'Türkiye ile İran anti Kürt zeminde yakınlaştı'
Gazeteci Cengiz Çandar, Kürdistan referandumuyla birlikte yakınlaşan Ankara-Tahran ilişkilerini Artı Gerçek'e değerlendirdi.
Burhan EKİNCİ
ARTI GERÇEK- Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumunun yankıları sürüyor. Iraklı Kürtler referandum kararı aldıklarında Türkiye, İran ve Irak’tan sonra uluslararası güçlerin de tepkisiyle karşılaşmıştı. Ancak tüm baskılara rağmen bölge referanduma gidip yüzde 96 oranında bağımsızlığa "evet" dedi.
İLGİLİ HABER: MOSSAD İLE VERİLEN KARAR MEŞRU DEĞİLDİR
Bölge devletleri harekete geçti. Türkiye günlerdir sınırda askeri tatbikat yapıyor. Bölgede sıcak gelişmeler yaşanırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Nisan 2015’ten sonraki ilk Tahran ziyareti önemliydi. Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile görüştü, ardından ikili ortak basın toplantısı düzenledi.
Bölgede yaşanan gelişmeler Türkiye, İran, Irak’ı ittifaka mı sürüklüyor? AKP-Erdoğan iktidarı Sünni anlayışını terk edip yeni eksene mi kayıyor?
ANKARA Şİİ-SÜNNİ ÇATIŞMASINI BİR KENARA BIRAKTI
Artı Gerçek’e konuşan gazeteci Cengiz Çandar’a göre Türkiye’de bir anti-Kürt iktidarı hakim. Çandar, Türkiye’nin PYD/YPG ile askeri işbirliği ve askeri yardımlar sonrası ABD’den uzaklaştığını belirtiyor. Ankara’nın buna paralel olarak Rusya ile yakınlaşmaya başladığını vurguluyor. Çandar’a göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’de milliyetçi bir koalisyonun tepesinde oturuyor.
Cengiz Çandar, "Bunun en önemli sıvası anti-Kürt, anti-Batı, anti-Avrupa ve anti-Amerikan olmasıdır. Tepesine oturduğu milliyetçi koalisyonun yaklaşımına uygun bir tutumla Rusya’ya yaklaştı. Bu da İran eksenine doğru kaymasını getirdi. Irak merkezi yönetimi İran etkisinde olduğundan dolayı Ankara bölgesel Şii-Sünni mezhep çatışmasını bir yana bıraktı" diyor.
TÜRKİYE İLE İRAN ANTİ KÜRT ZEMİNDE YAKINLAŞTI
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumunu hatırlatan Çandar "Referandumunun yapılması Türkiye ile İran’ı daha da yakınlaştırdı. Bu bir bakıma anti-Kürt zemin üzerine yakınlaştılar" ifadelerini kullanıyor.
Cengiz Çandar, Türkiye’nin İran ile bir ilişki tutturduğunu hatırlatarak "Bir dönem ilişkilerde ara açılmıştı. Mezhep çatışmasında Türkiye bir eksene kaymıştı. Ancak şimdi yüz 80 derece ters eksene kaydı. Rusya üzerinden İran ile el tuttu. İran ile tutarak, İran’ın etkisinde olan Bağdat ile ilişki geliştiriyor. Bu dans yapılıyor. Bu sonuç verebilir mi, bunu yaşayarak göreceğiz" ifadelerini kullanıyor.
YAKINLAŞMA REFERANDUM ÖNCESİ BAŞLADI
İki ülkenin yakınlaşmasının referandum öncesi başladığını hatırlatan Cengiz Çandar, İran Genelkurmay Başkanı’nın Türkiye ziyareti, Türkiye Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın İran ziyaretini hatırlatarak, bu ziyaretinin önemine değiniyor:
"Bu tabloda, Erdoğan için Tahran defalarca gidip geldiği yer ama bu kez bu fotoğraf önemli. Ziyaretin kendisinin bir mesaj niteliği taşımasına dikkat ediliyor. Türkiye Cumhurbaşkanı bu günlerde İran’a gidiyor. İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile görüşüyor. Referandum çok odak noktası gözükmüyor ama referandumla ilgili söyledikleri de çok önemli, not edilmesi gereken içerik taşıyor. Erdoğan, ‘gayri meşru’ diyor. ‘İran ve Irak merkezi hükümeti ile attığımız adımlar var. Atılacak adımlar var’ diyor. Suriye’de Türkiye, Rusya ve İran üçlü mekanizma var. Irak’ta Rusya yok. Bağdat –Tahran-Ankara üçlü durum var."
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasında bağımsızlık referandumunu İsrail ile ilişkilendirdiğine de dikkat çeken gazeteci Cengiz Çandar, "Ortadoğu’da İran ile İsrail çatışması malum. Bu durumda Kürdistan referandumunu İsrail ile ilişkilendirerek, Türkiye’yi İran ile aynı eksende tutuyor. Bu ziyaretin siyasi bölümünü çok fazla dillendirilmesi de böyle okumak mümkün" diyor.
EKONOMİYLE DİZE GETİRMEYE ÇALIŞACAKLAR
Türkiye, Irak merkezi hükümeti ve İran’ın bu sert açıklamaları sonrası Kürt bölgesine olası bir müdahale mümkün mü?
Cengiz Çandar "Çok kuvvetli ihtimal olarak görmüyorum" diyor, ardından devam ediyor: "ABD ve Rusya’dan en azından birinden güçlü parlak yeşil ışık olmadan dış askeri müdahale olabileceğine ihtimal vermiyorum. Türkiye, İran ve Irak güçlerin müşterek ya da tek tek Kürdistan’a bir askeri müdahalesinin olamayacağı kanısındayım. Daha çok ekonomik olarak nefes keserek bölgeyi dize getirmeye çalışacaklar gibi gözüküyor."
Erdoğan Tahran’dan umduğunu buldu mu? Cengiz Çandar "İran ile iş yapıyorsunuz. Tayyip Erdoğan da gayet bilir. İran ile umduğunuzu bulmak diye bir şey sözkonusu değil. İran ile neyi ne zaman bulacağını kendiniz de onlar da bilmezler" diyor.
Gazeteci Cengiz Çandar, Türkiye’nin kendi Kürtleriyle ilişkilerini sağlama gibi bir amaç gütmediğine de dikkat çekerek, "Türkiye Kürtlerini temsilcisiz bırakmak amaçlı, kımıldadığı noktada ezmeyi öngören bir politika güdüyor" ifadelerini kullanıyor.