Murat Dağı’nda altın madeni projesi ikinci kez reddedildi

Osman ÇAKLI

İSTANBUL - Eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın yeğeni Bahattin Özal’ın sahibi olduğu Anadolu Export şirketi Kütahya ve Uşak sınırlarındaki Murat Dağı’nda ikinci kez başlattığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından sonuçlandırıldı. Bakanlık, şirketin ÇED başvurusunu “ÇED olumsuz” olarak değerlendirdi.

ANADOLU EXPORT BAKANLIĞA TAKILDI

Kütahya ve Uşak sınırlarında açılmak istenen maden bu kez bakanlığa takıldı. Altın madenine karşı çıkanlar arasında köylülerin yanı sıra Uşak, Kütahya, İzmir, Eskişehir, Gediz gibi belediyeleri de karşı çıkıyordu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yaptığı değerlendirmede Anadolu Export şirketinin altın madeni proje başvurusu şu ifadelerle reddedildi:

“Bakanlığımıza sunulan ÇED Raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. maddesi gereğince Bakanlığımızca 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumsuz' Kararı verilmiştir…”

Şirketin ÇED süreci için bakanlığa sunduğu proje dosyası askıya çıkarıldıktan sonra başta Kütahya ve Uşak olmak üzere bölge illerinin belediyeleri, çevre dernekleri ve köylülerinin itirazına neden olmuştu.

‘ÇED YETMEZ RUHSATI DA İPTAL ETTİRECEĞİZ’

Murat Dağı Yok Olmasın Platformu’nun sözcüsü Funda Öz Akcura, bakanlığın henüz gerekçeli kararını açıklamadığını ancak verilen kararın doğru olduğunu kaydetti. Akcura, özellikle 2023 Mayıs seçimlerinden sonra böyle bir kararın çıkmasının önemli olduğuna vurgu yaptı. Akcura, yöre halkının direncinin ÇED olumsuz kararına etkili olduğunu belirterek şöyle konuştu:

“Belediyeler nezdinde itiraz dilekçelerinin verilmesi, Gediz’de açılan stantlar ve orada halkın direncinin olması bakanlığa geri adım attırdı. Bundan sonraki hedefimiz, şirketin ruhsatını iptal ettirmek olacak. Bu şirket birkaç yıl içerisinde yine geri gelecek ama biz hazırız. Bölgede herhangi bir maden şirketinin proje süreci başlatmasına izin vermeyeceğiz. Bu konudaki referansımız da daha önce iptal edilen iki ÇED dosyası olacak. Yetmeyecek, Murat Dağı’ndaki bütün projeleri iptal ettireceğiz. Kararın bize hissettirdiği budur.”

NE OLMUŞTU?

Anadolu Export ilk defa 2013 yılında maden açma sürecini başlattı. 10 yıl önce herhangi bir izne tabii olmadan faaliyet sürdürmek isteyen şirket, bölgeyi 25 hektardan küçük birden fazla alana böldü. Böylelikle mevzuat gereği Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreçlerine başvurmak zorunda kalmadı. Şirket, ÇED’e tabii olmadan yürüttüğü çalışmayı tamamlayınca, 2017 yılında 500 hektarlık alanda işletme ruhsatına başvurdu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, şirketin hazırladığı dosyaya ‘ÇED olumlu’ raporu verdi. 2019 yılına kadar her iki şehir de çeşitli protestolarla Anadolu Export’a verilen izinlere tepki gösterdi. Ardından Murat Dağı’nı çevreleyen köylerin neredeyse tamamıyla birlikte çevreciler, bakanlığı dava etti. Süreçte taraf olan AKP’li Uşak Belediyesi de madenin açılmaması yönünde görüş beyan etti.

Kütahya İdare Mahkemesi’nde görülen davada hâkim, bilirkişi raporlarını da dikkate alarak ÇED raporunun iptaline hükmetti. Yerel mahkemenin kararına itiraz edilince süreç Danıştay 6’ıncı Dairesi’nde devam etti. Davalıların taleplerini reddeden Danıştay, ‘ÇED olumlu’ raporunun iptali yönündeki kararın doğru olduğuna hükmederek üçüncü itiraz yollarının da kapalı olduğunu belirtti.
Aradan geçen birkaç yılda şirket iptal edilen ÇED başvurusunu revize ederek bakanlığa yeni bir başvuruda bulundu. Başvuruyu kabul eden bakanlık, dosyayı askıya çıkarmıştı. (ARTI GERÇEK)

Bakanlık, Murat Dağı'nı Özal'ın yeğenine açıyor: 'Her gün 7 ton dinamit patlatılacak'