Antik Mısır'da kanser tedavisi: 4 bin yıllık kafatası incelendi

Antik Mısır'da kanser tedavisi: 4 bin yıllık kafatası incelendi
İspanya'daki bilim insanları, Antik Mısır'da kanserin teşhisi ve tedavisi için yapılan ilk tıbbi çalışmaları anlayabilmek için 4 bin yıllık kafatası üzerinde incelemeler yaptı. Araştırmacılar, kemikteki lezyonlu bölgede cerrahi müdahale izlerine rastladı.

Artı Gerçek - İspanya'daki Santiago de Compostela Üniversitesi'nden paleopatolog Edgard Camaros ve meslektaşları, Antik Mısır uygarlığının kanser üzerine yaptığı çalışmaları, kanserli dokuya sahip 4 bin yıllık kafatası üzerinde incelemeler yaparak kısmi de olsa gün yüzüne çıkardı.

Bilim insanları, Antik Mısırlıların kanser hastalığını anlamaya ve tedavi etmeye çalıştığını, söz konusu kafatasının buna işaret ettiğini belirtiyor.

ANTİK MISIRLI DOKTORLAR HASTALIĞA NASIL MÜDAHALE ETTİLER?

Araştırmacılar, kanserin kemiğe nasıl yayıldığını ve Antik Mısırlı doktorların hastalığa nasıl müdahale ettiğini ortaya çıkarmak amacıyla yüksek çözünürlüklü 3 boyutlu mikroskopi cihazları ve farklı radyolojik yöntemler kullandı.

CERRAHİ KESİK İZLERİ

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre bilim insanları, 30 ila 35 yaşlarında bir erkeğe ait kafatasında yaptıkları incelemeler sonucunda, kemikte bulunan lezyonu çevreleyen bazı cerrahi kesik izleri keşfetti.

İzlerin keskin cisimle yapılma ihtimalinin yüksek olduğu bilgisini paylaşan araştırmacılar, kesiklerin kanseri anlamak adına yürütülen araştırma ya da hastalığın tedavisi sırasında atılmış olabileceğini belirtti.

nyt-antik-kafatasi-uzerindeki-arastirmayi-yazdi-eski-misirlilar-beyin-kanserini-incelemis-tpvu-001.jpg
Tondıni, Isidiro, Camaros, 2024 via The New York Times

'EŞSİZ BİR KANIT'

Her iki olasılığın da tümörlerle yakından ilişkili cerrahi müdahaleye işaret ettiğine dikkati çeken ekip lideri Profesör Camaros, "Bu bulgu, Antik Mısır tıbbının kanserle başa çıkma veya onu keşfetme yöntemine dair eşsiz bir kanıt." dedi.

Araştırmanın detayları "Frontiers in Medicine" dergisinde yayımlandı.

ESKİ MISIRLILAR AMELİYATLA BEYİN KANSERİNİ İNCELEDİ

Gazete Oksijen'in The New York Times'ta yayınlanan makaleden aktardığına göre, Camarós ile birlikte çalışan Alman Tübingen Üniversitesi'nden Tatiana Tondini ve İspanyol Sagrat Cor Üniversite Hastanesi'nden Albert Isidro, mikroskop kullanarak kafatasının kenarlarında, daha önceki araştırmacıların metastaz yapmış beyin kanseriyle ilişkilendirdiği düzinelerce lezyonu çevreleyen kesik izleri buldular.

Kesiklerin şekli, metal bir aletle yapıldıklarını gösteriyordu. Frontiers in Medicine dergisinde yayınlanan çalışmada bildirilen bu keşif eski Mısırlıların beyin kanserini ameliyat kullanarak incelediklerini gösteriyor. Kesikler kişi hayattayken yapıldıysa, tedavi etmeyi bile denemiş olabilirler.

Yeni keşif sadece Mısır tıbbına dair bilimsel bilgileri genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda insanlığın kanseri tedavi etmeye yönelik belgelenmiş girişimlerinin zaman çizelgesini 1.000 yıl kadar geriye götürebilir. Kanser, var olduğumuzdan beri insanları rahatsız ediyor. Hatta çok daha önce Dünya'daki yaşamı etkiledi. Camarós "Kanser tarih kadar eski. Dinozorlar bile kanserken muzdaripti" dedi.

ancient-skull-cancer-2-kdow.jpg
M.Ö. 2687 ile 2345 yılları arasına tarihlenen, 30 ila 35 yaşlarındaki bir adamın kafatasındaki metastatik bir lezyondaki kesik izleri görülüyor (Tondini, Isidro, Camarós, 2024 via The New York Times)

KANSERİN DEĞİŞEN DOĞASINI ÇÖZMEYİ UMUYOR

Camarós gibi paleopatologlar, bir hastalığın evriminin yanı sıra onu anlama ya da tedavi etme girişimlerini de inceliyor. Örneğin, tarih öncesi dönemde insanların artık var olmayan kanserlere yakalandığını biliyoruz. O ve meslektaşları, kanserin bin yıllar boyunca değişen doğasını çözmenin, bugün için tedaviler tasarlamaya yardımcı olabilecek bilgileri ortaya çıkarabileceğini umuyor.

Kanser muhtemelen iyi anlaşılmamış olsa da, Mısır'da tıp antik dünyanın çoğuna kıyasla ileriydi. Edwin Smith Papirüsü adı verilen ve yaklaşık 3.600 yıl önce yazılmış olan bir Mısır belgesinde, bazı araştırmacıların kanser vakası olduğuna inandığı bir durumdan bahsedilmektedir.

Bu metin, “tedavisi olmayan” “ciddi bir hastalığı” tanımlıyor. Antik Mısır'da insanlar kafataslarını başka şekillerde de ameliyat ediyorlardı. Camarós'un ekibi ayrıca çalışmada, 2.600 yıllık başka bir kafatasında travmatik bir yaralanma için başarılı bir tedavi kanıtı bulduklarını bildiriyor.

OLASI KANSER TEDAVİSİNİN İLK FİZİKSEL KANITI

Almanya'daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nde biyoarkeolog ve doktora sonrası araştırmacı olan Casey L. Kirkpatrick, yeni makalenin eski Mısırlıların olası kanser tedavisinin ilk fiziksel kanıtını sunduğunu söyledi. Kirkpatrick, hastalığa dair eski tarihsel kanıtların belgelenmesiyle çalışmanın bir başka faydası daha olduğunu söyleyerek "Ayrıca bize kanserin modern bir hastalık olmadığını da hatırlatabilir. Bu da şu anda kanserden etkilenen ve yaşam tarzlarının kanserin gelişiminde oynadığı rol konusunda endişe duyan kişilerin suçluluk duygusunu hafifletmeye yardımcı olabilir" dedi.

ancient-skull-cancer-3-qoky.jpg
(Tondini, Isidro, Camarós, 2024 via The New York Times)

KESİKLERİN NE ZAMAN UYGULANDIĞI BELİRSİZ

Kanser tedavisinin eski Mısırlılar için bir sınır olması gibi, modern araştırmacılar tarafından derin geçmişin araştırılması da belirsizliklerle doludur. Araştırmacılar, kafatasındaki cerrahi işaretlerin ölümden önce mi, yani tedaviden önce mi yoksa sonra mı yapıldığını belirlemenin imkânsız olduğunu söylüyor. Birçok kanser de yumuşak dokularda ortaya çıkıyor ve kemikleri etkilemiyor. Bu durum modern bilim insanları için bir zorluk teşkil ediyor çünkü fosil kayıtlarından geriye kalan tek şey kemikler. Bu engellere rağmen Camarós, yeni keşfin bilim insanlarına ne aramaları gerektiği konusunda yeni bir bakış açısı kazandırdığını söyledi. Camarós bundan sonra Kenya'daki antik alanlarda da benzer kanıtlar aramayı planlıyor. Camarós “Bunun sadece bir örnek olduğuna eminim” dedi. (Kaynak: Oksijen, The New York Times, AA)

Öne Çıkanlar