AFP'nin iddiası: SADAT, Nijer'e Suriye'den yüzlerce paralı asker gönderdi

Artı Gerçek - Fransız haber ajansı AFP, 2012'de emekli Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi tarafından kurulan ve AKP ile yakın bağları bulunan özel askeri danışmanlık şirketi SADAT'ın Suriye'de Türkiye için çalışan yüzlerce savaşçıyı Afrika ülkesi Nijer'e gönderdiğini iddia etti. AFP'nin haberinde Nijer'de bulunan Suriyeli paralı askerlerle görüşmelere yer verildi. AFP'nin haberle ilgili görüşünü sorduğu Milli Savunma Bakanlığı (MSB) "Tüm bu iddialar yanlış. Gerçek değil" dedi.

AFP'nin haberi, Afrika'nın Sahel bölgesinde askeri darbeyle yönetimlerin değişmesi sonucu dümeni Rusya'ya kıran ülkelerden olan Nijer'in Fransa'nın ardından ABD ile askeri anlaşmaları iptal etmesi, her iki ülkenin askerlerini topraklarından göndermesi sonrasında geldi.

GÖZLEMEVİ: SURİYE'DEN EN AZ 1000 SAVAŞÇI GÖNDERİLDİ

Haberde Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin son aylarda Nijer'e "Türkiye'nin projelerini ve çıkarlarını korumak amacıyla" Suriye'den en az 1000 savaşçı gönderildiği iddiasına yer verildi.

Pro-Turkey Syria mercenaries head to Niger to earn cash. #AFP pic.twitter.com/FozsE6LlYO

— AFP Photo (@AFPphoto) May 16, 2024

'TEK ÇARE SİLAHLI GRUBA KATILIP EN FAZLA 1500 LİRA KAZANMAK'

AFP'nin görüştüğü paralı askerler, güvenlik gerekçesiyle kimliklerinin bir takma adla tanımlanmasını talep etti. Bunlardan biri olduğu belirtilen 24 yaşındaki Ömer, annesini ve üç kardeşini geçindirdiğini aktararak "Suriye'den ayrılmamın ana sebebi orada hayatın zor olması. Silahlı bir gruba katılıp ayda en fazla 1500 lira kazanmak dışında bir iş imkanı yok" dedi.

'NİJER'DE AYLIK 1500 DOLAR ALIYORUM'

Ankara'nın Suriye'nin kuzeyinde kurduğu Özgür Suriye Ordusu'ndan devşirdiği Suriye Milli Ordusu'na bağlı olan ve en sadık silahlı gruplardan biri olarak bilinen Sultan Murat Tümeni'nin mensubu, ağustos ayında evinden ayrıldığından beri Batı Afrika ülkesinde yaptığı iş karşılığı aylık 1500 dolar gibi "çok iyi" bir maaş aldığını söyledi.

Pro-Turkey Syria mercenaries head to Niger to earn cash https://t.co/8wJQ7gGffe

— Al-Monitor (@AlMonitor) May 16, 2024

'İŞ KURUP SAVAŞI BIRAKMAK İSTİYORUM'

Ağustosta Türkiye'nin kontrolündeki Suriye'nin kuzeyinden Nijer'e giden 200'den fazla savaşçıdan oluşan ilk grup arasında yer aldığını aktaran Ömer, bir kez yenilenen 6 aylık sözleşmesinin sona ermesinin ardından artık evine dönmeye hazırlandığını belirtti. Yıllarca Ankara için savaştıktan sonra kazancının küçük bir işletme kurmasına ve savaş alanını terk etmesine yardımcı olacağını umduğunu dile getirdi.

SULTAN MURAT TÜMENİ KARARGAHINDA SADAT'LA SÖZLEŞME

Ömer ve Sultan Murat Tümeni'nden iki savaşçı daha grubun genel merkezinde SADAT (Uluslararası Savunma Danışmanlık İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.) ile 6 aylık sözleşme imzaladıklarını anlattı.

'SEYAHATTEN KONAKLAMAYA HEPSİNİ HALLEDİYORLAR'

Kuzey Suriye'den Nijer'e gitmeye hazırlanan 30 yaşındaki Ahmed, "SADAT görevlileri odaya girdi ve onlarla sözleşme imzaladık. Seyahatten konaklamaya kadar her şeyi hallediyorlar" dedi.

'SURİYE'DE 1000 LİRA YERİNE NİJER'DE 1500 DOLARA ÖLÜRÜM'

Suriye'de 10 yıldan uzun süre önce ailesiyle birlikte evlerini terk etmek zorunda kaldıklarını söyleyen 30 yaşındaki Abed ise Nijer'e ölüm riskini göze alarak gittiğini söyledi. "Ölmekten korkuyorum. Ama burada da ölebilirim" diyen Abed, iki durum arasındaki farkı "Suriye'de 1000 liraya ölecekken Nijer'de 1500 dolara ölürüm" diye açıkladı.

NİJER'DE EĞİTİMİN ARDINDAN FARKLI GÖREVLERE VERİLDİLER

Ömer, önce Gaziantep'e, oradan İstanbul'a geçerek askeri uçakla bir diğer Sahel ülkesi Burkina Faso'ya gittiğini, Burkina Faso'dan kara yoluyla güvenlik korteji eşliğinde komşu Nijer'deki kamplara ulaştırıldığını anlattı.

İki hafta askeri eğitim aldıktan sonra, ismini bilmediğini söylediği bir madenin yakınlarındaki bir alanı korumakla görevlendirilen Ömer, "Bizi gruplara ayırdılar. Kimimiz koruma, kimimizse savaşçı olduk" dedi. "Boko Haram'la savaşmaya" ve komşu ülkelerden Togo'nun başkenti Lome'ye gönderilen gruplar da olduğunu belirtti.

NİJER'DEN SURİYE'YE 50 CENAZENİN GELMESİ BEKLENİYOR

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin başındaki Rami Abdulrahman, Nijer'de yaklaşık 50 Suriyeli savaşçının öldüğü haberlerinin geldiğini, çoğunun cihatçıların düzenlediği saldırılarda öldürüldüğünü, Gözlemevi'nin sadece 9 Suriyeli savaşçının ölümünü teyit ettiğini ve 4'ünün cenazesinin Suriye'ye gönderildiğini anlattı. Mensupları Nijer'e gönderilen silahlı gruplardan bir kaynak ise gelecek günlerde 50 cenazenin geri dönmesini beklediklerini söyledi.

'KUZEY AFRİKA-ORTADOĞU'YA GAYRİRESMİ MÜDAHALE ARACI'

AFP, 2021'de yaptıkları röportajda şirket yönetiminin iddiayı yalanladığını hatırlatmakla birlikte "SADAT pek çok kesim tarafından Ankara'nın Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki savaşlardaki gizli silahı olarak görüldüğü" görüşünü paylaştı. 2020'de Washington'ın SADAT'ı Libya'ya Suriyeli savaşçı göndermekle suçladığını hatırlattı.

'TÜRKİYE NÜFUZUNU GİDEREK ARTIRDI'

AFP'ye konuşan uluslararası analistler, Ankara'nın mineral zengini Batı Afrika ülkesinde Temmuz 2023'teki darbeyle iktidara gelen askeri rejimle yakın ilişkileri bulunduğunu söyledi.

İsveç Savunma Araştırma Kurumu'nda Sahel bölgesi üzerine çalışmalar yürüten Gabriella Korling, Türkiye'nin son 10 yılda Nijer'de "insani yardım, kalkınma ve ticaret" yoluyla nüfuzunu giderek artırdığını belirtti.

ASKERİ İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI VE SİHA SATIŞINDAN SONRA

"Nijer'le Türkiye arasındaki ilişkinin savunma unsuru, 2020 yılında imzalanan askeri işbirliği anlaşması ve SİHA satışından sonra daha da önem kazandı" diyen Korling, Niamey'den yapılan açıklamalarda Türkiye, Rusya ve Çin'in "Nijer'in egemenliğine saygı duyan ortaklar" olarak tanımlandığına dikkat çekti.

2023'teki darbenin Türkiye-Nijer diplomatik ilişkilerini bozmadığını, geçen aylarda Türkiye'nin Nijer'e ilk kez askeri ataşe atadığını aktaran Korling, "siyasi ya da tarihi bagajının olmaması ve dini yakınlığı göz önüne alındığında, Türkiye'ye, Nijer'de Batılı ülkelere kıyasla çok daha iyi gözle bakılıyor" değerlendirmesini yaptı. (AFP, DW Türkçe, Dış Haberler)