Dominika'nın 1 milyar dolarlık altın pasaport uygulamasına katılanlar ortaya çıktı: Cavit Çağlar da vatandaşlık almış

Artı Gerçek - Karayip ülkesi Dominika'nın tartışmalı "altın pasaport" uygulamasına ilişkin ilk detaylı inceleme, "Commonwealth" (İngiliz Milletler Topluluğu) üyesi ada ülkesinin dolandırıcılıktan hüküm giymiş iş insanı Cavit Çağlar, savaş suçlarıyla ile suçlanan eski bir Afgan casus şefi ve Libya'nın eski lideri Muammer Kaddafi'nin emrindeki eski bir Libyalı albayın da bulunduğu binlerce kişiye vatandaşlık sattığını ortaya koydu. İngiliz The Guardian gazetesinde haberinde bulguların Dominikalı resmi makamlardan alındığını ve diğer 14 uluslararası haber kuruluşunun yer aldığı Organize Suç ve Yolsuzluk Raporlama Projesi (OCCRP) ile ortaklaşa yürüttüğü bir araştırma sonucu "altın pasaport" alan kişilerin listesini elde ettiğini duyurdu.

'PROGRAM DOMİNİKALILAR İÇİN DE SORUNLARA YOL AÇTI'

Dominika'nın programı altın pasaport programlarında dünyanın en ucuzlarından biri. Hükümete doğrudan 100 bin dolar bağış yapılmasını ya da hükümet onaylı bir gayrimenkul projesine 200 bin dolar yatırım yapılmasını gerektirmekte. "Programla ilgili endişeler, doğuştan Dominikalı olanlar için de sonuçlara yol açtı. Birleşik Krallık hükümeti Temmuz ayında Dominika ve diğer dört ülkeden vizesiz seyahati durdurdu diyen Guardian "Bulgulardan bazıları programın şeffaflığı ve yönetişimi hakkında soru işaretleri yaratırken bazıları da Dominika için potansiyel olarak utanç verici" ifadelerini kullandı. Gazete vatandaşlık alanlar arasında alenen savaş suçlarıyla itham edilen bir Afgan casus şefinin, Kaddafi döneminde albay ve üst düzey güvenlik yetkilisi olarak görev yapan bir Libyalının, Interpol'ün arananlar kırmızı listesinde yer alan bir kişinin ve normalde yatırım yoluyla vatandaşlık başvurusunda bulunanların sabıka kaydı olması halinde vatandaşlık almaları engellense de dolandırıcılık suçundan hüküm giymiş Türkiyeli iş insanı Cavit Çağlar'ın yer aldığını vurguladı.

DOMİNİKA 1 MİLYAR DOLARDAN FAZLA GELİR ELDE ETTİ

Guardian haberinde Dominika'nın resmi beyanlara göre 2009'dan bu yana yatırım yoluyla vatandaşlık programı aracılığıyla 1 milyar dolardan fazla para topladığını belirterek "Dominika pasaportları dünya çapında talep görüyor ve bir dizi uluslararası anlaşma, çoğu Avrupa Birliği üyesi ülke de dahil olmak üzere vatandaşlarının 140 ülkeye vizesiz seyahat etmesini sağlıyor. Ancak şimdiye kadar Dominika vatandaşlığı almak için kişi başına en az 100 bin dolar bedel ödeyen bireylerin isimlerini elde etmek zordu. Karayipler'deki arşivleri ve kütüphaneleri resmi kamu belgelerinin kopyaları için tarayan ABD merkezli Hükümet Sorumluluk Projesi ile birlikte çalışarak ve sızan materyalleri inceleyerek, vatandaş olan binlerce kişinin isim listeler derlenebildi" dedi.

2007'DEN BERİ EN AZ 7 BİN 700 KİŞİYE VATANDAŞLIK VERİLMİŞ

Dominika'nın resmi hükümet gazetesinde yayınlanan ilk isim çetelesi, 70 binden biraz fazla nüfusa sahip ada devletinin 2007'den bu yana 7.700 kişiye vatandaşlık verdiğini gösteriyor. Ancak Guardian " Araştırmamız binlerce kişinin daha listede olabileceğini gösteriyor. Bazıları göçmenlik ya da evlilik yoluyla vatandaşlığa kabul edilmiş, ancak büyük çoğunluğu vatandaşlıklarını satın almış" dedi. Her hükümet kimin vatandaş olacağı konusunda kendi standartlarını belirleme hakkına sahip vebaskıcı rejimler altında yaşayan pek çok insan için ikinci bir vatandaşlık güvenlik sağlayabilir. İran, Çin ve Rusya kökenli olduğu anlaşılan isimler, vatandaş olan en büyük gruplar arasında yer aldı. Bu ülkelerden gelen bireyler için Dominika pasaportu, sınırları geçerken, iş yaparken veya yurtdışında banka hesabı açarken daha az bürokrasi anlamına da gelebilir.

VATANDAŞLIK ALAN TARTIŞMALI İSİMLER

Gün ışığına çıkarılan isimler arasında Afganistan'ın iki eyaletinde valilik, ülkenin casus şefliği ve son olarak da savunma bakanlığı yapmış olan Asadullah Halid de bulunuyor. Halid, 2001 yılında ABD ve müttefiklerinin işgalinden sonra, 2021 yılında Taliban'ın yönetimi ele geçirmesine kadar geçen kargaşa yıllarında bu üst düzey görevlerde bulundu. Halid, İngiltere ve Kanadalı yetkililer tarafından insan hakları ihlallerinden sorumlu olmakla suçlanıyor. 2012'de konuk evinin altında bir işkence odası olduğu iddiaları da buna dahil. Kendisi 2017 yılında, bu iddiaların kamuoyuna yansıdığı bir dönemde vatandaşlık almış.

Bir diğer yatırımcı ise Libya'da Kaddafi rejimi döneminde albay olarak görev yapmış olan Sasi Milud Sasi Grada. Kaddafi'yi deviren iç savaşın ardından Libya'dan kaçan Grada 2015 yılında vatandaşlık almış ve daha sonra geri dönmüŞ.. Bir telefon mülakatında Grada, Kaddafi'yi 1960'lardan itibaren birlikte askeri eğitim aldıkları dönemden itibaren şahsen tanıdığını ancak Kaddafi ile siyaset konuşmadığını söyledi. Grada, 1989 yılında albay rütbesiyle ordudan ayrıldığını ve iç savaşa kadar bankalar, üniversiteler ve petrol sahaları gibi tesislerin devlet güvenliğini sağladığını söyledi.

Dominika yasalarına göre, yatırım yoluyla vatandaşlık başvurusunda bulunanların sabıka kaydı olması halinde vatandaşlıkları engelleniyor. Ancak Türk işadamı ve eski devlet bakanı Cavit Çağlar, dolandırıcılıktan hüküm giymesine rağmen vatandaşlık alabilmiş görünüyor. Çağlar, 1999 yılında sahibi olduğu Interbank'la ilgili dolandırıcılık suçundan hapis ve para cezasına çarptırıldıktan yedi yıl sonra, 2011 yılında vatandaşlık almış. Çağlar'ın cezası 2010 yılında cezası ertelendi ve bir yıl dokuz ay hapis ve para cezasına indirildi. Çağlar, 2019 yılında verdiği bir röportajda dokuz buçuk ay hapis yattığını ve suçlu olmadığını söylemişti.

Interpol'ün kırmızı bültenine göre, vatandaşlık alanlardan biri de dolandırıcılık iddiasıyla İran'da aranan İranlı Mehdi İbrahimi Eşratabadi.. Tony Newman adını da kullanan Eşratabadi, 2015 yılında Dominika vatandaşlığı aldı. Avukatı, İran'ın Şubat 2020'de kendisini Interpol'ün arananlar listesine eklemesini "İran hükümeti tarafından kırmızı bülten sisteminin kötüye kullanılması" olarak nitelendirdi. Avukat, müvekkilinin İran rejiminin iddialarını şiddetle reddettiğini ve İran'daki ceza davasında kendisini savunduğunu söyledi.

Iraklı Oday Nadir Abdülkerim Kureyşi, daha önce sızdırılan mülk kayıtlarına göre Dubai'ye taşınmadan önce 2012 yılında Dominikapasaportu aldı. 2016 yılında basında çıkan haberlerde, Irak devletine ait bir petrol şirketinde mühendis olarak çalışırken, 2009 ve 2011 yılları arasında petrol hizmetleri şirketi Unaoil'in müşterilerine kazançlı sözleşmeler yönlendirmek için rüşvet kabul ettiği iddia edildi. Ertesi yıl Irak bu iddialarla bağlantılı olarak hakkında tutuklama emri çıkardı. Her türlü kabahati reddeden Kureyşi "güvenlik ve etnik sorunlar" nedeniyle ve "bunlar başlamadan çok önce" Irak'ı terk ettiğini söyledi.

Kripto para birimlerinin önde gelen oyuncularından Kyle Davies'in de 2009 yılında Dominika pasaportu aldığı görülüyor. Davies 2012 yılında Three Arrows Capital hedge fonunu kurmuştu. Ancak fon 2022 yılında, kripto para birimlerindeki çöküşün neden olduğu bir dizi finansal başarısızlıktan biri olarak çöktü ve yatırımcıların milyarlarca dolar değerinde zarar talep etmesine neden oldu. (KAYNAK)