Akraba evliliği azalıyor, yeni nesil sosyal medyadan tanışıyor

TÜİK verilerine göre, 2010 yılından itibaren akraba evliliklerinde sistematik bir düşüş yaşandı. 70 ve 80'li yıllarda kendisini bir birey olarak değil, ailenin bir parçası olarak gören insanların bugün kendisini birey olarak görmeye başladığını belirten Sosyolog Prof. Dr. Nilüfer Narlı, "40 yıl önce akrabaların çöpçatanlıkla ortaya çıkardığı evlilikler artık çok değişti. Z kuşağının sosyal medyadan tanıştığını görüyoruz" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2010 yılından itibaren akraba evliliklerinde sistematik bir düşüş yaşandı. 2020'deki bütün evlilikler içerisinde akraba evliliklerinin oranı yüzde 3,82'ye kadar geriledi. Bu oran 2010'da yüzde 5,9 olarak tespit edilmişti.

Yıllar içinde yaşanan bu değişimi değerlendiren Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nilüfer Narlı, "Kentleşme ve modernleşme sonucu Türkiye'deki son 30 yılda aile yaşantısının ve değerlerinin nasıl değiştiğine bakmamız gerekir. Kırdan kentlere göçün ivme kazandığı 1970'li ve göçün pik yaptığı 1980'li yıllarda İstanbul gibi büyük metropollere, Akdeniz ve Ege kıyılarına gelen insanlar akrabalık ilişkilerinin çok güçlü olduğu dayanışmacı bir aile hayatına sahiplerdi. Evlilikleri mümkün olduğunca yakın akrabalar ile yapıyorlardı. Bu hem bir gelenekti ve geleneğin bozulması, törenin bozulması olarak görülüyordu. Aynı zamanda bu ekonomi temelli tercihti. Çünkü mal-mülk dışarıya çıkmasın tamamen kuzenler arasında paylaşılsın anlayışı vardı" diye konuştu.

"ONLINE TANIŞMA TRENDİNİN DEVAM EDECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM"

Bundan 40 yıl önce akrabaların çöpçatanlıkla ortaya çıkardığı evlilikler artık çok değişti diyen Prof. Dr. Nilüfer Narlı, şöyle devam etti:

"70 ve 80'li yıllarda kendisini bir birey olarak değil, ailenin bir parçası olarak gören insanlar 2010'lu yıllarda artık kendisini birey olarak görmeye başladı. Bu da kentleşme ve modernleşmenin bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Kişiler evlilik tercihlerini yaparken akraba, gelenekçi ayrılarak ekonomi merkezli ve kendisine uygun olduğunu düşündüğü bir eşi tercih ediyor. Z kuşağına baktığımızda onların tanışmaları ise sosyal medyadan olabiliyor. Bundan 40 yıl önce akrabaların çöpçatanlıkla ortaya çıkardığı evlilikler artık çok değişti. Artık hayat online oldu. Bu online tanışma trendinin devam edeceğini düşünüyorum. Ayrıca insanların biriyle tanışmak için çok fazla vakti olmuyor. O yüzden de online yöntemlerle bir arkadaş ve eş bulma yolunu tercih ediyorlar."

Türkiye'de yalnız başına yaşayan insanların sayısında da artış yaşandığını ifade eden Prof. Dr. Narlı, "Şu an Türkiye'de yalnız yaşayan kişi sayısı 3,5 milyon. Ayrıca Türkiye'deki hane halkı sayısına baktığımızda orada da bir azalma olduğunu görüyoruz. Çünkü eskiden insanlar geniş aileler şeklinde yaşıyorlardı. Çok daha fazla çocuk vardı. Şu andaki hane halkı sayısı 3,35. Bu da hanelerin küçüldüğünü ayrıca insanların bireyselleştiğini gösteriyor" dedi.

"AKRABALARLA İLİŞKİLERDE YABANCILAŞMANIN OLDUĞUNU GÖZLEMLİYORUZ"

Günümüzde kişilerin bayram tatillerini bile akrabalarıyla geçirmek yerine tatillerde değerlendirdiğini anlatan Sosyolog Prof. Dr. Nilüfer Narlı, "Eskiden akrabalarla ilişkiler çok önemliydi çünkü akrabalarla dayanışma vardı. İnsanlar kaynakları akrabalarıyla paylaşıyorlardı. Ama bugün kişiler, kentte kendi kabiliyetine, yeteneklerine göre bir iş sahibi oluyor. Kendi başına bağımsız bir bireye dönüşmüş oluyor. Akrabalarıyla formal bir görüşme yapabilir. Dikkat ettiğimizde artık Türkiye'deki birçok kesimin bayramlarda tatile çıktığını görüyoruz. Halbuki eskiden memlekete gidilir, akrabalarla bir araya gelinirdi. Akrabalarla ilişkilerde yabancılaşmanın olduğunu gözlemliyoruz" değerlendirmesinde bulundu. (DHA)