Hollanda'da hükümetin istifası: Başbakan Rutte beşinci dönemini arayabilir

Artı Gerçek - Göç politikası konusundaki bölünmeler nedeniyle cuma günü kurduğu dördüncü hükümetin dağıldığını açıklayan Hollanda Başbakanı Mark Rutte, beşinci bir dönem iktidarda olmakla ilgilendiğini söyledi. Ancak ülkenin en uzun süre görev yapan başbakanı Rutte kariyerinin en zorlu seçimleriyle karşı karşıya kalabilir.

'ENERJİM VE FİKİRLERİM VAR'

Cuma günü geç saatlerde kendisine siyasi liderlik rolüne devam etmek isteyip istemediği sorulan Rutte, bunun partisine bağlı olduğunu söyledi. Ancak "Eğer şimdi karar vermemi isterseniz, cevabım kesinlikle 'evet' olur çünkü enerjim ve fikirlerim var" dedi. 12 yıllık görev süresi boyunca geliştirdiği siyasi dayanıklılık ve hayatta kalma becerileri ile tanınan 56 yaşındaki Rutte, muhafazakâr Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi'ni (VVD) 17 yıl boyunca sayısız kriz ve ülke sınırlarının kapatılmasını talep eden sağcı partilerin yükselişinin teşvik ettiği göç politikasının sertleştirilmesiyle yönetti.

Pek çok Hollandalı seçmen onun liderliğinden bıktığını söylüyor ama belirgin bir alternatif de göremiyor. Sonbaharda yapılacak seçimlerde Rutte'nin en büyük rakibi, Mart ayında yapılan kamuoyu yoklamalarının ardından Hollanda Senatosu'nda çoğunluğu elde ederek siyaset sahnesini sarsan Çiftçi Vatandaş Hareketi Partisi (BBB) olacak.

LİBERAL MUHAFAZAKAR SİYASETÇİNİN LAKABI 'TEFLON MARK'

Rutte'ye siyasi badireleri atlatabilme kabiliyeti nedeniyle "Teflon Mark" lakabı takılmıştı ancak son yıllarda tarım politikasından iklim değişikliğine, sosyal refahtan ve Groningen gaz sahasıyla ilgili krize kadar kilit politika konularını ele alış biçimi nedeniyle artan eleştirilerle karşı karşıya kaldı.Son dönemde yaşanan sorunlar arasında Rutte'nin bir önceki hükümetini düşüren çocuk bakım sübvansiyonları skandalı da yer alıyor.

Son siyasi fırtınayı dört partili koalisyon hükümetinde göç konusunda yaşanan "değerler çatışmasına" bağlayan Rutte'nin hükümetinde daha küçük koalisyon partileri Hollanda'ya sığınan çocukların ve ebeveynlerin yeniden bir araya gelme hakkı olduğunda ısrar ederken, Hükümetin büyük ortağı Rutte'nin liberal sağcı Özgürlük ve Demokrasi İçin Halk Partisi (VVD) kısıtlamalar getirilmesini istemişti. Partilerin anlaşamadıkları konu, siyasi ve cinsel yönelim gibi nedenlerle sığınmacı statüsü kazananlar aile birleşimi hakkından tam yararlanırken, savaş ve ciddi ölüm tehlikesi nedeniyle ülkesine dönemeyen sığınmacıların aile birleşiminden kısıtlı şekilde yararlanabildiği ikili bir göçmen politikası oluşturulması teklifiydi.

Sık sık AB veya NATO'da üst düzey uluslararası pozisyonlar için adı geçse de, "dünyadaki en iyi işe" sahip olduğunu ve Hollanda siyasetini bırakmak istemediğini söyleyen Rutte geçen yıl gazetecilere "Yolun yarısına geldiğimi hissediyorum" diye espri yapmıştı.

Hollanda Seçim Kurulu, erken genel seçimin en erken Kasım ayı ortalarında yapılacağını duyurdu. Kamuoyu yoklamalarına göre Rutte’nin lideri olduğu VVD, geçtiğimiz günlerde yapılan senato seçimlerinde ezici bir çoğunluk elde eden Çiftçi Vatandaş Hareketi Partisi’nin (BBB) ardından ikinci sırada. Göç ve İslam karşıtı aşırı sağcı lider Geert Wilder liderliğindeki Özgürlük Partisi (PVV) ise, üçüncü sırada bulunuyor. Çiftçilerin desteklediği BBB’nin lideri Caroline van der Plas, hükümetin istifasının ardından erken seçim hazırlıklarına başladığını ve başbakanlık için hazır olduğunu açıkladı. Van der Plas, Rutte’nin başbakan olduğu bir seçeneğe sıcak bakmıyor.

Rutte’nin partisi VVD ise, Wilders ile koalisyona girmeyeceklerini açıkladı. Rutte’nin, beşinci kez başbakanlık koltuğuna oturabilmek için en büyük umudu muhalefetteki sol partiler. Senato seçimlerine ortak liste ile giren İşçi Partisi ve Yeşil Sol Parti, henüz bu konuda bir görüş belirtmedi.

NE OLMUŞTU?

Hollanda Başbakanı Mark Rutte dün akşam dört partiden oluşan koalisyon hükümetinin istifa ettiğini açıklamıştı. Hollanda'da koalisyon hükümetinin, göçmen politikalarına ilişkin müzakerelerde anlaşmaya varamaması nedeniyle hükümetin istifa ettiğini duyuran Rutte "Koalisyondaki politik destek kayboldu. Bu üzücü bir durum ve göz ardı edemeyeceğimiz politik bir gerçeklik. Kabinenin istifasını Kral'a (Willem Alexander) sunacağım" demişti. İlk olarak seçimlerin yenilenmesine ilişkin süreci başlatacaklarını belirterek mevcut hükümetin seçimlere kadar "geçici olarak" görevde kalacağını ifade etmişti. Gelişmelere ilişkin, muhalefetteki çok sayıda milletvekili Twitter'dan paylaştığı mesajlarla hükümetin düşme kararından memnuniyet duyduğunu ifade ederek seçimlerin bir an evvel yapılması çağrısında bulundu.

Rutte liderliğindeki Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD), Hristiyan Demokratlar Birliği (CDA), Demokrat 66 (D66) ve Hristiyan Birlik Partisinden (CU) oluşan dört partili koalisyon hükümeti, çarşamba gününden bu yana ülkeye gelen göçmen sayısının nasıl sınırlandırılacağına ilişkin görüşmeleri sürdürüyordu. Göç politikalarındaki fikir ayrılıklarının dört parti arasında bir süredir görüş ayrılıklarına neden olurken koalisyondaki partilerin anlaşamaması nedeniyle dördüncü Rutte hükümeti, görev süresi olan dört yılı dolduramadan istifa etmiş oldu.

İstifa eden Rutte hükümeti, 15-17 Mart 2021'de düzenlenen genel seçimden 299 gün sonra 10 Ocak 2022'de kurulmuştu. Aynı partilerden oluşan bir önceki koalisyon hükümeti de çocuk bakım yardımı skandalının ardından genel seçimlere 2 ay kala 15 Ocak 2021'de istifa etmişti. Mevcut Avrupa liderleri arasında sadece Macaristan'ın Viktor Orban'ı Rutte'den daha uzun süre görev yaptı. (Reuters, BBC Türkçe, AA)

Hollanda'da koalisyon hükümeti düştü

Hollanda hükümetinde mülteci krizi: Başbakan Rutte hükümet ortaklarına rest çekti