Kürt aydın ve dilbilimci Malmisanıj'ın hayatı belgesel oldu: 'Mamostayo Bêmamosta'

Artı Gerçek - İlk Zazakî - Türkçe sözlüğü yayımlayan ve modern dönemde Zazakî yazan ilk kişi olarak bilinen Kürt dilbilimci ve araştırmacı Mehemed Malmisanıj'ın hayatını anlatan belgesel 'Mamostayo Bêmamosta' ( Öğretmensiz Öğretmen), galasını İstanbul Bilgi Üniversitesi Santral Kampüsü'nde E1 301 Salonu'nda yapacak.

Yönetmenliğini, 40'a yakın belgeseli bulunan ödüllü belgeselci Keremo'nun üstlendiği biyografi türündeki Kürtçe belgeselin kurgusu Kurdo Zanyar imzası taşıyor.

Yapımcılığını Kerem Tekoğlu'nun üstlendiği belgeselin hazırlığı bir buçuk yıl sürdü. Çekimler İsveç, Almanya, Fransa, Güney Kürdistan ve Türkiye'de tamamlandı.

MEHEMED MALMİSANİJ KİMDİR?

Malmîsanij, Mehmet Tayfun veya Mehmet Malmisanlı, 1952 yılında Diyarbakır’ın Pîran ilçesine bağlı Dêran köyünde doğdu. Köyünde geçen çocukluk yıllarının ardından ilk, orta ve lise öğrenimini Diyarbakır’da tamamladı. 1973 yılında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Sekiz yılı aşkın bir süreyle ortaöğretim kurumlarında öğretmenlik yaptı. Öğretmenlik yaptığı dönemde farklı aralıklarla birkaç kez tutuklandı ve cezaevinde kaldı.

12 Eylül 1980 askeri darbesi nedeniyle yurt dışına çıkmak zorunda kalan M. Malmîsanij, 1982’de bir politik mülteci olarak İsveç’e yerleşti. Paris’te Sorbonne Nouvelle Üniversitesi’nin études iraniennes (İrani incelemeler) bölümünde Eski ve Yeni Farsça ile Avesta gibi İrani diller, Uppsala Üniversitesi’nde İrani Diller bölümünde Farsça ve Pehlevice, Borås Üniversitesi’nde Enformasyon Bilimi ve Kütüphanecilik, Linköping Üniversitesi’nde Halk Eğitimi bölümünü okudu. 1998’de Göteborg Üniversitesi'nden master derecesini aldı. 2017’de doktora yaptı.

Modern dönemde Zazaca yazan ilk kişi olarak bilinen Malmisanij, 1979-1980 yıllarında Türkiye'de tamamı Kürtçe çıkan ilk dergi unvanına sahip Tirêj dergisini Kurmancî ve Zazakî olarak yayımladı.İlk Zazaca-Türkçe sözlüğü 1987'de yayımladı.

Mardin Artuklu Üniversitesinde Yaşayan Diller Enstitüsü’nde öğretim görevlisi olarak dersler veren M. Malmîsanij'ın ayrıca birçok Kürtçe dergi ve gazetede yazıları yayımlandı. Malmisanıj’ın bazı eserleri Arapça, Farsça, İsveççe ve Türkçeye çevrildi. (KÜLTÜR SANAT)