve meyve.gibi tarımsal ürünlerin sulamasına geçilmelidir. Tabi ki en önemlisi de Meriç Nehri’nden sulama sezonları dışında off-stream (pompa doldurmalı) barajların doldurulmasıdır. Bunu da önceki yıllarda olduğu gibi tarımsal sulama elektrik ücretleri devlet tarafından sübvanse edilmeli. 2025 yılı ve yakın gelecek için acilen ‘Su verimliliği’ planlaması yapılmalı.”

NEHİRLERİN DEBİLERİ

DSİ’nin bölgedeki istasyonlarında 7 Kasım 2024 ve 7 Temmuz 2024 tarihlerinde yapılan ölçümlerde alınan debi değerleri şöyle:

7 Kasım - 7 Temmuz 2024 (m3/s)

TUNCA:

Elhova - Bulgaristan 3 - 3
Suakacağı 2 - 4

MERİÇ:

Harmanlı - Bulgaristan 22 - 27
Svilengrad -Bulgaristan26 - 43
Kirişhane 31 - 48
İpsala 40 - 43

ERGENE

İnanlı 1- 1
Lüleburgaz 4 - 4
Yenicegörece 6 -6