Uykuda bağırmak ve vurmak, Parkinson'un 'erken' habercisi olabilir

Artı Gerçek- Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Doktor Öğretim Üyesi Utku Oğan Akyıldız, Türk Nöroloji Derneğince düzenlenen 58. Ulusal Nöroloji Kongresi'nde rüyaların gelişim mekanizmalarıyla ilgili bir sunum yaptı. Akyıldız, uykunun göz hareketlerinin yoğun olduğu "REM" ve hızlı göz hareketlerinin gözlenmediği "Non-REM" olarak iki evreden oluştuğunu anlattı.

Bu iki uyku döneminde farklı türde rüyalar görüldüğünü belirten Akyıldız, "İnsanlar, REM uykusunda daha çok canlı, detaylı, uçmak, atlamak, bir yerden fırlamak gibi gerçek dışı, olanaksız, heyecanlı olaylar ve duygu yoğun rüyalar görüyor. Bunları daha çok sabaha karşı görüyoruz. Non-REM rüyalar ise daha çok bireyin günlük hayatında yaşadıklarıyla ilgili, daha gerçekçi, örneğin iş yerinde yaşadığı sorunlar, hayatındaki sıkıntılar, 'iç karartıcı' diyebileceğimiz rüyalar bu gruba giriyor." diye konuştu.

'RÜYAYI OYNAMA DAVRANIŞI' ÖNEMLİ BİR UYKU HASTALIĞI

REM uykusu davranış bozukluklarının en önemli belirtisinin "rüyayı oynama davranışları" olduğuna dikkati çeken Akyıldız, şunları kaydetti:
"Rüyayı oynama davranışı, çok önemli ve dikkate alınması gereken bir uyku hastalığı. REM uykusunda ortaya çıkıyor. Fizyolojik olarak vücudumuzun rüya esnasında 'felç' durumunda olması gerekiyor. Fakat bu durum ortadan kalkarsa, kişi rüya gördüğü esnada fiziksel olarak da hareket etmeye, yani rüyayı oynamaya başlıyor ve bu patolojik bir durum.

Görülen rüyayla ilişkili, o esnada gerçekte de bağırma, vurma, küfretme, tekme atma, el-kol hareketleri yapma gibi davranışların ortaya çıktığını belirten Akyıldız, "İlaçlar ya da başka uyku hastalıkları da buna neden olabiliyor ama bu, 10-15 sene sonra ortaya çıkabilecek Parkinson, Lewy cisimcikli demans ve multisistem atrofi gibi bazı 'nörodejeneratif' hastalıkların erken dönem bulgusu olabilir. Bu durumu erkeklerde daha sık görüyoruz. Uyku ile ilgili bu tip rahatsızlıkları olan, şiddet içeren rüyaları oynayan kişiler mutlaka bir nöroloğa başvurmalı." dedi.

BAZI HASTALILARIN SİNYALLERİNİ VERİYOR

Bu durumu James Parkinson'un ilk kez Parkinson hastalığını tanımladığında da gözlemlediğini ve sonrasındaki uluslararası çalışmalarda da bu sonuçların gösterildiğini anlatan Akyıldız, "Örneğin; 2019'da Brain dergisinde yayınlanan, 24 farklı merkezin katıldığı bir çalışmada, 1280 REM uykusu davranış bozukluğu hastası takip edildi ve bu kişilerde, 12 yıl içinde 'nörodejeneratif' hastalık gelişim riskinin yüzde 70-80'lere çıktığı gösterildi. Başka uluslararası çalışmalarda da 14 yıl sonra hastalık gelişim riskinin yüzde 95'lere çıktığı belirtiliyor. REM uykusu davranış bozukluğunun gelecekteki bazı hastalıkların sinyallerini veren bir uyku bozukluğu olduğu artık biliniyor" bilgisini paylaştı.

PARKİNSON HASTALIĞININ RİSK FAKTÖRLERİ

-İleri yaş
-Ailede Parkinson hastalığı öyküsü bulunması
-Kırsal yaşam, çiftlik ve kuyu suyu kullanımı
-Tarım ilaçları
-Erkek cinsiyet
-Kafa travması
-Demir, manganezin diyetle yüksek miktarda alınması
-Beyaz ırk
-Besinlerle alınan hayvansal yağlar
-Obezite
-Fiziksel ve duygusal stres. (AA)