Kayseri'de 'koruma altındaki' Bizans yapıları defineci işgalinde

Artı Gerçek - Kayseri'nin Yeşilhisar ilçesinde, 2011 yılında afet bölgesi ilan edilerek boşaltılan Başköy Mahallesi, define avcılarının hedefi oldu. Mahallede koruma altına alınan 21 kilise ile 14 tarihi ev defineciler tarafından tahrip edildi. Tarihçi Yusuf Ateş, "Mahalle halkı, 2014 yılından itibaren devletimiz tarafından imar ve inşa edilen yeni Başköy bölgesindeki afet evlerine yerleştirilmeye başlandı. O tarihten itibaren boşalan köyün yeni sakinleri ise tüm güvenlik önlemlerine rağmen izinsiz kazı yapan, tarihi eserleri talan eden define avcıları oldu" dedi.

Roma döneminde kurulan Başköy Mahallesi, 2011 yılında bir kişinin üzerine kaya düşmesi sonucu ölmesiyle afet bölgesi ilan edilmiş, mahalle halkı yeni yapılan yerleşim bölgesine yerleştirilmişti. Ancak zamanla boşalan mahallede, 21 kilise ve 14 tarihi ev koruma altına alınmış olmalarına rağmen definecilerin hedefi haline geldi. 'Hazine' arayan definecilerin tarihi yapılara zarar vermesi engellenmedi.

1'İNCİ DERECEDE ARKEOLOJİK SİT ALANI OLMASINA RAĞMEN...

Tarihçi Ateş ise bölgenin önemini, "Başköy Mahallesi içinde bulunan tarihi yapılar ve mimari özellik taşıyan evler nedeniyle 1'inci derecede arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmiştir" sözleriyle anlatıp şu bilgileri verdi:

1500 YILLIK MANASTIRA EV SAHİPLİĞİ YAPIYOR

"Bu yapılar içinde koruma altına alınmış 21 kilise ve 14 ev bulunmaktadır. Bunların içinden en önemlileri; 19'uncu yüzyıl içinde kilise olarak yapılan ve daha sonra camiye çevrilen eski Başköy Cami, milattan sonra 6'ncı yüzyılda yapıldığı bilinen Meryem Ana Manastırı ve 1913 yılında yapılmış olan eski okul binasıdır.

Bizans döneminde Megasus, daha sonra Kavasus adı verilen Başköy, 13'üncü yüzyıl ortalarında Türklerin eline geçmiştir. Sırasıyla Kavaklıköy, Dereköy ve Ortaköy adını almıştır. 1928 yılında ise şimdiki Başköy ismini almıştır.

Merkezi eski okul binası olan mahallenin, dik yamaca yapılan evlerinin hiçbirisi bir başka evin ön cephesini örtmemektedir. Tüm evlerin ön cephesi, yerleşim alanının güneyinde yer alan dereyi görmektedir.

KATLAR ARASI MİMARİSİ, KENDİNE ÖZGÜ YAPILAR

Eski okul binası, Osmanlı'nın son döneminde 1913 yılında inşa edilmiştir. Bu yapının, Kayseri civarında yapılan diğer eserlerden farkı, iki kat arasındaki ayrımın küçük nişlerle sağlanmış olmasıdır. Bu nişler binaya oldukça zarif bir özellik katmaktadır. Bu nişlerin diğer yapılardan ilham alınarak yapıldığı zannedilmektedir. Çoğu koruma altına alınmış eski Rum evlerinin de aynı özellikte kat ayrımının olduğu görülmektedir."

'YENİ SAKİNLERİ, DEFİNE AVCILARI OLDU'

Mahalledeki yapıların define avcıları tarafından tahrip edildiğini söyleyen Ateş, "Köyün kuzey yamacında bulunan kaya parçalarının zaman zaman koparak, evlerin üzerine düşmesi nedeniyle tehlike arz eden alan afet bölgesi ilan edilmiştir. Mahalle halkı, devletimiz inşa edilen yeni Başköy bölgesindeki afet evlerine yerleştirilmeye başlanmıştır. O tarihten itibaren boşalan köyün yeni sakinleri ise tüm güvenlik önlemlerine rağmen izinsiz kazı yapan, tarihi eserleri talan eden define avcıları oldu" dedi.

'İLÇENİN TURİZMİNE KATKI SAĞLAYACAK DESTİNASYON BÖLGESİ OLABİLİR' Ateş, "Birçok tarihi yapıyı barından alanda yapılacak restorasyon çalışmaları neticesinde bu mahalle, ilçenin turizmine katkı sağlayacak destinasyon bölgesi olabilir" diye konuştu.

'GECE GÜNDÜZ KOŞTURUYORUZ AMA DEFİNECİLERLE BAŞ EDEMİYORUZ'

Başköy Mahallesi Muhtarı Yusuf Tuncer ise kaya düşmesi nedeniyle mahallenin yüzde 95'inin yeni yapılan yerleşim alanlarına taşındığını söyleyerek, "Burada 5-6 hane kaldığı için köyümüzü koruyamıyoruz. Gece gündüz koşturuyoruz ama definecilerle baş edemiyoruz. Kapadokya'nın girişi olan Başköy Mahallemizin bir an önce turizme kazandırılmasını istiyoruz" dedi. (DHA)