Belediye aracılığıyla Almanya'ya gidenler anlattı: Gri pasaport verildi

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK- Malatya'da AKP'li Yeşilyurt Belediyesi'nin 2020 yılında  ‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi’ için Almanya'da gönderdiği 45 kişiden 43'ünün geri dönmemesi ile ilgili başlayan tartışmalar sürüyor.

Basına yansıyan haberlere göre olayın merkezinde AKP'li Bingöl'ün Servi ilçesi eski Belediye Başkanı Ali Ayrancı bulunuyor. Almanya’ya götürülecek kişilerin Ali Ayrancı tarafından Malatya Kişisel Gelişim Dünyası Derneği'ne üye yapıldığı, bu dernek üzerinden geçişlerin olduğu belirtiliyor.  Artı Gerçek’e konuşan Ali Ayrancı ise kendisine yönelik suçlamaları reddetti. 

Yeşilyurt Belediyesi, soruşturma kapsamında geziye katılan Belediye Başkan Yardımcılarından Bekir Karakuş’un görevden alındığını açıklandı. Geziye katıldığı belirtilen diğer Başkan Yardımcısı Şahin Özer ile ilgili bir işlem yapılıp yapılmadığına ilişkin herhangi bir açıklama yok.

OLAY SADECE MALATYA İLE SINIRLI DEĞİL

Olaya ilgili soruşturma devam ederken, belediyeler üzerinden geçişin sadece Malatya Yeşilyurt Belediyesi ile sınırlı olmadığı ortaya çıktı. Türkiye'nin birçok kentinde, özellikle ilçe ve belde belediyeler üzerinden yurt dışına geçişlerin olduğuna ilişkin iddialar gündeme gelmeye başladı. Bu belediyeler arasında Bursa, Elazığ Arıcak ve Üçocak, Van Tuşba, Tokat’ın da aralarında bulunduğu birçok ilin belediyeleri var. Belediyeler arasında kayyım tarafından yönetilen Van Tuşba Belediyesi de var. 31 Mart yerel seçimlerinde HDP Van Tuşba belediyesini yüzde 53’lük oy oranı ile kazanmıştı. YSK, HDP adayının KHK ile işten atıldığı gerekçesi mazbatayı AKP adayına vermişti. 

ARTI GERÇEK ALMANYA'YA GİDENLERE ULAŞTI

Belediyeler üzerinden insan kaçakçılığı tartışmaları sürerken gönderilen kişilerin kimler olduğu merak konusu oldu. Artı Gerçek tartışmaların odağında olan Malatya Yeşilyurt Belediyesi aracılığı ile ‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi’ kapsamında Almanya'ya gönderilen grupta bulunan iki kişiye ulaştı.  

Şu anda Almanya’da olanlardan biri 20, diğeri ise 36 yaşında. Telefonla ulaştığımız iki kişi isimlerini vermek istemedi. Kendilerini götüren ekipte kimlerin olduğuna ilişkin sorulara da cevap vermediler. Kimin götürdüğü ve kimlik bilgilerinin sorulmaması şartıyla sürecin nasıl işlediğini, Almanya’ya nasıl ulaştıklarını ve ulaştıktan sonra nasıl bir sürecin işlediğini anlatmayı kabul ettiler.

TÜRKİYE’DEN ÇIKIŞ BİR HAFTA SÜRDÜ, GRİ PASAPORT VERİLDİ

İlk önce 20 yaşındaki genç anlatmaya başladı. Şu anda Almanya’da geçici oturum izni alan gencin anlattığına göre Almanya'ya gidiş rayiçleri kişi başı 5 bin ile 8 bin Euro arasında değişiyor.  Pazarlık durumuna göre bu fiyat değişebiliyor. Kendisinin 6 bin Euro verdiğini anlatan genç, "Biz otobüsle 2020 yılının ilk aylarında Bingöl'den yola çıktık. Bizimle birlikte bizi götüren kişiler de vardı. Bize çıkarılan gri pasaportları dağıttılar. Yolculuğumuz otobüsle Bingöl’den Erzurum üzeri Karadeniz, oradan da İstanbul’dan devam etti. Türkiye’den çıkışımız gezi halinde bir hafta sürdü. Bu süre zarfında hiçbir sorun yaşamadık" diye anlattı.

COVİD-19 TESTİ YAPILDI, HES KODU ALINDI

‘Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi’ kapsamında otobüsle Almanya’ya doğru hareket edildiği zaman pandemi vardı. Anlaşılan seyahat izinleri dahi alınmıştı.

Türkiye çıkışında kontrol edilip edilmediğini sorduğumda, "Bize HES kodları alınmıştı. Covid testlerini ise 500 TL’ye yaptırdık. Onlarda bizdeydi. Türkiye'den çıkarken sınırda bir polis çok soru sordu bana. Nereye gidiyorsunuz, neden gidiyorsunuz gibi. Tabi bize ne söyleyeceğimiz ezberletilmişti. İşte ‘Almanya’ya Çevreye Duyarlı Bireyler Yetiştirmek Projesi kapsamında gidiyoruz. 10 gün eğitim göreceğiz. Gideceğimiz şirket Mega Kilit. Sahibi Ersin Kilit…’ gibi cevaplar verdim. Biraz heyecanlandım. Baktım çok daha soru sorunda ‘göndermiyorsanız göndermeyin’ dedim ve indim. Sonra baktılar bir şey yok bıraktılar. Tüm belgelerimiz tamamdı" dedi.

MACARİSTAN’DA 25 EURO RÜŞVET

Türkiye’den sınırdan çıkan ekip Almanya’ya nasıl ulaşıyor? Yolda kontrol olup olmadığını sorduğumuzda, "Sadece Macaristan sınırında durdurdular bizi. Orada kişi başı 25 Euro rüşvet verdik. Aramızda toplayarak verdik, kimse içeri gelmedi. Daha sonra yolumuza devam ettik. Hiç durdurulmadan Hannover’e ulaştık. Bir gece otelde kaldıktan sonra gri pasaportlar bizi getirenlere teslim ettikten sonra herkes gideceği adrese gitti" dedi.

ALMANYA’YA TRANSİT GEÇİŞ

Bir başka grupla Almanya giden biri daha vardı gencin yanında. Ona da sorduk nasıl gittiğini. Kendisinin içinde bulunduğu grubun İstanbul’da bir araya gelerek otobüsle hareket ettiğini anlatan ikinci kişi,  "Biz İstanbul’da Covid-19 test sonuçlarını aldık. Bizde 500 TL verdik. Ondan sonra yola çıktık. Sınırda rutin kontrol dışında Almanya’ya kadar hiç durdurulmadık" diye anlattı.

İSTANBUL BULUŞMA NOKTASI: BİRÇOK ŞEHİRDEN GELİŞ VAR

İstanbul’dan hareket eden grup sadece bir yerden gelmediğini, Bingöl, Elazığ, Malatya başta olmak üzere birçok ilden geldiğini aktardı. Tokat’tan bile gelenlerin olduğunu belirten ikinci kişi, "Birden fazla otobüs vardı. Hepsi farklı belediyeler üzerinden gelmişlerdi. Eğitim amaçlı Almanya'ya gidiş şeklinde gri pasaportlar düzenlenmişti. Hepimizde onlar vardı. Bizim otobüste Bingöl, Sancak, Kığı, Elazığ Palu, Karakoçan’dan gelenler ağırlıklıydı. Hepsi Zazaca konuşuyordu. Biz bu ekiple geldik. Biz geçen sene geldik ama gelişler hala sürüyor. iki hafta önce iki otobüs Hamburg’un merkezine geldi" dedi.

PASAPORTLAR GERİ GELİYOR,  KİMLİKLE BAŞVURU YAPILIYOR

Almanya’ya gidildiğinde ne yapılıyor? Oturum hakkının alınıp alınmadığı sorusuna, "Ben 5 bin Euro verdim. Biz geldiğimiz gibi Almanya’ya ulaştığımızda gri pasaportları bizi getirenlere teslim ediyoruz. O pasaportlar tekrar çıkış yapmış gibi geri gidiyor. Bir süre sonra kimliğimizle başvuruda bulunup sığınma hakkı istiyoruz. Bizi getirenlerin bizden tek istediği ‘Nasıl geldiğinizi anlatmayın, ne yaparsanız yapın’ oluyor. Bizde aynısını yaptık. Şimdi kısa süreli oturum hakkını almışız" diye anlattı

TUŞBA BELEDİYESİ MECLİSE TAŞINDI

Öte yandan HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan ise, Malatya-Yeşilyurt belediyesinde yaşanan olayın benzerinin Van-Tuşba belediyesinde de yaşandığı iddialarını Meclise taşıdı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması için Meclise soru önergesi veren Orhan, Tuşba belediyesinin de 55 kişiyi Almanya’ya göndermek için usule aykırı bir şekilde meclis kararı aldığını söyledi. Bu kararın HDP’li meclis üyelerinin itirazlarına rağmen oy çokluğu ile alındığını ifade eden Orhan, şunları söyledi: "Tuşba Belediyesi,  Baskilliler Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği ile birlikte, bir Alman Şirketi’nin (Nordbau-Oldenburg GmbH&Co) finansman desteği ile Almanya’nın Oldenburg belediyesine, yerinde ziyaret yapılmasını belediye meclisinde oy çokluğu ile 7 Ocak 2021 tarihinde kararlaştırılmıştır.

ORHAN’DAN '55 KİŞİ GÖNDERİLDİ Mİ' SORUSU

-Tuşba Belediye’since Almanya’ya Çevreye Duyarlı Bireyler "Yetiştirmek" amacıyla personel veya meclis üyesi gönderilmiş midir? Gönderilmiş iseler yurda tam sayıda dönüş olmuş mudur? Olmamışsa "kaçaklar" kimlerdir?

-Belediye meclisi kararında ifade edilen Almanya’ya Çevreye Duyarlı Bireyler "Yetiştirmek" amacıyla seçilecek 55 kişilik grubun seçilme kriterleri ne olmuştur?

-Tuşba Belediye’si ile Baskilliler Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği arasındaki ilişkinin hukuki dayanakları nelerdir? Bu ilişki kapsamında başka hangi faaliyetler yürütülmüştür? Bu faaliyetlerin belediye bütçesine maliyeti nedir?

-Tuşba Belediye’si ile Nordbau-Oldenburg GmbH&Co isimli Alman Şirketi arasındaki ilişkinin hukuki dayanakları nelerdir? Bu ilişki kapsamında başka hangi faaliyetler yürütülmüştür? Bu faaliyetlerin belediye bütçesine maliyeti nedir?

-Yeşilyurt (Malatya), Tuşba (Van), Arıcak ve Üçocak (Elazığ), Yıldırım (Bursa) belediyelerinde söz konusu proje kapsamında yurtdışına insan kaçakçılığı yapıldığı iddiası hakkında bir inceleme başlatacak mısınız?  Söz konusu belediyeler dışında diğer belediyelerde de bu kapsamda insan kaçakçılığı yapılıp yapılmadığına dair bir inceleme başlatacak mısınız?