Yerel seçimde belediyenin el değiştirdiği iller
Artı Gerçek - Yerel seçimde altı büyükşehir ve 23 il merkezinde belediye başkanlığı bir partiden diğerine geçti. Henüz resmileşmemiş sonuçlara göre, en büyük geçiş AKP’den CHP’ye oldu. CHP, AKP’nin elinden üç büyükşehir ve sekiz il merkez belediyesini almayı başardı. CHP, Cumhur İttifakı’nın ikinci büyük partisi MHP’den de bir büyükşehir ve üç il merkezini aldı.
Buna karşılık AKP, CHP’den Hatay Büyükşehir Belediyesi'ni almış görünürken, MHP de Kırklareli’ni CHP’den aldı. Öte yandan iki ilde de oy farkı epey az ve tekrar sayımlar ile itirazlar mevcut tabloyu hâlâ değiştirebilir.
Cumhur İttifakı içinde de iki il AKP’den MHP’ye, iki il de MHP’den AKP’ye geçti.
BBC Türkçe'nin derlemesine göre, seçimlerde belediye başkanlığını kazanan partinin değiştiği büyükşehirler ve il merkezleri şöyle:
KIRKLARELİ
2019'da Kırklareli Belediye Başkanlığı’nı CHP’den aday gösterilmeyince bağımsız aday olan Mehmet Siyam Kesimoğlu, Cumhur İttifakı’nın MHP’li adayı Derya Bulut’u sadece 112 oyla geçerek kazanmıştı. Siyamoğlu daha sonra CHP’ye döndü ve bu sefer de CHP’nin adayı olarak yarıştı. İlde oyların tamamı sayılmışken MHP’nin adayı Derya Bulut 409 oy farkıyla önde gözüküyor. Tarafların sayımlarda itiraz edeceği sandıkların sıralamayı değiştirme ihtimali de bulunuyor.
BALIKESİR
2019'da AKP’nin yüzde 1,2 oy farkla İYİ Parti’nin önünde bitirdiği Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nde bu sefer CHP’nin adayı Ahmet Akın oyların yaklaşık yarısını aldı. CHP ve AKP’nin adayları arasında yüzde 10’luk bir fark bulunuyor.
BURSA
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın seçimden üç gün önce Bursa'da düzenlediği miting, partisini öne geçirmeye yetmedi. 2019’da AKP adayının yüzde 49 oyla CHP’li rakibine 2 puan fark attığı Bursa Büyükşehir Belediyesi’nde bu sefer yüzde 9 farkla CHP önde gözüküyor. Bursa’da CHP’li Mustafa Bozbey’in oyu yüzde 47 civarında. AKP’li rakibi Alinur Aktaş’ın oy oranıysa yüzde 38.
MANİSA
Son seçimde MHP’nin yüzde 52 oyla zafere ulaştığı, CHP lideri Özgür Özel'in memleketi Manisa’da bu sefer CHP’nin adayı Ferdi Zeyrek yüzde 57 oyla yarışı önde götürüyor.
UŞAK
2019’da AKP’nin yüzde 39 ile, İYİ Parti’nin 2 puan önünde bitirdiği Uşak’ta bu sefer kazanan CHP oldu. CHP’li Özkan Yalım’ın yüzde 40,6, AKP’li Mehmet Çakın’ın yüzde 24,79 oyu var.
DENİZLİ
AKP’nin 2019’da oyların yarısından fazlasını alarak zafere ulaştığı Denizli’de bu sefer CHP’nin adayı Bülent Nuri Çavuşoğlu yarışı açık ara önde götürüyor. Çavuşoğlu yüzde 47 oy oranıyla rakibine yüzde 9 fark atmış durumda.
AFYONKARAHİSAR
2019’da AKP’nin, İYİ Parti adayına 3 puan fark atarak yüzde 43’le kazandığı Afyonkarahisar’da bu sefer CHP’nin adayı Burcu Köksal oyların yarısını almayı başardı. İkinci sıradaki AKP’li Hüseyin Ceylan Uluçay’ın ise yüzde 31,8 oyu var.
ZONGULDAK
2019’da AKP’nin yüzde 42 oy alarak CHP’ye 3 puan fark attığı Zonguldak’ta bu sefer CHP’nin adayı Tahsin Erdem oyların yüzde 54’ünü aldı. En yakın rakibi AKP’li Ömer Selim Alan ise yüzde 37,5 oyda kaldı.
BARTIN
Bartın 2019’da MHP ile AKP’nin başa baş yarıştığı ve MHP’nin 248 oy farkla, yüzde 35,7 oyla kazandığı bir ildi. Bu sefer ise tablo çok farklı oldu. CHP’nin adayı Muhammet Rıza Yalçınkaya oyların yarısından fazlasını aldı. İkinci sıradaki MHP’li Hüseyin Fahri Fırıncıoğlu ise yüzde 36,7 oyda kaldı.
KASTAMONU
2019’da Cumhur İttifakı Kastamonu’ya damga vurmuş, MHP yüzde 49,5 AKP ise yüzde 30 almıştı. Bu seçimde ise kazanan açık ara farkla CHP oldu. CHP’nin adayı Hasan Baltacı yüzde 49,85 oy alırken AKP’li Tahsin Babaş yüzde 36,26’da kaldı.
AMASYA
2019’da Cumhur İttifakı’nın seçime damga vurduğu bir diğer kent de Amasya’ydı. MHP yüzde 47 ile belediye başkanlığını kazanırken ikinci sıradaki AKP’nin de yüzde 34 oyu vardı. Bu seçimde ise kazanan açık farkla CHP oldu. CHP’nin adayı Turgay Sevindi yüzde 42 oy alırken ikinci sıradaki Mehmet Uyanık yüzde 28’de kaldı.
KIRIKKALE
Kırıkkale’de 2019’da AKP yüzde 42 oy alarak seçimi kazanmış, ikinci sıradaki İYİ Parti ise yüzde 31 oyda kalmıştı. Bu seçimde ise CHP’nin adayı Ahmet Önal oyların neredeyse yarısını almayı başardı. İkinci sıradaki AKP’nin adayı Mehmet Saygılı yüzde 23 oy alabildi.
NEVŞEHİR
Nevşehir’de 2019’da AKP'nin adayı Rasim Arı oyların yarısından fazlasını almış, ikinci sıradaki MHP ise yüzde 34 oyda kalmıştı. Bu seçimde ise Nevşehir, İYİ Parti’nin kazandığı tek il merkezi oldu. İYİ Parti bunu, bir önceki seçimi AKP ile kazanmış Rasim Arı'yı aday göstererek başardı.
Arı oyların yüzde 52’sini alarak AKP’li rakibi Mehmet Savran’a 18 puan fark attı. Rasim Arı 2021'de sağlık sorunlarını gerekçe göstererek belediye başkanlığından istifa etmiş, 2022'de AKP'den ayrılmış, 2023'te ise İYİ Parti'ye katılmıştı.
YOZGAT
2019’da yüzde 40 oy oranıyla AKP’nin kazandığı Yozgat bu sefer Yeniden Refah Partisi’ne geçti. YRP’nin adayı Kazım Arslan yüzde 36 oy alırken en yakın rakibi MHP’li Ömer alırken yüzde 29,76’da kaldı. AKP’li Celal Köse ise yüzde 26 ola üçüncü oldu.
TOKAT
Tokat bu seçimde Cumhur İttifakı içinde el değiştiren az sayıda ilden biri oldu. AKP 2019’da yüzde 48,8 ile zafere ulaştığı ilde bu sefer yüzde 30,15 alabildi. MHP’li Mehmet Kemal Yazıcıoğlu ise yüzde 54,8 oyla rakibine büyük bir fark attı.
KARABÜK
Cumhur İttifakı içinde el değiştiren bir diğer il de Karabük oldu. Burada 2019’da MHP yüzde 47, AKP yüzde 38 oy almıştı. Bu sefer AKP’li Özkan Çetinkaya yüzde 34 oyla seçimi kazanırken, MHP’li Rafet Vergili yüzde 26,5’te kaldı.
SİVAS
Büyük Birlik Partisi, en güçlü olduğu il Sivas’ta 2009’dan beri ilk defa yerel seçim kazandı. 2019’da AKP’nin yüzde 50, BBP’nin ise yüzde 36,4 aldığı ilde bu sefer sıralama değişti. BBP’nin adayı Adem Uzun yüzde 43 ile ilk sırada yer alırken, AKP’li Hilmi Bilgin yüzde 29,4 oy alabildi.
GİRESUN
2019’da seçimin başa baş geçtiği Giresun’da AKP, CHP’nin 0,5 puan önünde, yüzde 48,8 oyla kazanmıştı. Bu seçimde ise CHP’nin adayı Fuat Köse, oyların yüzde 54’ünü alarak rakiplerine büyük fark attı. İkinci sıradaki Aytekin Şenlikoğlu’nun oy oranı yüzde 37,6 oldu.
GÜMÜŞHANE
2019’da AKP’nin yüzde 49, MHP’nin yüzde 30 aldığı ilde bu sefer sıralama değişti. MHP’li Vedat Soner Başer yüzde 41,6 oyla belediye başkanı seçilirken en yakın rakibi AKP’li Ercan Çimen yüzde 38,2 oy aldı.
BAYBURT
Bayburt da belediye başkanlığının Cumhur İttifakı içinde değiştiği illerden. 2019’da MHP’nin yüzde 56 ile büyük bir zafer kazandığı kentte bu sefer gülen taraf az farkla AKP oldu. AKP’nin adayı Mete Memiş yüzde 39,08 oy alırken MHP’li Hükmü Pekmezci yüzde 37,88 ile ikinci sırada yer aldı.
DERSİM
2019’da TKP’nin kazandığı tek il olan Dersim'de, bu sefer Mehmet Maçoğlu’nun Kadıköy’de aday gösterilmesiyle TKP yalnızca yüzde 0,53 oy aldı. 2019’da yüzde 28 ile ikinci sırada yer alan HDP’nin ardılı DEM Parti’nin adayı Cevdet Konak bu yılki seçimi kazandı. İkinci sırada ise oyların yüzde 33’ünü alan CHP’li Ali Mustafa Çelik yer aldı.
KİLİS
Kilis’te 2019’da belediye başkanlığı yarışı Cumhur İttifakı içinde geçmiş, AKP yüzde 47, MHP ise yüzde 32 oy almıştı. Bu sefer ise kazanan yüzde 42’lik oy oranıyla açık ara CHP’li Hakan Bilecen oldu. AKP’nin oy oranı yüzde 27’de, MHP’ninki ise yüzde 23’te kaldı.
ADIYAMAN
2019’da AKP ve Saadet Partisi’nin yarıştığı Adıyaman’da bu sefer oyların neredeyse yarısını alan CHP’li Abdurrahman Tutdere belediye başkanlığı seçiminin galibi oldu. 2019’da yüzde 53 oy alan AKP, bu sefer yalnızca yüzde 27 oy alabildi.
URFA
2019’da AKP ve Saadet Partisi’nin oy toplamının yüzde 96 olduğu Şanlıurfa, bu yıl Yeniden Refah Partisi’nin kazandığı tek büyükşehir oldu. 2019’da burada yüzde 60 oy alan AKP, bu sefer Zeynel Abidin Beyazgül ile yalnızca yüzde 33 oy alabildi. YRP adayı Mehmet Kasım Gülpınar yüzde 39 oyla ilk sırada yer aldı.
MUŞ
Muş’ta 2019’da belediye başkanlığı seçimi başa baş geçmiş, AKP yüzde 34,7 oyla ve 1,2 puan oy farkıyla HDP’yi geçmişti. Bu sefer ise fark DEM Parti lehine büyük oldu. DEM Parti adayı Sırrı Söylemez yüzde 41,7 oy alırken AKP’li Feyat Asya yüzde 25’te kaldı.
AĞRI
Muş’un komşusu Ağrı’da da belediye başkanlığı AKP’den DEM Parti’ye geçti. 2019’da burada AKP yüzde 55,5, HDP ise yüzde 37’de kalmıştı. Bu sefer DEM Parti’li Hazal Aras oyların yarısından fazlasını almayı başardı. AKP’nin adayı Mehmet Salih Aydın ise yüzde 33 oy alabildi.
KARS
2019’da HDP’nin, 2024’te ise MHP’nin kazandığı tek il Kars oldu. HDP 2019’da yüzde 29,5 oy alarak ikinci sıradaki MHP’ye yüzde 3 fark atmıştı. Bu seçimde sıralama değişti. MHP’nin adayı Ötüken Senger yüzde 36 oy alırken DEM Parti'nin adayı Kenan Karahancı yüzde 29’da kaldı.
HATAY
2019’da CHP’li Lütfü Savaş yüzde 55 oy aldığı seçimde AKP’ye 13 puan fark atarak belediye başkanı seçilmişti. Bu yıl ise AKP’nin adayı Mehmet Öntürk az farkla önde gözüküyor. Oyların yüzde 99’u sayılmışken Öntürk’ün oy oranı yüzde 44,45, Savaş’ın oy oranı ise yüzde 43,95 olarak görülüyor.
KÜTAHYA
2019’da MHP’nin yüzde 38, AKP’nin yüzde 32 oy aldığı Kütahya’da bu sefer başa baş bir yarış var. Oyların yüzde 99,8’i sayılmışken CHP’li Eyüp Kahveci’nin yüzde 29,7, MHP’li Alim Işık’ın yüzde 29,16 oyu var. İki aday arasındaki oy farkı ise yalnızca 741. (Kaynak)
