'Bayramdan dileğimiz kaçırılan Ezidilerin kurtarılması'

Gamze KAFAR

ARTI GERÇEK- Kuzey Suriye'deki Ezidiler, 9 günlük orucun ardından 3 gün süren Ezi Bayramı'nı kutluyor. Ezidi inancına göre Allah'ın 1001 ismi var. Ezidiler 3 hafta boyunca her hafta Allah'ın üç ayrı ismi adına oruç tutuyor. Orucun üçüncü haftasında ise Allah'ın Ezi ismi için ibadet ediyorlar. Bayram ise adını inanışa göre Allah'ın 1001 isminden biri olan Ezi'den alıyor.

Kamışlo Kantonu'na bağlı Tırbesipiye'nin Otilca, Til Xatun ve Ala Rej köylerinde yaşayan Ezidiler 9 günlük oruçtan sonra 3 gündür Ezi Bayramı'nı kutluyor. Bugün bayramın son günü. Ancak köy sakinleri savaş nedeniyle yaşanan göçten dolayı bayramın eski tadının olmadığını söylüyor.

Tarih boyunca 74 kez soykırıma uğrayan Ezidiler'in birçoğu özellikle de 2014 yılında gerçekleşen ve adına '74. ferman' denilen soykırım nedeniyle yüzlerini Avrupa'ya dönmüş. Bu durum Kuzey Suriye'de yaşayan Ezidi nüfusunun azalmasında önemli bir faktör olmuş.

'HERKES İÇİN BARIŞ DUALARI EDİYORUZ'

Gewre Segvan 68 yaşında. Tırbesipiye'de bulunan ve Ezidilerin yüzyıldır yaşadığı Oltica köyünde yaşıyor. Suriye'deki iç savaştan önce bu köyde 80 hane bulunurken, şu anda sadece 9 hane var. Ezidilerin büyük bir çoğunluğu Suriye'de yaşanan iç savaş nedeniyle Avrupa'ya göç etmiş. Gewre Segvan'ın 10 çocuğu var ve 7'si bölgede yaşanan iç savaş ve bununla birlikte gelişen soykırım tehdidi nedeniyle Avrupa'ya göçmüş. Bu nedenle bayramlarının artık eskisi gibi kalabalık geçmediğini söyleyen Segvan, "Eskiden köyümüzde çok fazla hane vardı. Birçok insan gitti. Bazı insanlar maddi imkansızlıklardan dolayı gitseler de birçoğu savaş nedeniyle gitmek zorunda kaldı. Doğduğumuz topraklar bizim için kutsal. Ve bu toprakları sevmeliyiz. Evimden başka bir yerde kalmaya dayanamam. Ben bu köyden bu yüzden çıkmadım ve başka hiçbir yere gitmeyi düşünmüyorum" diye konuşuyor.

Segvan bayramı nasıl kutladıklarını ise şu sözlerle anlatıyor: "Ezi Bayramı'nın ilk günü mezarlıklara gidip, kaybettiğimiz yakınlarımızı ziyaret ederiz. Bu bayramı selamet, hayır ve güzellik için kutluyoruz. Her yıl bu bayramda bazıları yemek yapar, bazıları hayvan keser. Bayramımızı bu şekilde kutlayıp, bayramda herkes için selamet, hayır ve barış duaları ederiz."

Berfo Kasım 64 yaşında. 1980-1988 yıllarında Irak ve İran arasında yaşanan savaş nedeniyle Şengal'den Tırbesipiye'nin Til Xatun köyüne göç etmek zorunda kalmış. Kasım'ın 2014 yılında Şengal'de yaşanan katliamdan sonra 9 çocuğundan 6'sı Almanya'ya göçmüş. Berfo Kasım, Ezi Bayramı ile ilgili olarak, "Öncelikle büyük, küçük bütün Ezidi aleminin Ezi Bayramı'nı kutluyorum. Biz bu bayramda üç hafta boyunca haftanın üç günü oruç tutuyoruz. Şimdiyse üç haftalık orucumuz bitti ve Ezi Bayramı'nı kutluyoruz" diyor.

'IŞİD'İN KAÇIRDIĞI EZİDİLERİN KURTULMASINI İSTİYORUM'

İran ve Irak arasında yaşanan savaş nedeniyle Şengal'den Rojava'ya göçmek zorunda kalan Fatma Kasım ise yaşamlarını göç ederek geçirmek zorunda bırakılan Ezidiler ve Ezi Bayramı ilgili olarak şunları söylüyor: Bu köye 1982 yılında savaş nedeniyle geldik. Çocuklarım da burada doğdu. Bu zamana kadar Ezidilerin yaşadığı ezidiyeti kimse yaşamamıştır. Çok şey gördük. Birçok Ezidi aile dağıldı. Birçok kadın ve çocuk IŞİD tarafından kaçırıldı. Bu bayramda onların kurtulmasını diliyorum. Ezidilerin bu vesileyle bir olmalarını ve kendi aralarında bir ittifak yapmalarını umut ediyorum.