Mersin Limanı'nda yasal koruma altındaki onlarca deniz kaplumbağası, derinleştirme çalışmaları nedeniyle öldü
Abidin YAĞMUR
MERSİN - Mersin Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Dairesi Başkanlığına bağlı deniz denetim ekipleri, son bir ay içinde Atatürk Parkı ile Çamlıbel Balıkçı Barınağı arasındaki bölgede 20 deniz kaplumbağası cesedi buldu. Ekipler ayrıca bazı yerlerde toplu balık ölümleri de gözlemledi. Sahadaki bu gelişmeleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ile paylaşan Büyükşehir Belediyesi, kaplumbağalarının parçalanarak ölmesinin limandaki derinleştirme çalışmalarının başlamasının ardından görüldüğüne dikkat çekerek Uluslararası Mersin Limanı İşletmecisinin (MIP) konuyla ilgili bilgi talep etti. Ölümlerin sürmesi üzerine Mersin Büyükşehir Belediyesi, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü ile Uluslararası Mersin Limanı İşletmeci bir araya geldi.
'LİMAN DERİNLEŞTİRME ÇALIŞMALARININ ARDINDAN ÖLÜMLER ARTTI'
Mersin Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesinden Prof. Dr. Deniz Ayas da Mersin Limanı ve Çamlıbel Balıkçı Barınağı sahasında incelemelere başladı. Bu bölgede geçmişte de kaplumbağa ölümleri görüldüğüne değinen Ayas, limanda derinleştirme çalışmalarına başlanmasının ardından kaplumbağa ölümlerinin arttığına dikkat çekti. Ayas, “Geçmişten bugüne Çamlıbel Balıkçı Barınağında ve liman sahasında ağda boğulma, pervane kesiği gibi nedenlerle kaplumbağa ölümleri görülüyor. Liman derinleştirme faaliyetlerinin ardından bunda bir miktar artış meydana geldi. Son üç gündür ölüme rastlanmadı. Bundan sonra alınacak tedbirlerle ölüm olacağını sanmıyorum" dedi.
'KAPLUMBAĞALAR BARINAKTA BESLENDİKLERİ İÇİN GÖÇ ETMEMEYE BAŞLADI'
Çamlıbel Balıkçı Barınağında balıkçı ve restoran teknelerin olduğuna dikkat çeken Ayas, Caretta Caretta kaplumbağalarının balık artıklarıyla ya da ıskarta balıklarla beslediğini ve bu nedenle bir kısmının davranış değişikliği göstererek açık denizlere göç etmek yerine barınakta kaldığını anlattı.
'GÖÇ ETMEMELERİ TÜR İÇİN RİSK OLUŞTURUYOR'
Balıkçı Barınağındaki kaplumbağa sayısının arttığını vurgulayan Ayas, şunları anlattı:
"Burada aynı zamanda endüstriyel bir faaliyet de var. Caretta bireylerin bu alanda artması endüstriyel faaliyetlerinden etkilenmeleri sonucunu da doğuruyor. Carettalar nisan ayında yumurta bırakmak için açık denizden sahillerimize gelirler. Daha sonra burada yuva çıkışları olur. Ağustosun sonuna doğru kaplumbağalar açık denize tekrar çekilirler. Davranış değişikliği gösteren carettalar nedeniyle Çamlıbel Balıkçı Barınağı kaplumbağa havuzuna dönüşmüş. Buradaki bireyler ana popülasyon dışında burada kalıyorlar. Herhangi bir göç davranışı göstermiyorlar. Bu da bu tür için ciddi riskler oluşturuyor. Burada kaplumbağa besleme faaliyetinin engellenmesi gerekiyor. Eğer bu engellenirse burada kalıcı olan bireylerin sayısının artması da engellenir. Burada var olan popülasyonun da ana popülasyona katılması için buradaki bireylerin açık denize ya da başka alanlara taşınması gerekiyor."
'DOĞAL DAVRANIŞLARINA DÖNMELERİ İÇİN BESLEME FAALİYETİ SONA ERMELİ'
Mersin-Karaduvar’dan, Antalya-Kemer’e kadar birçok balıkçı barınağı ve yat limanlarını gezdiklerini belirten Ayas, “Hiçbir yerde bu kadar çok sayıda kaplumbağa görmedik. Bir tane, iki tane o limanlarda karşınıza çıkar ama burada yüzlercesi Mersin Limanı ve Çamlıbel Balıkçı Barınağı içinde duruyor. Çamlıbel Balıkçı Barınağı ile Mersin Marina’yı karşılaştıralım. Marinada ne balıkçılar var ne de restoran tekneler var. Dolayısıyla kaplumbağa da yok. Buradaki temel espri bu kaplumbağaların göçlerini yapabilmeleri için, doğal davranışlarını sürdürebilmeleri için buradaki besleme faaliyetinin bir an önce ortadan kaldırılması gerekiyor" dedi.
BELEDİYE MECLİS ÜYESİNDEN LİMAN İŞLETMESİNE TEPKİ
Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi üyesi Abdurrahman Yıldız da caretta caretta ölümleri nedeniyle liman işletmecisine tepki gösterdi. Doğanın dengesinin bozulduğunu belirten Yıldız, şunları söyledi:
"Ne kadar gizlemeye çalışsanız da temizlik işlerini gece vardiyasına bıraksanız da, bu kent küçük duyuluyor. Onlarca carettanın ölümüne sebep oldunuz, oluyorsunuz. Bunun da vebali, suçu büyük. Çünkü carettalar yasal koruma altında. Kılına zarar gelmesin diye gönüllüler yıllardır saçlarını süpürge ediyor. Solungaçlarına balçık dolduğu için ölen binlerce balığı söylemiyorum bile. Hâsılı yeni bir konteyner limanı yapmak ve sorunları daha köklü ve kalıcı bir biçimde çözmek varken, palyatif çözüm arayışlarıyla hem denizin hem de karanın dengesini bozup viran ediyorsunuz. Ne için? Singapurlu şirket daha az bedelle maksimum kâr elde etsin ve kazandığı her kuruşu yurt dışına götürsün diye." (ARTI GERÇEK)
Çıralı'da denizle buluşan yavru caretta sayısı yüzde 38 arttı