DEM Parti'nin aday çıkaracağı Tarsus ve Toroslar'da önceki seçimler nasıl sonuçlanmıştı?

Abidin YAĞMUR

MERSİN - Yerel seçimlerde DEM Parti'nin aday çıkarma kararı aldığı 27 ilçede siyasi denklemlerin nasıl şekilleneceği merak konusu. Kürt seçmenin yoğun olduğu Mersin'in Tarsus ve Toros ilçelerinde DEM Parti belediye başkanlığı için iddialı konumda. DEM Parti'nin kararı Mersin'de gözleri bu iki ilçeye çevirdi.

Toroslar ilçesinde 2014 Yerel Seçimleri'nde belediyeyi yüzde 35 ile MHP kazanırken, AKP yüzde 26 oranıyla ikinci, BDP ise yüzde 18 oranıyla üçüncü, CHP yüzde 16 ile dördüncü parti oldu. BDP o dönem ilçede 28 bin civarında oy aldı.

2015'TE HDP, MHP'Yİ GEÇTİ

7 Haziran 2015 Genel Seçimlerinde Toroslar’da AKP yüzde 27 oyla birinci parti olurken, HDP ilçe tarihinde ilk kez MHP’yi geçti ve 40 bin oy, yüzde 24 oy oranıyla ikinci parti oldu. MHP, yüzde 23 oy oranıyla üçüncü olurken, CHP ise yüzde 21 oy oranıyla dördüncü parti oldu.

Seçmen sayısının 192 bin olduğu 7 Haziran 2015 seçimlerinde MHP’den 2 bin oy fazla alan HDP, 45 bin oyla birinci parti olan AKP’nin ise 5 bin oy gerisindeydi.

7 HAZİRAN’DAN 1 KASIM’A BÜYÜK FARK

7 Haziran ile 1 Kasım 2015 arasındaki çalkantılı süreç Toroslar'da HDP'nin oylarının düşmesine neden oldu. AKP, oyunu 11 bin artırıp yüzde 34'e çıkarken, CHP de oyunu 3 bin artırıp yüzde 22'ye yükseltti ve ikinci parti oldu. HDP ise 6 bin oy kaybetti ve yüzde 21 ile üçüncü parti oldu. O seçimlerde oy kaybı süren MHP, HDP’nin gerisinde dördüncü parti oldu.

2018’DE HEM HDP HEM CHP YÜKSELDİ

2018 Genel Seçimleri'nde Toroslar’da AKP yüzde 31 ile birinci parti konumunu sürdürürken, HDP önceki genel seçimlere göre oyunu artırdı ve yüzde 23 ile yeniden ikinci parti oldu. CHP yüzde 19 oyla üçüncü, MHP yüzde 12 ile dördüncü, İYİ Parti yüzde11 oranıyla beşinci parti oldu. O seçimlerde HDP, 200 bin seçmenden 40 bininin oyunu aldı. Bu oy sayısı milliyetçi MHP ve İYİ Parti’nin toplam oyuna neredeyse eşitti.

2019’DAKİ İŞ BİRLİĞİ RAKİBİ ZORLADI AMA SONUÇ VERMEDİ

2018 Genel Seçimlerinde, Toroslar’da 174 bin geçerli oy içinde CHP ve HDP’nin aldığı oyların toplamı 73 bindi. İki partinin oy oranı ise yüzde 52’i buluyordu.

Bu aritmetik, HDP’nin Toroslar Belediye Başkan adayı çıkarmadığı, CHP’nin adayına destek verdiği 2019 yerel seçimlerine tam olarak yansımadı. CHP adayı 2019 seçimlerinde 164 bin geçerli oydan 62 binini aldı. Yani iki partinin bir yıl önceki oy toplamından 10 bin oy aşağıda kaldı. AKP’nin aday çıkarmayarak destek verdiği MHP adayı ise 69 bin oyla belediye başkanlığını kazandı. 2018 seçimlerinde AKP ve MHP’nin ilçedeki oy toplamı 75 bin civarındaydı. 2019 seçimlerinde ise iki partinin desteklediği aday 69 bin oy aldı.

SON SEÇİMLERDE CHP YÜKSELDİ, YEŞİL SOL OY KAYBETTİ

2023 Genel Seçimlerine Yeşil Sol Parti adıyla giren Kürt siyasi geleneği, Toroslar ilçesindeki ikinci parti konumunu bu seçimlerde CHP’ye bıraktı. AKP 55 bin oy ve yüzde 28 oy oranıyla birinci parti konumundayken, CHP 46 bin oy ve yüzde 23 oy oranıyla ikinci parti oldu. Yeşil Sol Parti ise 41 oy ve yüzde 20 oranıyla üçüncü parti oldu. MHP, 22 bin oy sayısı ve yüzde 11 oranıyla dördüncü, İYİ Parti 18 bin oy ve yüzde 9 oy oranıyla beşinci parti oldu. Son genel seçimler dikkate alındığında Toroslar'da CHP ve Yeşil Sol Parti'nin oy sayısı 87 bini buldu. AKP ve MHP’nin oy sayısı ise 77 bin oldu.

Bu duruma göre AKP ve MHP yerel seçimde tek aday çıkarırsa favori görünüyor.

TARSUS’TA ÖNCEKİ SEÇİMLERDEKİ OY ORANLARI

2014 yerel seçimlerinde Tarsus’ta MHP yüzde 35 oy oranıyla belediyeyi kazandı. CHP yüzde 31 oy oranıyla ikinci, AKP yüzde 20 oranıyla üçüncü, BDP ise yüzde 10 oranıyla dördüncü parti oldu. 7 Haziran 2015 Haziran Genel Seçimlerinde Tarsus’ta partilerin sıralaması değişmedi ancak HDP oyunu en fazla artıran parti olarak dikkat çekti. 7 Haziran 2015’te Tarsus’ta 35 bin oy ve yüzde 18 oy oranına ulaşan HDP, beş ay sonra 1 Kasım seçimlerinde oy kaybı yaşadı. Oy sayısı 29 bine, oy oranı yüzde 15'e geriledi. 2018 Genel Seçimlerde de HDP, Tarsus’ta dördüncü parti konumunu korudu. Geçerli 203 bin oydan 34 binini alan HDP, yüzde 16 oy oranında kaldı. Aynı seçimlerde CHP ilçede birinci parti olurken AKP ikinci, MHP üçüncü oldu. AKP ve MHP’nin oy toplamı ile CHP ve HDP’nin oy toplamı neredeyse kafa kafaya geliyordu.

ARİTMETİK 2019 İTTİFAKINDA TUTTU

Bu aritmetik 2019 yerel seçimlerindeki ittifaklara yansıdı. HDP, Tarsus’ta belediye başkan adayı çıkarmadı ve CHP adayına destek verdi. CHP, 95 bin oy ve yüzde 48 oy oranıyla Tarsus Belediyesini kazanırken AKP ve MHP’nin ortak adayı 81 bin oy ve yüzde 41 oy oranıyla ikinci oldu.

2023 SEÇİMLERİNDE CHP FARKI AÇTI, YEŞİL SOL GERİLEDİ

2023 Genel Seçimlerine Yeşil Sol Parti Tarsus’ta 2018 seçimlerine göre hem oy sayısı hem oy oranı açısından geriledi. Yeşil Sol Parti, son seçimlerde Tarsus’ta 28 bin oy aldı ve oy oranı yüzde 13’e düştü.

CHP ise Tarsus’taki yükselişini 2023 seçimlerinde de sürdürdü. CHP, Tarsus’ta oyunu son genel seçime göre 11 bin artırdı, oyunu yüzde 25’ten yüzde 28’e yükseltti. AKP ikinci, MHP üçüncü, Yeşil Sol Parti dördüncü, İYİ Parti ise beşinci parti oldu.

Yerel seçimlerde Tarsus’ta AKP ve MHP’nin tek başlarına seçime girmeleri halinde CHP’nin açık ara favori olduğunu söylemek mümkün.

DEM Parti batı illerinde aday çıkaracağı ilçeleri açıkladı: Aday başvuru süresi uzatıldı