Muğla ve Balıkesir’den kovulan balık çiftliklerinin yeni adresi Mersin oldu
Abidin YAĞMUR
MERSİN - Mersin kıyılarının 2008 yılında balık çiftliklerine açılmasının ardından, Muğla kıyılarından çıkarılan 11 şirketin 60 projesine ÇED olumlu raporu verildi. Bunlardan bir kısmı faaliyetine başladı. Mersin kıyılarına şimdilerde yeni balık çiftliklerinin kurulması gündemde. Bu kez Balıkesir-Edremit’ten çıkarılan çiftliklerin 'mecburi yer değişikliği' kapsamında Mersin kıyılarına taşınması için ÇED süreci işliyor. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İnceleme ve Değerlendirme Kurulu son itirazları aldı. Kurulun kararı öncesinde Mersin’de çevrecilerden siyasetçilere iş dünyasına kadar her kesimde balık çiftliklerine karşı ses yükseldi.
2008 yılından beri balık çiftliklerine karşı mücadele eden Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) çok sayıda ÇED dosyasına karşı dava açtı. Bu davalardan kimisi çevrecilerin lehine sonuçlandı, kimisinde itirazlar reddedildi. MERÇED şimdilerde Balıkesir’in Edremit ilçesi kıyılarından sökülüp Mersin’in Aydıncık ilçesine taşınmak istenen balık çiftliklerini engellemeye çalışıyor. Proje sahibi firma, 2019 yılında Aydıncık açıkları için ÇED raporunu almıştı. Şirket bu kez, Edremit körfezindeki çiftlikleri ÇED süreci yürütüyor.
'BALIKESİR TURİZM BÖLGESİ DE MERSİN DEĞİL Mİ?
MERÇED Başkanı Sabahat Aslan, “Bu çiftlikler deniz turizmine zarar verdikleri gerekçesiyle Balıkesir’den çıkarılıyor ve Mersin’e getiriliyor. Balıkesir turizm bölgesi de Mersin turizm bölgesi değil mi? Kamuoyunun dikkatini buraya çekmeye çalışıyoruz. Üstelik balık çiftliklerinin ÇED raporlarının içeriği incelendiğinde bilimsellikten uzak olduğunu da görüyoruz. Kopyala-yapıştır yöntemiyle hazırlanan raporlarla ÇED olumlu belgeleri alınıyor” diye konuştu.
'TURİZM YATIRIMI BEKLERKEN BALIK ÇİFTLİĞİ GELDİ'
Çevrecilerin, balık çiftliklerinin Mersin kıyılarına getirilmesine karşı yürüttüğü mücadeleye siyasetçilerden de destek geliyor. Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, sosyal medya hesaplarından bir reels videosu yayınladı.
Seçer, "Mersin kuş uçuşu 320 kilometre sahile sahip bir deniz kenti. Doğal olarak böyle bir kentte turizm yatırımları beklerken başka bölgelerde düşünülüp projelendirilen ancak bölge halkının karşı çıkmasıyla Mersin’e taşınan balık çiftlikleri yatırımlarının geldiğini görüyoruz. Bölge halkı olarak bunu kabul etmemiz mümkün değil. Mersin sahipsiz değildir. Mersin’in tüm aktörleriyle birlikte hukuki zeminde Mersin’imizin tüm haklarını sonuna kadar savunuruz. Bunun böyle bilinmesini isterim” dedi.
ÇED RAPORU OYUNU
Balık çiftlikleri sorunu Mersin milletvekilleri tarafından TBMM’de de gündeme getirildi. CHP’li Gülcan Kış ve DEVA Partili Mehmet Emin Ekmen’in ardından CHP’li Talat Dinçer de meclis araştırma önergesi verdi. Kurulacak olan çiftliklerin ÇED raporu almalarının zorunlu olduğunu ancak ÇED raporu almayan birçok çiftlik olduğunu ileri süren Dinçer, “Bu çiftlikler daha önce bakanlık tarafından verilen ruhsatlarla üretimini sürdürmektedir. Şu anda bin tonun üzerinde üretim yaptıklarından dolayı ÇED raporuna tabidirler. Fakat aynı körfezde bir firmaya ait 5-6 tane şirket kurarsanız, bu şirketlerin hepsine 500 ton- 600 ton verirseniz bin tonu aşmamış gibi görürsünüz. Aslında bu firmaların üretimi 10 bin tona yaklaşıyor ve denetlemeler böyle geçiştirilip ÇED raporu almadan üretime devam ediliyor" diye konuştu.
'ATIKLAR DENİZİ VE SAHİLLERİ KİRLETECEK'
Balıkesir Valiliğince deniz turizmine zarar verdikleri gerekçesiyle Edremit koylarından çıkarılan balık çiftliklerinin Mersin açıklarına getirilmek istendiğine işaret eden Dinçer, "Aydıncık’ta Soğuksu Koyu girişinden başlayarak Gözce’ye doğru çok geniş bir sahaya kurulmak istenen 10 yeni balık çiftliğinde projenin ÇED raporu incelendiğinde, bu çiftliklerin 20 tonun üzerinde atık üreteceği ve bu atıkların bertarafının ne şekilde yapılacağı belirtilmemektedir Çiftlik sahasındaki rüzgâr ve akıntı hızı dikkate alındığında bu atıklar kısa süre içerisinde sahillerimizi ve denizi kirletecek ve denizlerimizi kullanılmaz hale gelecektir” dedi.
'ÇEVREYE ZARAR VEREN YATIRIMA TARAF DEĞİLİZ'
İş dünyası da balık çiftliklerinin Mersin kıyılarına getirilmesine karşı çıkıyor. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hakan Sefa Çakır, odanın meclis toplantısında konuyu gündeme getirdi. Çakır, "Aydıncık’ta balık çiftliği kurulması konusu tekrar gündeme geldi. Bu yatırımlar hep konuşuluyor ama yatırıma niye karşıyız ya da niye savunuyoruz bunu bilmeliyiz. Öncelikle belirteyim ki kente, çevreye zarar veren, kent ekonomisine olumlu bir katkı sunmayan yatırımların tarafı değiliz. Bu nedenle plansız yapılan balık çiftliklerine de karşı gelmeliyiz. Ekonomi önemli ama Mersin bizim için her şeyden daha önemli. Aldığımız bilgilere göre balık çiftliklerinin doğru planlanıp sektörlerle çatışmaya girmemesi halinde, ki nedir bu sektörlerle çatışma derseniz; turizme zarar vermeyecek, denizi kirletmeyecek, ekosistemi olumsuz etkilemeyecek olması diye özetleyebilirim, o zaman sorun yok. Tabii bir de yatırım yoğunluğu önemli. Aynı alanda aşırı üretim yapan birçok balık çiftliği yapılırsa çevreyi, denizi kirletebilir. Daha dağınık alanlarda, merkezden ve kıyıdan uzak yerlerde, akıntı yönü, rüzgâr yönü, deniz canlı yaşamı göz önünde bulundurularak doğru planlanan bir çiftlik sıkıntı oluşturmayacaktır" görüşünü dile getirdi.
Mersin’de balık çiftliklerine son itiraz: 'Hem Akdeniz fokları hem insanlar kirlilikten etkilenecek'