Bir Tiyatro Şöleni: Gurur ve Önyargı* (*gibi bir şey)

Abdullah Ezik

Jane Austen’ın kült kitabı Pride and Prejudice (Gurur ve Önyargı) başlıklı romanından uyarlanan Gurur ve Önyargı* (* gibi bir şey), geçtiğimiz günlerde prömiyerini gerçekleştirerek izleyicilerle buluştu. Isobel McArthur tarafından yazılan, Erdem Avşar tarafından Türkçeye çevrilen ve Murat Daltaban tarafından yönetilen Gurur ve Önyargı* (*gibi bir şey)’in oyuncu kadrosundaysa Birce Akalay, Nergis Öztürk, Özge Özberk, Ayşegül Uraz ve Kardelen Arpacı yer alıyor.

Kaleme aldığı aşk romanlarıyla sadece Avrupa’yı değil, hemen hemen bütün dünyayı derinden etkilemiş kült yazarlardan biri olan Jane Austen, metinleriyle bugün de kendisinden sıkça söz ettirmeye, edebiyatı üzerinden okurlara, izleyicilere, dinleyicilere farklı deneyimler sunmaya devam ediyor. Özellikle Gurur ve Önyargı kitabıyla kendisine büyük bir karşılık bulan Austen edebiyatı, farklı disiplinlerde yeniden ele alınmayı, yeni eserlere/çalışmalara kaynaklık etmeyi sürdürüyor.

İngiliz oyuncu ve tiyatro yazarı Isobel McArthur tarafından kaleme alınan, Türkçeye Gurur ve Önyargı* (* gibi bir şey) başlığıyla çevrilen oyun, okurlara modern bir Austen uyarlaması sunduğu kadar güldürüsü, hareketliliği ve koreografisiyle de farklı bir deneyim vadediyor.

Gurur ve Önyargı* (* gibi bir şey), öncelikle aşk, gurur, önyargı, deneyim ve kıskançlık gibi konulara dair geliştirdiği yaklaşımla dikkat çeken bir oyun/metin olarak yorumlanabilir. Jane Austen için her biri ana birer mevzu olarak değerlendirilebilecek bu başlıklar, kendisine McArthur’un oyununda da büyük bir karşılık bulur. Hemen her karakterin söz konusu tüm bu başlıklara dair farklı birer açılım geliştirdiği, kendi yapıları ve karakteristik özellikleri bağlamında yeni anlamlar yüklediği bu metnin/oyunun bugünün izleyicisinde de kendisine karşılık bulduğunu söylemek mümkün.

Murat Daltaban tarafından yönetilen oyun, kadın-erkek rollerine dair yaptığı açılım ve karakterlere, karakterlerin sahnelenişine dair getirdiği denemelerle dikkat çeker. 5 kadın oyuncu tarafından birden fazla karaktere farklı kostüm ve davranışlarla yer verilen oyun, bu anlamda bir “oyunculuk şöleni” olarak görülebilir. Hemen her oyuncu üstlendiği birden fazla rol ile izleyicilere geçişken bir oyun sunar. Bazen bir şapka, bazen bir etek, bazense bir şemsiye rol ve karakter değiştirmek için yeterlidir. Yazarın, yönetmenin, oyuncunun bu denli yoğun bir konsantrasyon gerektiren özel bir zorluğu üstlenmesi, oyuna dair dikkat çekici yanlardan biri olarak değerlendirilebilir.

Gurur ve Önyargı* (* gibi bir şey)’in özel yanlarından birisi de rollerin salt oynanması ile değil, aynı zamanda müzikler ve performanslar üzerinden yeniden anlamlandırılmasıyla ilgilidir. Birce Akalay, Nergis Öztürk, Özge Özberk, Ayşegül Uraz ve Kardelen Arpacı oyun boyunca sürekli yeni bir performans, karakter ve “müzik” ile izleyicinin karşısına çıkar. Bu durum oyunu salt sahnelenen bir metin olmaktan çıkardığı gibi hikâyenin müzikal yapısı/yanı izleyiciler için daha hareketli ve heyecanlı bir durumu beraberinde getirir. Her bir şarkı izleyicide farklı bir heyecan uyandırırken oyunun/metnin coşkusunu da arttırır.

Sınıf mücadelesi, farklı sınıfların birbirine yaklaşımı ve kadın-erkek ilişkilerine dair gerek dönemi gerekse bugün için bambaşka anlamlara kapı aralayan Gurur ve Önyargı* (*gibi bir şey), modası hiç geçmeyecek bir oyun olarak görülebilir. BKM ve DOT ortak yapımı olarak izleyicilerle buluşan oyun, sezonun önemli işlerinden biri olarak izleyicileri bekliyor.

Künye:
Yazan: Isobel Mcarthur
Çeviren: Erdem Avşar
Yöneten: Murat Daltaban
Oyuncular: Birce Akalay, Nergis Öztürk, Özge Özberk, Ayşegül Uraz, Kardelen Arpacı
Sahne Tasarım: Burak Etöz
Müzik: Oğuz Kaplangı
Kostüm Tasarım: Tomrıs Kuzu
Koreografi: Tan Temel
Işık Tasarım: Cem Yılmazer
Müzikal Performans Direktörü: Müge Oskay
Yapım: BKM ve DOT
Yapım Yönetmeni: Özlem Daltaban