Kazdağları’na RES tehdidi: İnşaat için ormana kaçak beton döküldü, 5 bin ağaç kesilecek

Rıfat DOĞAN

ARTI GERÇEK- Altın madenleriyle delik deşik edilen Çanakkale’de, ilin içme suyunu karşılayan tek kaynak olan Atıkhisar Barajı’nı da etkileyecek rüzgar enerji santrali (RES) projesi daha önce iki kez geri çevrilmesine rağmen üçüncü kez İl Genel Meclis toplantısında gündeme gelecek.

Borusan EnBW Enerji’ye bağlı Boylam Enerji’ye ait "Saros Rüzgar Santrali" projesinin ÇED dosyasına göre Santral Sahası yaklaşık 10.906 hektarlık bir alanı kaplıyor. Dosyaya göre santral sahasında 69 adet türbin, şalt sahası ve idari bina tesis edilmesi ve işletilmesi planlanırken, proje sahası Çanakkale’nin merkez ve bir bölümü Çan İlçesi sınırlarında orman, fundalık ve kuru tarım (nadassız), alanlarda kalıyor.

ÇED RAPORUNA GÖRE YAKLAŞIK 5 BİN AĞAÇ KESİLECEK

Dosyaya göre proje nedeniyle 4 bin 957 ağacın kesilmesi planlanıyor. ÇED dosyasında habitatların zarar göreceği şu sözlerle anlatılıyor:

"Proje uygulaması sürecinde alanda oluşacak insan aktivitesi ve inşaat faaliyetleri sırasında oluşacak gürültü alanda bulunan omurgalı türleri tarafında habitatlarında ekolojik edinimlerinden farklı algılar yaratarak tehdit algısı oluşturacaktır. Özellikle inşaat uygulamaları sırasında zemini kullanan omurgalı türlerinin habitatları tahrip olacaktır."
İÇME SUYUNU SAĞLAYAN TEK KAYNAK

Projenin enerji nakil hatlarıyla ilgili ÇED dosyasında yer alan bilgilere göre Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’ nün yazısında ÇED çalışma sahasının tamamının içme ve kullanma suyu temin edilen Atikhisar Barajı Uzun Mesafeli Koruma Alanı içerisinde kaldığı belirtildi.

Atıkhisar Barajı Çanakkale’nin içme suyunu sağlayan tek kaynak. Baraj, Kanadalı firma Alamos Gold’un Kirazlı bölgesinde inşasına başladığı ve on binlerce ağacın kesilmesine neden olan altın madeni ile gündeme gelmişti.
ÜÇÜNCÜ KEZ GÜNDEMDE

Projenin hayata geçirilmesi için 1/5 bin ölçekli imar planı değişikliği gerekiyor. İlk kez bu ocak ayında gündeme alınan imar planı değişikliği Çanakkale İl Genel Meclisi tarafından daireye iade edilmişti. Daha sonra koronavirüs tedbirleri kapsamında toplantıları iptal edilen Çanakkale İl Genel Meclisi, nisan ayında encümen seçimi gibi maddeleri nedeniyle toplanmış. Çanakkale Valisi’nin son dakika teklifiyle RES projesine ilişkin imar planı değişikliği de gündeme geldi ancak dosya komisyona havale edildi. Buna rağmen tekrar toplantı gündemine teklif olarak sokulan imar planı değişikliğinin bugün İl Genel Meclisi’nde basına kapalı oturumunda oylanması bekleniyor.

İL ÖZEL İDARESİ ÇALIŞMA YAPILAN NOKTALARI MÜHÜRLEDİ

RES projesinin sahibi şirket ise imar planı değişikliğini beklemeden bölgede çalışmaya başladı. Yol açma çalışmalarına başlayan şirket, bir yandan da tirbünlerin olduğu noktalara temel açarak beton dökmeye başladı. Çanakkale İl Özel İdaresi, şirketin imar planı değişikliği olmadan yaptığı hukuksuz çalışmayı durdurarak tirbün temellerini mühürlerken, idarenin yol çalışması için bir işlem yapmadığı belirtildi.

ÖZEL İDARE TUTANAĞI: ‘BU YAPININ 1 AY İÇİNDE YIKILMASI…’

İl Özel İdaresi İmar ve Kentsel İyileştirme Müdürlüğü tarafından mühürleme işlemiyle ilgili tutulan Yapı Durdurma Tutanağı’nda şu ifadeler yer aldı:

"Yeri ve mühürleme sırasındaki durumu yukarıda belirtilen ve aşağıda yazılı maddelere aykırılığı nedeniyle 3194 sayılı imar kanunun 32. Maddesinin 1. Fıkrası gereğince bir kez mühürlenerek durdurulmuş, 2. Fıkrasına göre de bu tutanağın bir nüshası yapı yerine asılmıştır. Kanuna göre durdurma tebligatı yapılmış sayılan bu yapının 1 ay içinde ruhsatının alınması ruhsata uygun hale getirilmesi, alınamıyor ise yıkılması, yıktırılmadığı takdirde yıkım kararı alınarak valiliğimizce yıkım işleminin yapılacağının bilinmesi hususunda is bu tutanak tarafımızdan 3 nüsha olarak tanzim ve imza edilmiştir."

‘148 BİN HEKTAR ORMAN ALANINI, 1.72 HEKTAR MERA ALANINI YOK EDİYORLAR’

Konuya ilişkin Artı Gerçek’e bir açıklama yapan CHP Çanakkale İl Genel Meclis Üyesi Güneş Pehlivan "Söz konusu proje, öncelikle Gelibolu Yarımadasında yapılmak istenmiş, kamuoyundan gelen tepkiler üzerine ne yazık ki Çanakkale Merkez ve Çan sınırlarını kapsayan geniş bir sahaya taşınmıştır. 148.83 hektar orman alanı ve 1.72 hektar mera alanını yok etmektedir" dedi.

PROJE MECLİS’E SUNULAN DOSYADA FARKLI ÇED DOSYASINDA FARKLI

"Meclise sunulan dosya dahilinde 27 rüzgar türbini kurulacağı ifade edilmişken, ÇED dosyası ve tüm başvurular 69 türbin üzerinden düzenlenmiştir" diyen Pehlivan proje için orman alanının imara açılması talebini içeren dosyanın meclis önüne ocak ayında alelacele getirildiğini, takip eden sürede reddedilmesi üzerine koronavirüs tedbirleri gereği kararname ile il genel meclis toplantıları iptal edilmesine rağmen olağanüstü toplantılarla yine meclis önüne getirildiğine dikkat çekti.

Pehlivan "Meclise sunulan dosyaya göre 16 rüzgar türbini Çanakkalenin tek içme ve sulama suyu havzası olan ve Alamos Gold Şirketinin altın madenine karşı Çanakkale’den Türkiye geneline ve dünyaya yayılan "Su ve Vicdan Nöbeti"nin koruma mücadelesini yürüttüğü Atikhisar Barajı koruma alanında, 10 türbin ise henüz işletmeye açılmamış Altınzeybek 2 Göleti su toplama havzası koruma alanında kalmaktadır" diye konuştu.
ÇANAKKALE’NİN ORMAN VASFI 2015’TE YÜZDE 52 İKEN 2018’DE YÜZDE 49’A GERİLEDİ

Henüz imar değişikliği onayı almamış olan şirketin, yasaya aykırı bir şekilde orman sahasını tahrip ettiğini, türbinlerin temellerini atıp beton döktüğünü belirten Pehlivan, yıllar içinde Çanakkale’nin yaşadığı orman kaybını şu sözlerle anlattı:

"Bir kısmı dolgu yollar olmak üzere türbinler arası bağlantı yolları açarak bölgeye telafisi çok güç zararlar vermektedir. Çanakkale’mizin 1957 yılında %60’ı orman vasfında iken, 2015 yılında %52.9’a, 2018 yılında %49’a gerilemiştir. 58 yılda %7 orman kaybı yaşamış Çanakkale, 3 yılda %4 orman kaybı yaşamıştır. Bu da ormanların özellikle bu tür projeler için imara açılması sonucunda gerçekleşmiştir. Bu oranlar Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’nün her yıl yayınlanan İl Çevre Durum Raporundan alınmıştır. Elektrik santrali üretim gücünde Türkiye’de 3. sırada olan ilimiz, üzerine düşen bedeli ödemiştir. Ekonomik gücü tarım, hayvancılık ve turizm sektörüne bağlı olan Çanakkale doğal dengeye göbeğinden bağlı bir şehirdir. Özel şirketlere 50 yıllık sürelerle Çanakkale’mizin rüzgarını satmaya, ormansızlaştırmaya, anayasal haklarımızı ihlal eden her türlü uygulamaya karşı siyasi ve hukuki mücadeleyi sürdüreceğiz."