Kayyım gitti, tarihi Şamran Kanalı yeniden suya kavuştu
Zelal Sahidenur SARİ
VAN - Su akmadığı için kaderine terk edilen ve tahrip olan Şamran Kanalı meclis kararıyla yeniden kendi işlevine kavuşturuldu. Van’ın 50 km güneyinde yer alan Gürpınar (Havasor) Ovası’ndan Urartu Krallığı'nın başkentinin bulunduğu Van Ovası’na tatlı su taşıyan Menua Kanalı (Şamran) kanal boyunca yaklaşık 5000 hektarlık araziyi suluyor. 3 bin yıllık tarihe sahip Şamran Kanalı’nın en az yüzde 70'i Edremit'in sınırları içerisinde bulunuyor.
TARİHİ KANAL SUSUZLUĞA TERK EDİLDİ
2023'te kayyım yönetimindeki Edremit Belediyesi oy çokluğu ile aldığı meclis kararında Devlet Su İşleri (DSİ) ile bir protokol imzaladı. Bu protokol Edremit’in hem yeşilini hedef alan hem de tarihi Şamran Kanalı’nı yok etme noktasına getiren bir protokoldü. Protokolde, Edremit ilçesinde bulunan 5 mahallenin DSİ sulama hizmet alanından düşürülmesine, kanalların iptal edilmesine ve bu alanlardaki parsel sahiplerinin talebi doğrultusunda sulama ihtiyacının belediye tarafından karşılanmasına karar verilmişti. 2024 yılının mayıs ayında bu protokol DEM Partili Belediye tarafından bu defa oybirliği ile iptal edildi.
'MESELE SADECE SU DEĞİL, AYNI ZAMANDA TARİH'
Edremit Belediyesi Eşbaşkanı Cemil Komi, Şamran Kanalı’na su verilmesinin DSİ’ye devredilmesi ile ilgili meclis kararı verilirken Edremit Belediyesi’nin meclis üyesi olduğunu ve kararın meclise ilk geldiği dönem yoğun bir tartışma yaşandığını söyledi.
Şamran Kanalı’na sadece sulama açısından bakılmaması gerektiğini belirten Komi, “Sonuçta tarihi bir geçmişi var bu kanalın. Fakat geldiğimiz aşamada sulama amacı dışında ‘tarihsel kimliğine sahip çıkmak gerekiyor,’ ekseninde tartışmalar oldu. Ama temel amaç şuydu; burayı ranta açmak. İmar plan notlarında yeşil alan olarak geçiyor. Yeşilin korunabilmesi için de su gerekiyor. Bu noktada DSİ ile bir protokol yapıldı; ihtiyaç doğrultusunda kanala su verilmesi ve ayrıca parsel sahiplerinin talebi olursa belediye sulama ihtiyacını karşılayacaktı. Belediyenin öyle bir durumu yok tabii. VASKİ’nin sulama şebekesi ile olur, zaten VASKİ’nin sulama şebekesi buradaki insanların neredeyse içme suyu ihtiyacını karşılamayacak bir noktada" ifadelerini kullandı.
'EDREMİT’İN DOĞASI TAHRİP OLDU'
Komi, verilen kararın Edremit’in sürdürülebilir yeşil kimliğini yok etmeye yönelik bir hamle olduğunu dikkat çekerek, “Edremit, sürekli çevre derneklerinin ve ekolojistlerin gözü önünde olan bir yer. Bunların uzak durması için yeşilliğin yok edilmesi gerekiyordu. Yeşili yok etmenin en pratik yollarından biri kanalın suyunun kesilmesiydi" dedi.
'DSİ SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRMİYOR'
Urartu Kralı Menua tarafından yapılan kanala sadece su vermenin yeterli olmayacağını ifade eden Komi, “Kanalın temizliği de söz konusu. Daha önce DSİ bu kanalları rutin bir şekilde temizlerken biz yönetimi devraldıktan sonra kanal temizliği yapılmıyor, neredeyse çöplüğe döndü. Şamran Kanalı’nın tasarruf hakkı, kullanım, onarım DSİ’nin sorumluluğunda. Mevzuat olarak biz dahil olamıyoruz bu saydığım şeylere çünkü DSİ’ye bağlı. Buna rağmen DSİ görev ve sorumluluklarını yerine getirmiyor" diye konuştu.
'SU YETMEZ, BAKIM VE TEMİZLİK LAZIM'
Meclis kararının ardından Şamran Kanalı’na su verildiğini fakat bunun yeterli olmadığını söyleyen Komi, kanalın temizliği, bakımı, kullanışlı bir hale gelmesi için sorumluluğun DSİ'de olduğunu belirtti.
‘HALKIN İSTEĞİNİ DİKKATE ALDIK’
Suyun tekrar akışının sağlanmasının önemli olduğunu vurgulayan Komi, “Yeni Mahalle’den Köprüler Köyü’ne kadar belediyeye gelip memnuniyetlerini dile getirdiler. Özellikle bahçe sahipleri ya da Eski Camii, Yeni Camii’de yaşayan mahalle sakinleri tek istedikleri şeyin bu olduğunu söylediler" diye kaydetti.
Edremit’i korumanın bir diğer ayağının da Şamran Kanalı’nı korumak olduğunu söyleyen Komi, “Su olmazsa Edremit’in yeşili yok olabilir. Biz de Edremit sakinlerinin, ziyarete gelen turistlerin, doğaseverlerin isteğini dikkate alarak meclis kararı aldık. Geri dönüşleri de çok iyi oldu. Bana göre aldığımız en iyi meclis kararlarından biri de budur" diye konuştu.
