Kocaeli'de zehirli gaz yayılımı tehlikesi: 'Halk riskler hakkında bilgilendirilmedi'

Artı Gerçek - Kocaeli'nin Derince ilçesindeki limanda 28 Mayıs gecesi bir gemiden yük indirilmesi sırasında yaşanan bir kimyasal tepkime sonucu yangın çıktı. Yük gemisinden limana indirilirken yanan ürünün “Phostoxin Tablet” adında, bileşiğinde alüminyum fosfit, amonyum karbamat ve fosfin bulunan, özellikle hububat depolamada haşere ve patojenlere karşı kullanılan çok zehirli bir kimyasal olduğu öğrenildi.

Temiz Hava Hakkı Platformu, meydana gelen yangın ve sonrasında oluşan zehirli gaz yayılımına ilişkin bir açıklama yayımladı. Açıklamada, alüminyum fosfitin su ile temas ettiğinde kendiliğinden tutuşabilen yanıcı bir gaz olan fosfin yaydığı belirtilerek, yangının ürünün su ya da yüksek oranda nem ile teması sonucu ortaya çıktığı tahminlerine yer verildi.

Altı saatte söndürülebilen yangın sonrası kentin yerleşim alanlarının üstüne fosfin gazı yayıldığı belirtilerek, "Ancak ne miktarda kimyasal maddenin yandığı ve yanma sonucu ne kadar fosfin gazının atmosfere salındığına, ne kadarlık bir nüfusun atmosferde yayılan bu zehirli gaza maruz kaldığına dair yetkililerce bir açıklama yapılmamıştır" denildi.

'FOSFİN GAZI SOLUNDUĞUNDA VE YUTULDUĞUNDA ÇOK TOKSİKTİR'

Temiz Hava Hakkı Platformu üyesi ve halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan fosfin gazının yandığında, şiddetli solunum tahriş edici (fosfor pentoksit) yoğun beyaz bir bulut ürettiğini ve yoğun olarak solunması durumunda yaşamsal risk oluşturabileceğini söyledi. Prof. Dr. Çağlayan; “Fosfin gazının solunması burun, ağız, boğaz ve akciğerlerde tahrişe neden olabilir. Ani etkiler arasında bulantı, kusma, ishal ve mide ağrısı yer alır. Göğüste sıkışma, nefes darlığı, ağız kuruluğu, ateş, titreme, halsizlik, baş dönmesi ve koordinasyon bozukluğu olabilir. Ciddi vakalarda anormal kalp ritmine, kalp yetmezliğine, şoka, akciğer ödemine ve ölüme neden olabilir” dedi.

'SUCUL ORTAMLARDA YAŞAYAN CANLILARA ETKİLERİ ÇOK CİDDİ'

ÇMO Kocaeli Şube Başkanı Tilki, gazın sucul organizmalar (suda yaşayan canlılar) için çok toksik bir madde olduğunu ve çevreye kontrolsüz olarak asla verilmemesi gerektiğinin altını çizerek, limanda yaşanan yanma olayı sonucu yaşanan deniz kirliliğinin ve deniz canlılarında yol açtığı ya da açabileceği sorunların tespitinin de önem kazandığını ifade etti.

'HALK ÇEVRESEL VE SAĞLIK RİSKLERİYLE İLGİLİ BİLGİLENDİRİLMEDİ'

6 Şubat depremleri sonrası İskenderun Limanı'nda çıkan yangın ve sonucunda oluşan hava kirliliğine atıfta bulunulan açıklamada, "Limanlarda tehlikeli maddelerin güvenli bir biçimde taşınması ve geçici depolanması için gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı, taşıma uygulamaları sırasında iş güvenliği kurallarına uyulup uyulmadığı, gerekli denetimlerin düzenli olarak yapılıp yapılmadığı önemli bir sorun alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir başka eksiklik ise tehlikeli maddeleri içeren iş kazalarının ardından, bu maddelerin çevreye (hava, su ve toprak ortamlarına) yayılımının düzenli takibinin yapılmadığı, etkilenen alanlarda yaşayan insanların alandan uzaklaştırma dahil herhangi bir önlemle korumaya alınmadığı, halkın yaşanan çevresel ve sağlık riskleri ile ilgili bilgilendirilmediği gözlemlenmektedir" ifadelerine yer verildi.

Temiz Hava Hakkı Platformu, Derince limanında yaşanan yangına ilişkin şu sorulara yanıt istedi:

1. Limanda yanan ürünün tam içeriği nedir? Yanan ürünün alüminyum fosfit ve fosfin içerdiği doğru mudur?
2. Ne miktarda ürün yanmış ve yanma sonucu ne miktarda ne tür zehirli gaz ortaya çıkmıştır?
3. Zehirli fosfin gazının yerleşim alanları üstüne yayıldığı doğru mudur? Yörede bulunan halk tehlikeli gaz yayılımı hakkında uyarılmış ve alabilecekleri önlemler konusunda bilgilendirilmiş midir?
4. Gazdan zehirlenme olayları yaşanmış mıdır? Özellikle gaza ilk elden maruz kalan liman işçilerinde ve yangına müdahale eden ekiplerde sağlık sorunları yaşanmış mıdır?
5. Kaç kişi fosfin gazından etkilenmiş, kaç hastane başvurusu yapılmış, bu kişilere nasıl müdahale edilmiştir? Şu anki sağlık durumları nedir?
6. Fosfinin deniz ortamına bulaşmış olması söz konusu mudur? Gerekli önlemler alınmış mıdır? Eğer kontaminasyon oluştuysa başta balıklar olmak deniz canlılarında zehirlenme ve ölüm vakaları tespit edilmiş midir?
7. Derince Safiport limanı en son ne zaman iş sağlığı ve güvenliği konusunda denetlenmiştir? Bu denetleme sonucunda eksikler ve usulsüzlükler tespit edilmiş midir? Eğer bu yönde tespitler varsa idari ve hukuki işlem yapılmış mıdır?
8. 28 Mayıs gecesi yaşanan kaza ile ilgili soruşturma başlatılmış mıdır? Kazanın nedeni, olası ihmal ya da usulsüzlükler tespit edilmiş midir? Bu soruşturma sonucu kamuoyu ile paylaşılmalıdır. (HABER MERKEZİ)

Orman yangınlarına küresel ısınma etkisi: Daha erken başlıyor ve uzun sürüyor