Türkiye'de yeterli sayıda gerontolog yok: 'Yaşlı hakları için toplumsal bilinç oluşturulmalı'

ADANA - Dünyada 65 yaş ve üzerindeki kişiler yaşlı olarak kabul ediliyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2022 yılı itibariyle Türkiye’de 65 yaş üzerindeki yaşlı nüfus sayısı 8 milyon 451 bin 669 kişi. Son beş yılda yüzde 22.6 artan yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ise yüzde 9.9

Yaşlı nüfus artarken yaşlıların bakım ihtiyaçlarını karşılayan meslek dallarının önemi de git gide artıyor. Yaşlılık dönemindeki sağlık sorunlarını ve bu sorunların tedavileriyle ilgilenen tıp dalı olan Geriatri de bu dallardan biri. Yaşlıların sağlık, refah ve yaşam kalitelerini artırmak için çalışan gerontologlar da yaşlanma ve yaşlılık uzmanı kabul ediliyor.

2016'DA MESLEK DALI OLARAK KABUL EDİLDİ

Türkiye'de 2016'da meslek dalı olan kabul edilen gerontologlar hastanelerde, özel bakım merkezlerinde ve sağlık görev almaya başladı. Ancak Türkiye'de gerontolog sayısı henüz yeterli düzeyde değil. Kamuda ve özel sektörde yeterli sayıda gerontolog görev yapmıyor.

687 MEZUN VE SADECE İKİ AKADEMİSYEN VAR

Gerontologlar Derneği'nin verilerine göre gerontoloji alanında Türkiye genelinde toplam mezun sayısı 687. Sağlık Bakanlığı'nın 2022'de yaptığı atamayla şehir hastanelerinde 67 gerontolog görev yapıyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı kurumlar, huzurevleri ve engelli bakım merkezlerinde çalışan gerontolog sayısı sadece dört. Akademik anlamda çalışan ise sadece iki gerontolog var. Adana’da ikisi hastanelerde, ikisi özel işletmelerde ve biri kendine ait işyerinde olmak üzere toplam beş gerontolog bulunuyor.

'AKADEMİK ANLAMDA SIKINTI YAŞANIYOR'

Artı Gerçek'e konuşan Gerontologlar Derneği Başkanı Faruk Yaşar Gürdal; İstanbul, Akdeniz, Muş Alparslan, Muğla Sıtkı Koçman ve Osman Gazi Üniversitesi'nde gerontoloji bölümü olduğunu belirterek, "Doktor olarak akademik anlamda ülkede sayımız sadece iki. Yani akademik anlamda sıkıntı var. Maalesef üniversiteler biraz kontrolsüz götürüyorlar bu işi" dedi.

YAŞAM PROJESİ

Gürdal, Sağlık Bakanlığının başlattığı Sağlıklı Yaş Alma Merkezleri yani 'Yaşam' projesi ile 54 kentte 180 sağlık tesisinde 80 yaş ve üstündeki kişilere hizmet verilmeye başlandığına dikkat çekti. Gürdal, merkezlerin kısa sürede 81 ilde yaygınlaştırılması ve 65 yaş üstü kişilere hizmet verecek şekilde kapsamlarının genişletilmesinin planlandığını anlattı.

'KIRSALDA YAŞLI NÜFUS FAZLA'

Bütün hastanelerde gerontolog bulunması gerektiğini dile getiren Gürdal, "Yaşlılarımızın birçoğu kırsalda. Emekli olunca memleketlerine, ilçelerine, köylerine dönmek istiyorlar. Orada ömürlerini tamamlamak istiyorlar. Ama oralarda sağlığa ulaşma imkânları şehirlere göre daha kısıtlı. O anlamda tüm hastanelerde olması ihtiyaç. Hatta aile hekimleri nasıl haftada bir iki kez köylere gidiyorsa gerontologlar da böyle olmalı. Avrupa'da belki halen en genç ülkeyiz ancak dünyada en hızlı yaşlanan ikinci ülkeyiz" diye konuştu.

'YAŞLILAR İÇİN KAMUSAL HİZMET ARTIRILMALI'

SES Adana Şubesi Eşbaşkanı Belgin Işık da gerontolog sayısının ve yaşlı bakım hizmetlerinin yeterli düzeyde olmadığını belirtti. Işık, şöyle konuştu:

"Dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfusun her geçen yıl arttığı düşünüldüğünde ve toplumun yaşlanan kesimine yönelik artan ihtiyaçları göz önüne alındığında gerontoloji giderek daha fazla önem kazanmaya başladı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yaşlılara yönelik kamusal hizmetin hem niteliksel hem de niceliksel olarak artırılması gerekiyor.

Ülkemizin büyük kesiminin yoksul veya düşük gelirli olduğu göz önüne alındığında, özellikle sosyal güvencesi bulunmayan yoksun ve yoksul yaşlıya bakmak, onların ihtiyaçlarını gidermek evlatlar için de bir külfet olmaya başladı. Dolayısıyla toplum; yoksul, yoksun, kimsesiz, düşkün yaşlılara devletin bakmasını istemekte. Yetersiz olan hizmet sunumu, yaşamın son evresinin sorunlu bir süreç olarak yaşanmasına neden olmakta."

'ÇOCUK HAKLARI GİBİ YAŞLI HAKLARI DA KORUNMALI'

Emekliler Dayanışma Sendikası Adana Şubesi yöneticisi 74 yaşındaki Yaşar Gökoğlu ise "Yaşlılık özel hastalıkları beraberinde getiriyor. Doktora gittiklerinde utanıp özel rahatsızlıklarını söylemeyebiliyorlar. Hastalıklarını anlatmakta güçlük çekiyorlar. Her hastanede ve sağlık merkezlerinde gerontolog olması lazım. Bir farkındalık dönemi yaşıyoruz. Eğer biz mücadele etmezsek bu farkındalık dönemi uzun sürebilir. Bizim tek derdimiz çocuk hakları gibi yaşlı hakları konusunda da toplumsal bilinç yaratılması" diye konuştu.

Kamuda yeterli sayıda yaşlı bakımevi olmadığını, özel bakımevlerinin de ücretlerinin çok yüksek olduğunu dile getiren Gökoğlu, kamunun yaşlı bakımevleri ve yaşlı bakım hizmetlerine daha fazla bütçe ayırması gerektiğine dikkat çekti. (ARTI GERÇEK)