Sahipleri ya öldü ya ihya oldu

Ayşegül KARAKÜLHANCI DUMAN

ARTI GERÇEK- "Salvador Mundi" parlak yüzlü bir İsa portresi: Bir elinin parmaklarıyla kutsal bir jest yapıyor; bir diğer elinin parmaklarıyla dünya olduğu düşünülen bir küreyi tutuyor.

Dünyanın en önemli müzayede evlerinden biri olan New York'taki Christie'de bu tabloya sahip olmak için Hongkong, Riad, Timbuktu ve kimbilir dünyanın başka hangi köşesinden kolleksiyoncular telefonda açık arttırma yarışına katıldılar. İsmi açıklanmayan bir kişi rekor bir fiyatla 450 milyon 300 bin dolar vererek karanlık sırlarla dolu bu tablonun sahibi oldu.

SALVADOR MUNDİ UĞURSUZ MU?

1519 yılında ölen Da Vinci'nin 'Dünyanın kurtarıcısı' portresini 1505 yılında yaptığı düşünülüyor. Bu portrenin önceki sahipleri üç İngiliz kralı: I. Charles, II. Charles ve II.  James. Tabloya sahip olan I. Charles kafası kesilerek öldürüldü. Tablonun daha sonraki sahibi II. James ise 1688'de İngiliz Parlementosu tarafından sürgün edildi. Bu da tablonun sahiplerine uğursuzluk getirdiği mitini yaydı.

Gerçek şu ki bir sanat eseri arkasında ne kadar güçlü bir hikayeye sahipse fiyatı buna paralel olarak o kadar artıyor.

Bunu bilen dünyaca ünlü Christie müzayede evi, bu tablonun iyi bir fiyatla satılması için çok uğraştı. "Son da Vinci" diye bir medya kampanyası başlattı.  Hatta müzayede evi tarihinde ilk kez bir reklam ajansına para vererek bu tablo için özel bir video hazırlattı. Hazırlanan videoda bu portrenin sanat dünyasının İsa'nın son akşam yemeğinde kullandığı mucizeleri olduğuna inanılan, hatta Aramatya'lı Yusuf'un İsa çarmıha gerildiği sırada akan kanını içinde topladığı düşünülen Kutsal Kase'si gibi olduğu fikrini ortaya atıp Hristiyan mitolojisine gönderme yaparak reklamını yaptırdı.

SANATIN DEĞİL PAZARLAMANIN BAŞARISI

Açık artırmadan önce resmi görmek için Hong Kong, San Francisco, Londra ve New York'ta toplam 27 bin kişi kuyruğa girdi. Ancak uzmanların bir kısmı bu tablonun sadece büyük bir pazarlama başarısı olduğunu fakat büyük bir sanat yapıtı olmadığı görüşündeler.

Fransız sanat tarihçisi ve Leonardo Da Vinci uzmanı Jacques Franck, "Kompozisyon Leonardo'nun değil! Bükülmüş hareketler tercih etmiş tabloda. En iyi ihtimalle bir miktar Leonardo etkisi taşıyan bir öğrencisine ait" diyor. Jacques Franck,  orjinal Mona Lisa'yı beş kez çerçevesinin dışına çıkarmış ve incelemiş bir uzman olarak, ayrıca bu resmin erkek Mona Lisa olduğu fikrine de katılmıyor. Franck, 'Salvador Mundi'nin Mona Lisa'ya hiç benzemediğini söylüyor.

2011 yılında Londra'daki National Gallery'de sergi sorumlusu olan Luke Syson da "Salvador Mundi" portresinde ellerin gerçekten iyi korunmuş olduğunu, ancak bazıları tarafından tablonun çok agresif bir şekilde temizlendiğinden ve ovuşturulduğundan İsa'nın yüzü ve saçının boyamasında ciddi hasar olduğunu belirtiyor.

Aynı tablo 1958'de Londra'da düzenlenen bir açık artırmada 60 dolara satılmıştı. O yıllarda tablonun Leonardo da Vinci'ye değil, ünlü ressamın eserlerinden esinlenen birisine ait olduğu sanılıyordu. 2005 yılına kadar, Salvador Mundi'nin yeniden ortaya çıkması ve kapsamlı bir araştırmanın ardından, dünyaca ünlü ustanın otantik bir eseri olarak tanımlandı.

2011'de Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilendi. Bu eserin Leonardo Da Vinci'nin özel mülkiyeti ve son çalışması olduğu yazıldı. Diğer tüm Da Vinci tabloları müzeler ya da halka açık sanat koleksiyonlarına ait.

Londra'da bulunan Sotheby müzayede evi, tabloyu 2013 yılında 80 milyon dolara İsviçreli koleksiyoncu Yves Bouvier'e sattı. Aynı yıl Yves Bouveir, Salvador Mundi'yi Rus zengini Dmitry Yevgenyevich Rybowlev'e 127 milyon 500 bin dolara sattı.

Dün itibarıyla da küresel sanat dünyasında bir rekor kırarak 450 milyon 300 bin dolara satılmış oldu.

İlgili haberi buradan okuyabilirsiniz.