Kamuoyu araştırma şirketleri hemfikir: 'Kılıçdaroğlu seçimi ilk turda kazanacak'

Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ

ANKARA - 14 Mayıs’ta yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği seçimlerine sayılı günler kaldı. Seçime giderken Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan, Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu, Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce ve Ata İttifakı'nın adayı Sinan Oğan'ın Cumhurbaşkanı adaylıkları netleşti.

Seçimlerin gündeme girmesi ile kamuoyu şirketlerinin seçim anketleri önem kazanıyor. Peki adaylıkların kesinleşmesiyle birlikte seçim sonuçları ile ilgili anket şirketleri ne diyor? Seçimleri ORC Araştırma Genel Müdürü Mehmet Pösteki, MetroPOLL Araştırma Genel Müdürü Prof. Dr. Özer Sencar ve Avrasya Araştırma Merkezi Kurucusu Kemal Özkiraz ile konuştuk.

'ERDOĞAN 38-40 BANDINDA'

ORC Araştırma Genel Müdürü Mehmet Pösteki,1,5 - 2 yıldır Cumhur İttifakı’nın mecliste çoğunluğu kaybetmesinin verilerine yansıdığını aktardı. Cumhur İttifakı’nda yüzde 53’lerden yüzde 38-40’lara bir gerileme olduğunu söyleyen Pösteki’ye göre, bunun en önemli sebepleri arasında ekonomi, adalet ve sığınmacı konuları yer alıyor:

“Başta ekonomi, sığınmacı ve adalet konusundan dolayı iktidarı hedef alma söz konusu. Gençlerde de özgürlük endişesi, kendilerini dünyanın diğer ülkelerindeki yaşıtlarıyla karşılaştırıyor olmaları ve ekonomik konuda sıkıntı yaşıyor olmaları söz konusu. Diğer taraftan baktığımızda muhalefet bloğunun hem psikolojik üstünlük olarak hem de oy üstünlüğü olarak önde olduğunu görüyoruz. Muhalefet bloğu içinde sadece Millet İttifakı yok. HDP, Zafer ve Memleket Partisi de var. Türkiye’de şu an yüzde 60’lık gözüken ve ileride daha da artacak bir değişim talebi olduğunu söyleyebiliriz. Tabii adaylar belli olana kadar cumhurbaşkanlığı ile ilgili eğilimlere de baktık. Erdoğan, karşısındaki aday kim olursa olsun yüzde 38-40 bandında bir oya sahip”

SENCAR'A GÖRE CUMHUR İTTİFAKI MECLİS'TE ÇOĞUNLUĞU ALACAK

MetroPOLL Araştırma Genel Müdürü Prof. Dr. Özer Sencar’a göre, an itibariyle seçimlere ilişkin kesin konuşmak mümkün değil ancak Cumhur İttifakı milletvekilliği seçimlerinde yüzde 43.5 bantlarında dolaşıyor. Sencar, büyük bir değişim söz konusu olmazsa Cumhur İttifakı’nın mecliste çoğunluğu alacağını hatta 301 milletvekili sayısına ulaşabileceği görüşünde.

Şubat ayında Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’ın 2 puan gerisinde olduğunu söyleyen Sencar, Millet İttifakı’ndaki krizin ardından Kılıçdaroğlu’nun 2.5 puan öne geçtiğini ve bunun sebebinin adaylığının kesinleşmiş olması olduğunu belirtti. Kılıçdaroğlu’nun bir senelik mücadelesinin başarıyla sonuçlandığını dile getiren Sencar, “İnsanlar Kılıçdaroğlu aday olduktan sonra onu tanır hale gelmedi. Ama insanlar adayın kendisine oy verir. Belirleyici olan adayın kendisidir. Çünkü koltuğa o oturacak” diye konuştu.

SENCAR, İNCE VE OĞAN'IN OYLARINA DİKKAT ÇEKTİ

Sencar, Mart ayı anketlerine göre Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’ın yüzde 2.5 oranında önünde görünse de bu oranın değişmeyecek bir oran olmadığını belirtti. Sencer, bu noktada Muharrem İnce’nin alacağı oy oranının önemli olduğunu vurguladı:

“Şu anda iki aday daha var. Muharrem İnce ve Sinan Oğan. Bunların alacağı oy bu oranı değiştirebilir. Bu ay itibariyle Memleket Partisi’nin oy oranı yüzde 3.14. Eğer İnce’nin aday olarak oyu yüzde 5’i bulursa seçim ikinci tura kalır. Erdoğan’ı yüzde 2.5 bir oran ile aşamazsınız. En az yüzde 8-9’luk bir fark gerekir. Ancak Mart ayı rakamlarını dikkate aldığımızda Kılıçdaroğlu’nun ilk turda kazanabileceğini söyleyebiliriz. Ancak seçim ikinci tura kalırsa kim 301 milletvekilini aşarsa onun kazanma ihtimalinin daha yüksek olduğunu düşünüyorum.”

ÖZKİRAZ: SEÇMENLER SEÇİMİ KAZANMA İHTİMALİ YÜKSEK OLAN KILIÇDAROĞLU’NA YÖNELECEK

Avrasya Araştırma Merkezi Kurucusu Kemal Özkiraz da yaptıkları anketlere göre, Kemal Kılıçdaroğlu’nun ilk turda kazanacak gibi gözüktüğünü ancak diğer adaylar hala bir risk barındırdığını söyledi. Diğer adayların seçim yaklaştıkça yarıştan düşeceğini öngördüğünü ifade eden Özkiraz, seçmenlerin de seçimi kazanma ihtimali yüksek olan Kılıçdaroğlu’na yöneleceğini belirtti.

MİLLET İTTİFAKI’NDAKİ KRİZ KILIÇDAROĞLU’NA YARADI

Kemal Kılıçdaroğlu, Millet İttifakı'nın adayı olarak ilan edilse de, bu süreç sancılı geçti. İYİ Parti genel başkanı Meral Akşener'in 2 Mart'taki toplantı sonrasındaki çıkışıyla başlayan kriz, Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı yardımcılığı formülüyle aşıldı. Peki bu kriz Kılıçdaroğlu'nun kazanma şansını nasıl etkiledi.

ORC Araştırma Genel Müdürü Mehmet Pösteki'ye göre krizin ardından hem partiler hem de Kılıçdaroğlu nezdinde oylar fazla arttı. Pösteki, Kılıçdaroğlu’nun aday olarak belirlenmesinin ardından tartışılan diğer isimleri destekleyen insanların da buraya yöneldiğini söyledi. Bir aday etrafında birleşildiğini ve seçmenlerin tam anlamıyla Kılıçdaroğlu’na destek verdiğini vurgulayan Pösteki şöyle konuştu:

“Toplum şu anda bu tip ayrıştırmalara, bu tip ötekileştirmelere, önümüzdeki süreçte gündeme gelebilecek birçok tartışma konusunda manipüle edilecek durumda değil. Toplumun şu anda siyasetle ilgilenme, siyasi konuları takip etme meselesi yüzde 50'lerdeyken yüzde 90’lara çıktı. Genel eğilime baktığımızda Kılıçdaroğlu’nun seçimi ilk turda bitireceğini görüyoruz. Muharrem İnce’nin desteği olsun ya da olmasın, bunun da altını çizmek istiyorum.”

ÖZKİRAZ: HDP SEÇMENİNİN YÜZDE 94'Ü KILIÇDAROĞLU'NA OY VERECEK

Millet İttifak'nın yaşadığı kriz sonrasında ittifak dışı partililerin de Kılıçdaroğlu’nu sahiplendiğini söyleyen Kemal Özkiraz, HDP seçmenininde destek oranının yüzde 94'e çıktığını belirtti:

“Akşener’in açıklamaları daha çok ittifakın içerisinde dört partinin orada oluşuna yönelik hissedildi. Dört partinin seçmenleri Kılıçdaroğlu’nun aday olursa kazanabileceğini gördü. Aynı şekilde HDP seçmenleri de ‘bizim taleplerimiz yerine getirilir’ diye düşündü. O yüzden Kılıçdaroğlu’nu sahiplenme daha çok arttı. Krizden önceki yaptığımız anketimizde Kılıçdaroğlu’na aday verecek İYİP seçmeni azdı. HDP seçmeni yüzde 80 idi. Krizden sonra HDP seçmeninde artış yüzde 94’e çıktı. Ayrıca Kılıçdaroğlu’na oy verecek İYİP seçmeninde de bir azalma olmadı”

Özkiraz, HDP seçmeninden Kılıçdaroğlu’nun adaylığına yönelik anlamlı bir fire olmayacağını, haritanın doğusu ve güney doğusunun kırmızı olacağı görüşünde.

YÜKSELİŞTE OLAN AKP’DE DEPREM DÜŞÜŞÜ

14 Mayıs seçimlerinde belirleyici olacak faktörlerin başında 6 Şubat Maraş merkezli depremler olacak.

Ocak ayında AKP’nin oyunun kararsızlar dağıtıldıktan sonra yüzde 30’lardan yüzde 39’lara çıktığını söyleyen Özer Sencer, depremlerin ardından AKP’nin oyunun yüzde 34’e düşerek 5 puan kaybettiğini belirtti. Sencar, CHP, İYİ Parti ve MHP’de bir değişiklik olmadığını, HDP’nin bu süreçte yüzde 12.5 bandına çıktığını ve bu oranın partinin doğal oyu olduğunu söyledi.

Sencer, Ocak ayında binde 3 olan Memleket Partisi oylarının Mart ayında yüzde 3,14'e çıktığını belirtti ancak bu süreçte Memleket Partisi'nin de oylarını arttırdığına dikkat çekti ama bu yükselişin en Sencer'e göre net konuşmak için erken olduğunu belirtti:

"Bugünden seçime ilişkin kesin konuşmak tedbirsizliktir. Türkiye her geçen gün olayların yaşandığı bir ülke. Yakın zamanda yapılan anketler bugünü yansıtmayabilir. 50 gün Türkiye için uzun bir süre. Artışın birkaç ay üst üste yaşanması gerekir. Bu durumda da artarak devam edeceğini düşünebiliriz.”

'AKP KRİZ YÖNETMEKTENSE PR YÜRÜTÜMEYE ÇALIŞTI, BU TUTMADI'

Avrasya Araştırma Merkezi Kurucusu Kemal Özkiraz da Maraş merkezli depremlerin ardından AKP’nin oylarında düşüşe dikkat çekti. Özkiraz’a göre, bu süreçte insanlar devleti gerçekten yanında hissetmedi. Özkiraz ayrıca, Erdoğan’ın depremin ilk 10 gününde sürecin iyi yönetildiğini söyleyip ardından “hakkınızı helal edin” demesinin bir kırılmaya sebep olduğunu ifade etti. Özkiraz’a göre bir diğer nokta ise, Kılıçdaroğlu’nun deprem sürecinde doğru bir siyaset yapması:

“Normalde sokakta AKP’liler hükümeti savunuyordu. Ama bu itiraftan sonra onlarından yüzü düştü. Propaganda gücü tamamen muhalefete geçti. Erdoğan’ın imajında ciddi bir erozyon oldu. ‘Deprem üzerinden siyaset yapılmaz’ görüşünü Kılıçdaroğlu çok doğru bir şekilde kırdı. On binlerce insan ölmüşken ‘asıl bunun siyaseti yapılır’ dedi ve insanların sesi oldu. Diğer muhalefet partileri de sahadaydı. İnsanlar sahada muhalif partileri gördü. Bizim deprem bölgesinde anketimiz sürüyor. Henüz bitmedi ama gelen sonuçlara baktığımda söyleyebilirim ki mesela Malatya’da ‘En çok fayda sağlayan siyasetçi kim?’ sorusunda Veli Ağbaba diğer milletvekillerinin toplamından beş kat fazla çıkıyor. Keza Maraş’ta Ali Öztunç aynı orana sahip. Bunun da etkisi çok büyük. İnsanlar muhalefeti ve onların belediyelerini gördü. Bu da bir oy geçişine sebep oldu. Tabii bu durum sadece deprem bölgesine değil diğer bölgelere de yayılmış bir eğilim. AKP ve milletvekilleri krizi yönetmektense orada PR yürütmeye çalıştılar ve bu tutmadı.”