Alin Ozinian'dan iki yeni kitap: 'İçimizdeki Orkestra' ile 'Kökler ve Kanatlar' okuyucuyla buluştu

Artı Gerçek - İstanbullu bir Ermeni olarak Türkiye’de kimlik politikalarının insanları nasıl etkilediğini aktaran Ozinian, duygusal diliyle, salt politik tartışmaların üzerine çıkmayı ve okuyucuya daha önce hiç düşünmediği sorular sordurmayı başarıyor.

SRC Yayınevi tarafından yayımlanan 'İçimizdeki Orkestra' ile 'Kökler ve Kanatlar' kitaplarında Ozinian, geçmişten bugüne uzanarak farklı bir kimlik taşıyanların yüzleştiği toplumsal sorunları ve "öteki"ye yönelen olumsuz duyguları açık ederken sadece baskıcı politikaların değil; edebiyat, sanat, mimari ve mutfak gibi alanların da kimliğin şekillenmesindeki belirleyici etkisine vurgu yapıyor.

Ozinian, kitaplarında yalnızca Türkiye değil Türkiye’ye dokunan geniş bir coğrafyada Rumlar, Ermeniler, Kürtler, Azeriler, İranlılar, Ruslar ve Lübnanlıların bilinmeyen öykülerine yer veriyor.

Yazar, 'İçimizdeki Orkestra' kitabında Ermeni ozan Zahrad’ın şiirlerinin arka planı, Aivazovsky’nin resimlerine hayat veren tecrübeleri, ünlü boksör Garbis Zakaryan’ın bu topraklara olan sevdası, Charles Aznavour’un Türkiye’ye dayanan kökleri ile başlayan hikayesinin müziğin zirvesine uzanan yolculuğu ve daha nice hikayeleri okurlarla buluşturuyor.

Kitabın önsözünü kaleme alan yönetmen Barış Pirhasan’ın “Büyük ve derin bir öfkenin gücüyle hayatı sorgulama cesareti her an kendini hissettiriyor” diyerek tanımladığı metinlerde Ozinian kendi dünyasını okurla paylaşıyor.

Ermeni sanatçı Nubar Terziyan’ın kimliğini gizlemeden yaşamayı seçmesinin getirdiği zorluklar, Türkiye’deki Ermenistanlı düzensiz kadın işçilerin hikayesi ve Osmanlı’daki Ermeni sporcuların mücadelesi kitabın öne çıkan bölümlerinden.

Akademisyen Erol Köroğlu ise Ozinian’a has yazı stilini önsözünde “…Alin dünyaya ihtimam gösteriyor.

Kendisi ve insanlar için iyi bir dünya var olsun istiyor. Alin, bir deneme yazarı. Yazarın geçmişiyle şimdisinin etkileşiminden doğan; bir yandan çoğu Ermeni ünlüler üzerinden etrafındaki insanlara, ama akıl yürütme çabası üzerinden kaçınılmaz olarak da o büyük hayal/ideale, insanlığa bakan denemeler bunlar…” sözleriyle açıklıyor.

Ozinian Kökler ve Kanatlar’da da kültürün önemli bir öğesi olan mutfak üzerinden topluma bir ayna tutuluyor. Türk, Ermeni ve farklı kimlikler bağlamında milli mutfak tartışmaları Ozinian’ın kaleminden titizlikle incelenmiş ayrıntılar üzerinden aktarılıyor.

Yazar, kadim bir Ermeni yemeği olan balkabağı dolması Ğapama’nın şiirsel hikayesini, Ermeni mutfağının bir diğer klasiği paça çorbası Khaş’ın kültürel değerini, Osmanlı sahurlarında pişirilen ıstakozları ya da Ermeni mezesi Topik’in köklerini anlatırken, mutfak ve kimlik arasındaki derin ve gizli etkileşimin detaylarını da okurlarla paylaşıyor.

Yazar Hercules Millas kitabı “Alin resmi tarihçiliğin dışında pek bir şey duymamışlara seslenir gibi. Bu açıdan bakıldığında ‘farklılığı’ bilinç sağlama olarak görebiliriz. Ders kitabı, ufuk açıcı, öğretici bir kitap da sayılabilir elinizdeki metin” diye tanımlıyor.

Çocukluğundan yola çıkarak iki dilliliğin anatomisine de kitabında yer veren yazar, Ermenilerin Türkçe dili için yaptıkları çalışmaları ve başta Ermeniler olmak üzere azınlıkların bu toprakların kültürüne yaptığı katkılara değiniyor. Ermeni bir kız çocuğunun Ramazan pidesi ile kurduğu tuhaf bağ başta olmak üzere birçok etkileyici anıyı 80’li yıllara giderek anlatan yazar, Türkiye’den gitmenin mi yoksa kalmanın mı daha zor olduğunu okuyucu da hikayesine dahil ederek sorguluyor. (KÜLTÜR SANAT)