İran, Suriye'deki yeni liderlikle 'doğrudan iletişim hattı açtı' iddiası
Reuters'a konuşan İranlı yetkililer, Esad'ın devrilmesi sonrası Tahran'ın "Suriye'nin yeni liderliğindeki gruplarla doğrudan temas halinde olduğunu" söyledi.
Artı Gerçek - Suriye'de Beşar Esad yönetiminin en yakın bölgesel müttefiki olagelmiş İran'ın, Şam'daki yönetim değişikliği sonrası El Kaide kolu Heyet Tahrir el Şam'la (HTŞ) "doğrudan iletişim hattı açtığı" ve yeni liderlik içindeki iki grupla temas kurduğu ileri sürüldü. Reuters'a konuşan üst düzey İranlı bir yetkili, iki ülke arasında "düşmanca bir gidişatı önlemek" adına böyle bir adım atıldığını söyledi.
HTŞ liderliğindeki cihatçı gruplar, 27 Kasım'da Türkiye sınırındaki İdlib'den Suriye hükümet güçlerine başlattıkları saldırılarda önce Halep'i, ardından da Hama ve Humus'u alarak önceki gece Şam'a girmişti. Esad'ın devrildiğinin açıklanması sonrasında Tahran, Suriye'de toplumun tüm kesimlerini kapsayan bir hükümet kurulması çağrısında bulunmuş, Şam'la ilişkilerinin de "uzun vadeli ve akıllıca bir yaklaşıma" dayalı şekilde devam etmesini beklediğini duyurmuştu.
'İRAN'A DAHA YAKIN GRUPLARLA TEMAS' MESAJI
Esad yönetiminin devrilmesinin "Tahran'ın bölgesel gücünü zayıflatacağı, Lübnan'da Hizbulah'la coğrafi bağını keserek İsrail'e karşı elini zayıflatacağı" yorumları yapılırken, Reuters'a konuşan üç İranlı yetkili "panik içinde olmadıklarını" söyledi. Yetkililerden biri, "Suriye'nin yeni iktidar grupları arasında görüşleri İran'ınkilere yakın olanlarla" temas kurmak için diplomatik ortam arayışında olduklarını belirtti.
'GERİLİMİN TIRMANMASINI ENGELLEMEK İÇİN ANGAJMAN'
Reuters'ın kaynaklarından biri "İran için ana kaygı, Esad'ın halefinin Suriye'yi Tahran'ın yörüngesinden uzaklaştırıp uzaklaştırmayacağı. Bu, İran'ın kaçınmak istediği bir senaryo" derken, bir diğeri de Suriye'nin yeni liderleriyle temasa açık olduklarını vurgulayarak "İlişkilere istikrar getirmenin ve daha fazla bölgesel gerilimi engellemenin anahtarı angajman " ifadelerini kullandı.
Kaynak, Tahran'ın Şam'daki yeni liderliğin içindeki iki grupla temas kurduğunu ve etkileşimin seviyesinin, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nin önümüzdeki günlerdeki toplantısında değerlendirileceğini belirtti. İran'ın, Esad'ın gitmesinin ABD'de yeniden başkan seçilen Donald Trump tarafından "İslam Cumhuriyeti'nden taviz koparmak veya istikrarsızlaştırmak için kullanılması" ihtimali karşısında ihtiyatlı davranacağı da belirtildi.
ARAKÇI: İLİŞKİLER, ŞİİLERE VE İSRAİL'E KARŞI TUTUMLARINA BAĞLI OLACAK
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçı, devlet televizyonunda yaptığı konuşmada "Gelişmeleri yakından izliyoruz. Suriye'de iç savaş, ülkenin parçalanması ve İsrail'in bu durumdan faydalanmasından endişe ediyoruz" demiş, "Şam'da yönetime geçecek kimselerle ilişkilerimizin geleceği, onların, İran devleti ile Suriye'deki Şiilere karşı tutumları ve İsrail ile terörist gruplara olan mesafelerine bağlıdır" vurgusu yapmıştı.
Arakçı, İran ve Suriye istihbarat servislerinin İdlib'deki hareketlilikten haberdar olduğunu ve bu bilgileri Suriye hükümetine ilettiklerini de dile getirerek Erakçi, "Beklenmedik olan şey, Suriye ordusunun yetersizliği ve gelişmelerin hızıydı. Beşar Esad de ordusunun performansından şikayetçiydi. Görünen o ki, Suriye ordusu psikolojik bir savaşa teslim oldu" demişti.
Son yapılan görüşmede Esad'a, Suriye ordusunu motive etmesi, halkla daha fazla diyalog ve iş birliği içinde olması yönünde önerilerde bulunduklarını da dile getiren Erakçi, "Bu son hamlenin Suriye'de başarılı olmasının temel nedeni, Suriye ordusunun motivasyon kaybı nedeniyle direniş göstermemesinden oldu" ifadelerini kullanmıştı.
İran Dışişleri Bakanı, "Esad yönetiminin ülkede reform yapmada geciktiği" yorumu da yapmıştı. (HABER MERKEZİ, AA)
Le Figaro'nun iddiası: Şam'daki geçiş hükümetine eski Başbakan Riyad Hicab liderlik edecek
Kremlin: Esad'a sığınma vermek Putin'in kararıydı
Fidan: Suriyelilerin geri dönüşü, Suriye'nin yeniden inşası için çalışıyoruz
TASS: Rus üslerine ev sahipliği yapan Lazkiye tamamen muhalefetin kontrolünde
Reuters: HTŞ, Esad'a saldırı planının ayrıntılarını altı ay önce Türkiye'ye gösterdi