Bu termik santrale verilecek devlet garantisiyle 257 okul yapılabilir

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK - Greenpeace Akdeniz'in raporuna göre Eskişehir'in Alpu Ovası'na termik santrali yapacak şirkete, Elektrik Üretim AŞ.'nin (EÜAŞ) vereceği 1 yıllık alım garantisi bedeli ile 257 okul ya da 11 hastane yapılabiliyor.

Birinci sınıf tarım arazisinin ortasına kurulması planlanan termik santralle ilgili üç kez ertelenen ihale 15 Ağustos'ta düzenlenecek. Proje için kısa sürede 'ÇED Gerekli Değildir' kararı verilmişti. Eskişehir halkı ise verimli tarım arazilerinin ortasına termik santral kurulmasına karşı çıkıyor.

Greenpeace Akdeniz'in 'Kömürü Es Geç' kampanyası kapsamında hazırladığı raporda, şirkete verilecek 1 yıllık alım garantisi bedeli ile kömürlü termik santral yerine kamu kaynakları ile neler yapılabileceği hesaplandı.

Greenpeace Akdeniz'in 'Eskişehir'de termik santral neye mal olacak?' başlıklı raporuna göre kamu şirketi olan Elektrik Üretim AŞ.'nin (EÜAŞ) ihaleyi kazanarak santrali yapacak şirkete vereceği 1 yıllık alım garantisi bedeli ile 257 okul ya da 11 hastane yapılabilir.

Raporda kullanılan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin hazırladığı finans modelleme çalışması sonuçlarına göre, Eskişehir Alpu Termik Santrali'ni yapacak şirkete verilecek 1 yıllık alım garantisi bedeli 1 milyar 987 milyon 012 bin 653 TL. Bu tutar, Eskişehir ilinin toplam vergi gelirinin yüzde 79'una tekabül ediyor.

103 BİN 289 ASGARİ ÜCRETLİ ÇALIŞANIN 1 YILLIK ÜCRETİ KARŞILANABİLİR

Greenpeace Akdeniz'in raporuna göre kamusal kaynaklardan karşılanacak olan 1 yıllık alım garantisi bedeli ile şunlar yapılabilir:

- Açlık sınırındaki tek maaşlı 4 kişilik 1 milyon 143 bin 275 ailenin bir aylık maaşı sağlanabilir,

- Mevcut net asgari ücret 1 milyon 603 bin 12 TL'den 1 milyon 845 bin 22 TL’ye yükseltilebilir,

- 103 bin 289 asgari ücretli çalışanın 1 yıllık ücreti karşılanabilir,

- Atama bekleyen 430 bin öğretmenin 43 binin 1 yıllık maaşı karşılanabilir. Santrala sağlanması beklenen 15 yıllık alım garantisi süresince tüm öğretmenler 10 yıl içerisinde atanabilir,

- 11 adet 700 yataklı hastane veya 257 adet temel eğitim okulu yapılabilir,

-98 adet ibadethane (Bin 500 kişi kapasiteli) yapılabilir,

- 14 adet opera binası yapılabilir,

- Yılda 563,69 MW kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali kurulabilir. Santrale sağlanacak 15 yıllık toplam alım garantisi ile Türkiye'nin mevcut güneş kurulu gücü 2,15 kat artırılabilir,

- TÜBİTAK, bilim insanlarına verdiği desteği 24,44 kat artırabilir,

- Rapora göre, Alpu Termik Santrali ihalesinin dolar kuru üzerinden yapılması halinde, beklenen garanti süresi olan 15 yıl boyunca, EÜAŞ'ın kur dalgalanmalarından doğabilecek zararı kötümser senaryoya göre, 4 milyar 786 milyon 526 bin 356 TL, iyimser senaryoya göre ise 505 milyon 054 bin 621 TL olabilir.

ÖLÜM DEĞİL YAŞAM İÇİN HARCANSIN

Greenpeace Akdeniz Projeler Hukuk Danışmanı Avukat Deniz Bayram, şöyle konuştu:

"Kamu kaynaklarının, kamu yararı için harcanması gerekir. Eskişehir'de yapılmak istenen termik santral, hava kirliliği kaynaklı hastalık ve erken ölümler ile tarım arazilerinin yok edilmesine neden olacak. Hazırladığımız bu raporda, santrale harcanacak vergilerimizle oluşan kamu kaynaklarıyla, eğitim, sağlık gibi alanlarda hayatımızda ne gibi iyileştirmeler yapılabileceğini ortaya koyduk. Amacımız, kömürlü termik santral projelerini yürüten kamu şirketi EÜAŞ’a bir çağrıda bulunmak: Kamu kaynakları ölüm değil yaşam için harcansın."

Greenpeace Akdeniz'in hazırladığı hava modellemesi raporuna göre ise söz konusu santralin yaratacağı hava kirliliği 3200 erken ölüme neden olacak.

NE OLMUŞTU?

Eskişehir Tepebaşı ilçesi sınırlarında Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından 'Alpu Termik Santrali ve Bu Santrale Kömür Sağlayacak Olan Rezerv Alanındaki Yeraltı Maden İşletmesi ile Kül Düzenli Depolama Tesisi' Projesi yapılmak isteniyor. Toprak Koruma Kurulu, termik santralin kurulmak istendiği araziyi, Ocak 2018'de 'tarım alanı' statüsünden çıkardı. Projenin 'ÇED Olumlu' kararı 6 Mart 2018'de verildi. Projenin ihalesi 26 Ocak'ta yapılacaktı ancak önce 7 Mart'a ardından 26 Nisan'a son olarak da 15 Ağustos'a uzatılarak toplamda üç kez ertelenmiş oldu. Yeşil Barış Hukuk Derneği ve Eskişehirliler, planlanan kömürlü termik santralin 'Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu' kararının iptal edilmesi için dava açmıştı.