Yıkılan Kürt kentlerinin fotoğrafları Tokyo'da

Ayşegül KARAKÜLHANCI

ARTI GERÇEK- Foto muhabiri ve kameraman Refik Tekin sokağa çıkma yasakları döneminde çatışmalı ilçelerde bulunmuş, yaşanan yıkımı ve sivil ölümlerini görüntülerken yaralanmıştı. Tekin'in o dönemde çektiği fotoğraflar "20 Haziran Dünya Mülteciler Günü" nedeniyle Tokyo'da sergilenmeye başladı. Sergide Tekin'in, 'Le Monde' ve 'The Guardian' gibi gazetelerde yayınlanan fotoğraflarının yanı sıra, arşivindeki kareler de yer alıyor. Aynı fotoğraflarla Ekim ayında Fransa'da da bir sergi açmaya hazırlanan Tekin'le hem sergiyi hem de çatışmalı dönemde tanıklık ettiklerini konuştuk.

- Sokağa çıkma yasakları ve çatışmaların yaşandığı dönemde çektiğiniz fotoğraflar Tokyo'da sergileniyor. Sergi teklifi nasıl geldi ve neden Japonya'da böyle bu sergi açıldı?

Fotoğrafları çekerken bir sergi planım veya öyle bir hazırlığım yoktu. Bu sergi bir gazeteci olarak abluka altındaki kentlerde tanıklık ettiğim olay ve olgular üzerinden gelişti. O çatışmalar, sivil ölümleri ve yüzyüze kalınan fiili durum hiç kimsenin beklemediği şeylerdi. Bu fotoğraflar da gazetecilik tanıklığım esnasında çektiğim bir seriden oluşuyor.

Sergiyi 'Days' adlı bir Japon fotoğraf dergisi hazırladı. Dünyadaki göçmenlerle ilgili bir çalışma yürütmek istediklerini söylediler. Japonya’nın 2020 yılında yapılacak Tokyo Olimpiyatları’ öncesi 'güvenlik önlemi' adı altında mülteci başvurusu yapanları toplama merkezinde tuttuğu, uzun vadede gözaltına aldığı ve geri dönmeye zorladığı belirtiliyor. Hatta bunun sonucunda toplama merkezlerinde intihar veya intihar girişimi vakalarının çoğaldığı ifade ediliyor. Japonya'nın Türk hükümeti ile dostluk ilişkisi çerçevesinde Kürtlerin mülteci başvurusunu reddettiği de biliniyor. Şu ana kadar mülteci olarak kabul gören hiç bir Kürt yok.

Bu konulara dikkat çekmek için böyle bir sergi hazırlamak istemişler. Bu fotoğraflar Kürtlerin, yani sivillerin uğradığı şiddete tanıklık eden fotoğraflar. Orada bu sergiyle konuya dikkat çekmek ve farkındalık yaratmayı amaçlıyorlar.

- Karma bir sergi mi bu?

Benim dışımda bir fotoğrafçı daha var. Benim bölümüm Türkiye'deki Kürtlerin karşılaştıkları şiddet, çatışmalı ortam ve olaylardan oluşuyor.

- Fotoğrafları nerelerde çektiniz?

Diyarbakır'ın Silvan ve Sur ilçesi, Mardin'in Nusaybin, Dargeçit, Derik ilçeleri, Şırnak'ın Cizre ilçesi ve Beytüşşebap ilçesinde çektim. Birçok ilçe ve mahallelerde sokağa çıkma yasakları ilan edilmişti. Güvenlik güçlerince abluka altına alınmıştı yerleşim yerleri, kentler.