Merkez Bankası rezervlerinin 13.4 milyar dolarını ucuz krediler eritmiş

Türkiye'nin 128 milyar dolarlık döviz rezervlerine ne olduğuna ilişkin tartışmalar devam ederken Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan (TCMB) eriyen rezervlere ilişkin kritik bir tespit geldi. 

TCMB uzmanları, Hazine ve Maliye eski Bakanı Berat Albayrak'ın Covid-19 salgınının hemen ardından ekonomiyi canlandırmak için kamu bankaları üzerinden başlattığı ucuz kredi politikasının ithalatı körüklediği, bunun da döviz rezervlerinin yurtdışına gitmesine yol açtığını tespit etti.

Merkez Bankası'nın yaptığı teknik analize göre, kredilerle coşan tüketim yüzünden Türkiye'nin ithalatı fazladan 13.4 milyar dolar arttı.

Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, Merkez Bankası'nın "Cari İşlemler Açığında Kredilerin Rolü" başlığıyla hazırladığı teknik analizde, kredi faizlerinin düşüp vadelerin uzadığı dönemlerde reel kurdaki değer kaybına rağmen ithalatın arttığı belirtildi.

Kredi koşullarının gevşediği dönemlerde vadelerin uzaması ve borç ödeme kapasitesinin artmasıyla birlikte talebinin arttığı, bunun da ithalatı artırdığı ifade edilen analizde, istihdam imkânlarının zayıfladığı ve hane halkı gelirinin düştüğü zamanlarda tüketici kredilerinin harcamaları finanse ederek talebin canlı kalmasını sağladığı tespiti yapıldı.

Merkez Bankası uzmanları, kullandıkları ilk yöntemde 2020'deki ucuz krediler yüzünden ithalatın yüzde 5.3 oranında yani 10.2 milyar dolar fazladan arttığını hesapladı. Çok denklemli modelin kullanıldığı ikinci yöntemle yapılan teknik hesaplamalar bol keseden dağıtılan ucuz kredilerin ithalatın fazladan 13.4 milyar dolar artmasına yol açtığını ortaya koydu. Araştırmayı yapan uzmanlar, kredi genişlemesi yerine kredilerin sıkılaştırılması yoluyla cari işlemler dengesinde 20 ile 25 milyar dolarlık bir iyileşme olabileceğini de hesapladı.

DÖVİZ MEVDUATLARI 27 MİLYON DOLAR AZALDI

Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatları geçen hafta 893 milyon dolar azaldı. Merkez Bankası'nın yayınladığı haftalık para ve banka istatistiklerine göre 19 Şubat haftasında döviz mevduatları 234.7 milyar dolar olarak kaydedildi.

Merkez Bankası'nın parite etkisinden arındırılmış verilerine göre ise 19 Şubat haftasında döviz mevduatları sadece 27 milyon dolar geriledi. Mevduatlardaki gerileme büyük ölçüde altının ons fiyatındaki düşüşten kaynaklandı.