Murat Yetkin: Anayasa değişikliği rafa kalktı, seçim yasası da sallantıda

Gazeteci-yazar Murat Yetkin, AKP ve MHP'nin kendi taslak çalışmalarını yaptığı anayasa değişikliği için güvenilir kaynaklara göre, AK Parti ve MHP’nin Cumhur İttifakının cumhurbaşkanlığı seçiminden önce Anayasa değişikliğine gitme planları fiilen rafa kaldırdığını yazdı. Yetkin, "gerek Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan gerekse MHP lideri Devlet Bahçeli’nin gündeminde olan seçim yasası değişikliği ise TBMM’ye getirilmesi geciktikçe sallantıya giriyor" ifadelerini kullandı. Yetkin, seçim yassı ve Anayasa değişikliği konularının Erdoğan ve Bahçeli arasında yapılan görüşmelerde ele alındığı ancak halen TBMM’ye sunulmadığını ifade ederek, Yasa tasarısının Erdoğan ve Bahçeli seçim barajının yüzde 10’dan yüzde 7’ye getirilmesi konusunda anlaştıklarını, Ekim 2021’de yasama yılının açılışıyla birlikte Meclis’e sunulması gerektiğini söyledi.

Murat Yetkin, ‘Anayasa değişikliği rafa kalktı, seçim yasası da sallantıda’ başlıklı, 'yetkinreport.com'daki köşesinde konuya ilişkin şunları yazdı:

Anayasanın 67’inci maddesiyse "Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz" diyor. Bunun anlamı, yine de erken seçim yapılamayacağı değil, ancak yapılırsa seçim yasası değişikliğinin uygulanamayacağı. Dolayısıyla iktidar eğer yeni bir seçim yasası çıkarıp uygulamak istiyorsa 18 Haziran’dan bir gün öncesinden bir yıl önce, yani 17 Haziran 2022’de yürürlüğe girmesi gerekiyor.

ANAYASA MAHKEMESİ HESABA KATILMALI

Hem seçim yasası hem Anayasa değişikliği konularının Erdoğan ile Bahçeli arasında 5 Ocak’ta yapılan görüşmede ele alındığı medyaya yansıdı. Ancak hâlâ TBMM’ye sunulmuş değil.

Yasa tasarısının Erdoğan ve Bahçeli seçim barajının yüzde 10’dan yüzde 7’ye getirilmesi konusunda anlaştıklarını söyledikleri sırada, Ekim 2021’de yasama yılının açılışıyla birlikte Meclis’e sunulması bekleniyordu. Daha sonra Aralık, ardından ocak tarihi verildi. Şimdi de iktidar kulislerinde Mart başında verileceği sözü dolaşıyor. AK Parti kaynaklı bu haberler karşı MHP kaynaklı bir haberde de yeni seçim yasasının muhalefete erken seçim olmayacağını hissettirecek bir tarihte sunulacağı söyleniyordu.

Bu hesabın Anayasa Mahkemesine başvuru ihtimalini dikkate almadığı anlaşılıyor. Eğer CHP Anayasa Mahkemesine iptal başvurusu yaparsa bu takvim fena halde şaşabilir. Özellikle MHP açısından önem taşıyan barajın yüzde 7’ye indirilmesi bakımından.

ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ: 360 BULUNSA BİLE…

Aslında ittifaklara giren partiler açısından baraj fiilen kalkıyor. Ancak MHP Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan’ı destekleyecek olsa bile, milletvekili seçimlerinde ayrı girme seçeneğini açık tutmak istiyor. Yeni seçim yasası çıkmaz ise yüzde 10 barajı MHP için risk demek; çoğu ankette yüzde 10’un altında görülüyor.

Cumhur İttifakı, daha 2017 halk oylamasıyla kabul ettirdikleri Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini aradan henüz dört yıl geçmişken revize etmek istiyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında Beştepe’de de sistemin aksayan yönlerine dair çalışma yürütüldüğü biliniyor. Bahçeli’nin geçen yıl ilan ettiği taslak Erdoğan’ı biraz ters köşede bıraktı. Çünkü MHP taslağında Cumhurbaşkanı yardımcılarının seçimle gelmesi, bakanların güvenoyuyla düşürülebilmesi gibi Erdoğan’ın yetkilerini kısıtlayan maddeler vardı.

AK Parti taslağını henüz tam olarak bilmiyoruz. Ancak iş daha iki parti arasında uzlaşmaya gelmeden, başka bir nedenden imkânsız görünmeye başladı. Anayasa değişikliği Meclis’te yapılacaksa 400 oy, halkoylamasına götürülecekse 360 oy gerekiyor.

SEÇİME KADAR FİİLEN RAFA KALKTI

AK Parti ve MHP’nin ise (286 + 48) 334 oyu var. Aradaki farkın (HDP’nin kapatılıp üyelerin milletvekillikleri düşürülmesi senaryosunda dahi) artık kolaylıkla kapatılamayacağı görülüyor. Siyasi kutuplaşma partiler arası uzlaşmaya izin verecek gibi değil.

Kaldı ki mevcut ekonomik durumda 360 bulunsa bile gidilecek bir halkoylamasının sonuçları Bahçeli’den de çok Erdoğan için acı olabilir. O nedenle, çok propagandası yapılsa ve daha da yapılacak olsa bile Anayasa değişikliği seçime kadar rafa kalktı.

Seçimden sonra ister Cumhur ittifakı ister CHP-İYİ merkezindeki Millet İttifakı kazansın, Anayasayı değiştirmek için ezici çoğunluğa ihtiyacı olacak ki, en az 360 sandalyeyi bulabilsin. Aksi halde Anayasa değişikliği seçim sonrasında da lafta kalacak gibi.