Rebia Arif'in, unutulan romanı 'Kadın Tipleri' yeniden raflarda
Artı Gerçek - Yazar Rebia Arif'in kaleme aldığı, toplamda 152 sayfadan oluşan eserin yayıma hazırlığını Yağmur Yıldırımay, editörlüğünü Sevdagül Kasap, kapak tasarımını Kardelen Akçam, dizgisini Yasemin Çatal üstleniyor.
Kitap, Everest Yayınları'nın Roman dizisi kapsamında temmuz 2023 tarihi itibarıyla okurlarla buluşmaya başladı.
Everest Yayınları kitabın önemini şu ifadelerle vurguluyor:
“Kadın edebiyatı tarihinde İzmir’in unutulmuş kalemleri arasında olan Rebia Arif’in kurgu katmanlarıyla inşa ettiği 'Kadın Tipleri' romanı, döneminin kadın mücadelesine, kendine tayin ettiği alana ve kıstaslarına dair bir bakış açısı sunuyor…”
Kitabın arka kapağında yer alan kesit şöyle:
Kökü kesik bir ağaç gibi ayakta kuruyan ve buna rağmen yaşadığını zanneden milletlerin uyuşuk ruhlarını en ziyade kadınların istikbale kol bağlayıp bekleyişinde aramalı.
İzmirli yazar Rebia Arif’in kitaplaşan tek romanı Kadın Tipleri (1935), Cumhuriyet’in ilk zamanlarında İstanbul’da işe başlayıp İzmir’de devam eden gazeteci-yazar Sencan’ın hayatını merkeze alır. Romanda, döneminde erkeklere mahsus görülen meslekleri kadınlar icra eder ve “iradeleri, düşünceleri, zembereği kuran erkeğin” elinde değildir. Karakterler arasında mücadele eden, aklıyla ilerleyen başarılı kadınların yanında modern olmayı “yanlış anlayanlar da” vardır. Sencan, bu ortamda hemcinslerini “kurulan kadın; bıkan, bıktıran kadın; yapan, yaptıran kadın” diye tiplere ayırdığı “Kadın Tipleri” romanını yazar.
Kadın edebiyatı tarihinde İzmir’in unutulmuş kalemleri arasında olan Rebia Arif’in kurgu katmanlarıyla inşa ettiği bu romanı, döneminin kadın mücadelesine, kendine tayin ettiği alana ve kıstaslarına dair fikir de verir.
REBİA ARİF KİMDİR?
Selanik’te Asır adıyla çıkmaya başlayan Yeni Asır gazetesinin kurucularından Abdurrahman Arif’in kızı olan Rebia Arif Bilgin, 1930'lu yıllarda İzmir basınının önemli kadın yazarlarından ve romancılarındandır. 1930 belediye seçimlerinde Rebia Arif'le birlikte Cevriye İsmail, Benal Nevzat ve Hasene Nalan gibi isimlerin bulunduğu bir grup kadın, İzmir siyaset hayatında aktif rol almışlar ve yoğun bir yazı faaliyetiyle kadınları bilinçlendirmeye çalışmışlardır.
O dönemlerde aynı zamanda, Yeni Asır'ın ın yazar kadrosu içerisinde ön planda bir kadın romancı olan Rebia Arif’in eserlerinde "güçlü, aktif, serbest tabiatlı, sosyal meseleler karşısında duyarlı, girişimci kadın tipleri" yer alır.
1934’te tefrika edilen 'Kadın Tipleri' romanı, Cumhuriyet’in ilk yıllarında şehir hayatı içerisinde idealleri olan, Cumhuriyet’in kazanımlarını benimsemiş kadınlarla birlikte, toplumun dejenere olmuş kadın tiplerine yer vermesiyle dikkate değer bir eserdir. Bu eserinde gazeteci-yazar, mühendis-pilot kadınlar yaratarak reel hayatta yeni yeni görülmeye başlayan girişimci kadınları bir bakıma teşvik etmiş ve Cumhuriyet’in kazanımlarını uygulama alanına sokmaya çalışmıştır.
YENİ ASIR GAZETESİNDE KALEME ALDIĞI TEFRİKALAR
Yeni Asır'ın, Selanik dönemine ait sayılarında 1921 yılında 'Mina' ve 'Onun Saadeti', 1922 yılında ise 'Hakikat Peşinde' isimli romanları tefrika edildi.
Gazetenin baskılarının tamamı olmadığından, 'Hakikat Peşinde' romanının sadece ilk 12 tefrikasına ulaşılıyor.
10 yıllık bir aradan sonra Arif'in sırasıyla; Kır Perisi(1932), Ayşe’nin Öcü(1933), Kadın Tipleri(1934),Beni Seviyor mu(1934), Yalnız İkimiz(1934), Zindan Güneşi (1935), Çapraşık Duygular (1935), Kadın İsterse (1936) isimli romanlarının bölümleri yayınlanmıştır. Sadece 'Dinsiz Adam' romanının tamamı Vakit gazetesinin 11 Şubat 1930 tarihli sayısında yayımlanmıştır (KÜLTÜR SANAT)
