'Cezaevlerinde 458'i ağır bin 334 hasta mahpus var'

ARTI GERÇEK- Coronavirus salgınının devam ettiği bu dönemde cezaevlerindeki durum kaygılara neden oluyor. Cezaevlerinde bulunan hasta mahpuslar büyük risk altında. Sivil toplum örgütleri ve hakları savunucularının salgının cezaevlerinde daha hızlı yayılacağı uyarısında rağmen hükümet hala adım atmış değil. İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, hapishanelerdeki hasta mahpuslarla ilgili yazılı açıklama yaptı.

HASTA MAHPUS SOYDAN 2 YILDIR TEK KİŞİLİK HÜCREDE

Açıklamada 2018 yılından bu yana prostat kanseri tedavisi gören hasta mahpus Soydan Akay’ın durumu ile ilgili bilgi paylaşıldı. 27 yıldır Türkiye’nin değişik cezaevlerinde tutulan Soydan Akay’ın yakını Şafii Hayme’nin 1 Haziran’da şubelerine başvurduğunun belirtildiği açıklamada, "Soydan Akay’ın prostat kanseri yanı sıra eklem romatizması, hepatiti B ve kalp spazmı gibi rahatsızlıklarının da bulunduğunu beyan etmiştir. Soydan’ın son 2 yıldır da Silivri Kapalı Cezaevinde tek kişilik hücrede tutulduğu ve yaşadığı sağlık problemlerinin tedavisi için gerekli olan sağlık hizmetine erişemediği beyanlarında bulunan başvurucu, Soydan’ın 6 aydan fazla bir süredir telefon ve görüş hakkına çıkmayarak bu durumu protesto ettiğini belirtmiştir" ifadeleri kullanıldı.

'HASTA MAHPUSLARIN SAYILARI ARTIYOR'

Tek başına yaşamını sürdüremeyecek, cezaevi ile hastane arasında gidip gelen, ölümcül rahatsızlıkları bulunan ve buna rağmen tedavi edilemeyen hasta mahpusların sayısında gün geçtikçe artış yaşandığının vurgulandığı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Tahliye edilmeyen birçok hasta mahpus hastalıklarının son aşamasına gelmişlerdir. 2019 yılında sadece bölge hapishanelerinde 6 hasta mahpus yaşamını yitirdi. 2020 yılının Mayıs ayında ise Osmaniye T Tipi Kapalı Cezaevinde Sabri Kaya ve Edirne F Tipi Kapalı Hapishanesinde Vefa Kartal isimli hasta mahpuslar, maalesef yaşamlarını yitirmişlerdir. Bugün itibariyle, derneğimiz tarafından tespit edilen verilere göre hapishanelerde 458’i ağır olmak üzere toplam 1334 hasta mahpus bulunmaktadır. Hapishanelerde Akay’ın da aralarında olduğu politik ağır hasta mahpuslara yönelik politikanın terk edilmesi, Adalet Bakanlığı’nı Meclis İnsan Hakları Komisyonu’na bu konuda insan yaşam hakkını önceleyerek Soydan Akay’ın sağlığa erişim hakkı önündeki yasadışı adli idari engellerin kaldırılması gerektiğini ifade ediyoruz."

'AĞIR HASTA MAHPUSLARIN SAĞLIK SİGORTASI DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMALI'

Cezaevinde bir yaşam daha solmadan adım atılması çağrısının yapıldığı açıklamada, hasta mahpuslarla ilgili şu talepler sıralandı: "Halen hapishanelerde bulunan ağır hasta mahpusların tümü tam teşekkülü herhangi bir hastane raporuna istinaden derhâl salıverilmeli, tedavileri ailelerinin yanında sürdürülmeli ve sağlık sigortası devlet tarafından karşılanmalıdır. Adli Tıp Kurumu sağlık sebebiyle infazın ertelenmesi raporlarında son ve tek merci olmaktan çıkarılmalıdır.

İNFAZLAR ERTELENSİN ÇAĞRISI

• Sağlık sebebiyle infazın ertelenmesi kararlarında cumhuriyet savcılarının takdir yetkisi kaldırılmalı, hastanelerin verdiği raporlar esas alınarak cezaların infazları ertelenmelidir. Hasta mahpusların infaz ertelemesi önündeki "toplum güvenliği bakımından tehlike" kriteri kanundan çıkarılmalıdır.
• Hasta mahpusların infaz ertelemesinin önündeki engel teşkil eden infaz kanununun 25. maddesindeki "infaza ara verilemeyeceği"ne dair düzenleme ile 107. maddenin 16 fıkrasındaki düzenleme kaldırılmalıdır.
• AİHM’in Kaytan – Türkiye kararı uyarınca mahpusların müddetnamelerinde yaşları ve sağlık durumları dikkate alınarak tahliye olabilecekleri uygun bir tarih yer almalıdır.
• AİHM'in Gülay Çetin – Türkiye kararında belirttiği hususlara uyulmalı, hasta mahpusların tahliye edilmemesinin AİHS’in 3. maddesinin ihlali olduğu hatırda tutulmalıdır.