İran cumhurbaşkanlığı seçimine tarihi düşük katılım: Tek reformcu ile dini lidere yakın isim, ikinci turda boy ölçüşecek

Artı Gerçek - İran'da geçen ay helikopter kazasında ölen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin halefini belirlemek için dün düzenlenen seçimde yüzde 50+1 oy alan çıkmadığından, 5 Temmuz'da ikinci tura gidiliyor. Beklendiği gibi, tek reformcu aday Mesud Pezeşkiyan ile dini lider Ayetullah Ali Hamaney'e yakın bir isim olan aşırı muhafazakar Said Celili, ikinci turda birbirine rakip oldu.

HAMANEY, YÜKSEK KATILIM ÇAĞRISI YAPMIŞTI

Seçim, 1979 İslam Devrimi'nden beri kaydedilen en düşük katılım oranıyla tarihe geçti. Yaklaşık yüzde 40'lık katılım ve 1 milyon 56 bin 159 geçersiz oy, dini lider Ayetullah Ali Hamaney'de vücut bulan velayet-i fakih sistemi için bir nevi yenilgi oluştururken, İran'daki durumla ilgili çok şey anlattı. 85 yaşındaki Hamaney, dün oyunu kullanırken yüksek katılım çağrısını tekrarlamıştı.

YAKLAŞIK 600 BİN OY FARKLA REFORMCU ADAY BİRİNCİ GELDİ

Yaklaşık 88 milyon nüfusa sahip İran'da yaklaşık 62 milyon seçmen sandığa çağrıldı. 24 milyondan fazla oy sayıldığında, reformcu Mesud Pezeşkiyan 10 milyon 415 bin 191 (yüzde 42.5), aşırı muhafazakar Said Celili 9 milyon 473 bin 298 (yüzde 38.6) oy alarak diğer iki rakiplerini -muhafazakar Muhammed Bakır Kalibaf ile ılımlı Mustafa Purmuhammedi- açık ara geride bıraktı.

SİSTEM SADECE 6 ADAYI MAKBUL BULDU

Seçime giden süreçte Anayasayı Koruyucular Konseyi, 80 aday adayı içinden sadece 6'sına onay vermişti. Bunlar içinden Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani ve Emir Hüseyin Kadızadehaşimi, "muhafazakar kanatta birliği sağlamak" gerekçesiyle seçime saatler kala adaylıktan çekildi.

NEDEN DÜŞÜK KATILIM?

İran'da her konuda son söz dini lidere ait olduğundan, cumhurbaşkanının kim olduğu önemli bir politika değişikliğine yol açmıyor, sadece politikaların tonunu etkiliyor. Dolayısıyla sandığa gitmeye lüzum olmuyor.

Son yıllarda İran seçimlerine katılım oranı yüzde 40'larda seyrediyor. 2021'de Reisi'nin kazandığı cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 48.8'e inen katılım oranı, bu yıl 1 Mart'ta yapılan genel seçimlerde yüzde 41'e kadar düştü. (Reuters, Dış Haberler)