İsveç Orban'ı sıkıştırıyor: 'Budapeşte yerine Brüksel'de görüşelim'
Artı Gerçek - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden (TBMM) çıkan onayın ardından İsveç'in üyeliğine yeşil ışık yakmamış tek NATO üyesi olan Macaristan bir sonraki hamlesini tartıyor. İsveçli mevkidaşı Ulf Kristersson'u "üyeliği müzakere etmek için" Budapeşte'ye çağrılıp reddedilen Macaristan Başbakanı Viktor Orban, "milletvekillerini ilk fırsatta İsveç'in üyeliğini oylamaya çağıracağını" söyleyerek Brüksel'den gelen baskıyı hafifletmeya çalıştı. Ancak Macaristan Meclis Başkanı Laszlo Kover, bu konuda bir aciliyet görmediğini söyledi. Öte yandan, Buapeşte davetini reddeden Kristersson, Orban'a gelecek hafta Brüksel'de görüşme çağrısı yaptı.
Orban, Türkiye'deki Meclis onayının çıkmasının beklendiği günün sabahında "İsveç’in NATO’ya katılımını müzakere etmek üzere bugün Başbakan Ulf Kristersson’a Macaristan’ı ziyaret etmesi için davet mektubu gönderdim" açıklaması yapmıştı. İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ise "Bu noktada müzakere etmek için bir neden görmüyorum. Elbette umduğumuz şey Macaristan'ın, üyeliği mümkün olan en kısa sürede onaylamasıdır" yanıtını vermişti.
'NE ACELESİ VAR?'
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le yakın ilişkileri bulunan ve İsveç'in NATO'ya katılım sürecini bu nedenle yavaşlatmakla suçlanan Orban, dün de milletvekillerine "üyeliği ilk fırsatta onaylama" çağrısı yaptığını söylemek durumunda kalmıştı. Orban'ın iktidardaki partisi Fidesz'in kurucu üyelerinden olan Macaristan Meclis Başkanı Kover'den de bugün "Ne acelesi var?" mesajı geldi.
'OLAĞANÜSTÜ OTURUM DÜZENLENMEZ'
index.hu sitesine konuşan Kover, "Ben özellikle bir aciliyet hissetmiyorum. Dahası, olağanüstü bir durum olduğunu da düşünmüyorum" dedi. Kover, Macaristan parlamentosunun şubat ortasına kadar tatilde olacağını ama muhalefetin olağanüstü toplantı çağrısı yapmasını beklediğini söyledi. Fidesz'in parlamentoda çoğunluk sahibi olması nedeniyle böyle bir oturum talebinin kabul görmesini beklemediğini ekleyen Kover, kendisinin İsveç'in NATO üyeliğine şahsen karşı olduğunu vurgulamaktan da geri durmadı.
Öte yandan, İsveç'ten de Orban'ın "Budapeşte'de görüşme" davetine karşı yeni bir hamle geldi. İsveç Başbakanı Kristersson, Orban'a NATO üyeliğini ve ikili meseleleri görüşmek üzere gelecek hafta Brüksel'de görüşme çağrısında bulundu. Macaristan liderine bir mektup yazan Kristersson, Orban'ın Budapeşte'de görüşme davetine "her ikisi için uygun bir zamanda" icabet edeceğini belirterek, "Ülkelerimiz arasında daha yoğun bir diyaloğun faydalı olacağı konusunda size katılıyorum" dedi.
NE OLMUŞTU?
İsveç, Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından sonra Mayıs 2022'de, yaklaşık 200 yıllık tarafsızlık politikasına son verme kararı almış ve Finlandiya ile birlikte NATO'ya üyelik başvurusunda bulunmuştu. Ancak Stockholm'ün katılımı, Rusya ile görece iyi ilişkileri bulunan NATO üyeleri Türkiye ve Macaristan'a takılmıştı.
Ankara'dan yapılan açıklamalarda İsveç'e bazı isimlerin iadesi ve Suriye'deki harekâtlar nedeniyle uygulanan silah ambargosunu kaldırma şartı koşulmuş, Türkiye-Finlandiya-İsveç arasında bir üç muhtıra-müzakere süreci başlatılmıştı. İsveç hükümeti silah ambargosunu Eylül 2022'de kaldırmış, yeni bir terörle mücadele yasasını da kabul etmişti. Görüşmelere "arabuluculuk" yapan Washington'ın ise İsveç'in üyeliği ile Türkiye'nin ABD'den alacağı F-16 savaş uçaklarını ilişkilendirmesi gerilim yaratmıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yakın ilişkileri bulunan Macaristan Başbakanı Orban da İsveç'e onay vermemiş son NATO üyesi olarak kalmak istemediğini söylemekle beraber süreci yavaşlatmıştı. Macaristan parlamentosunda 2023 sonunda başlaması planlanan görüşmeler, bazı İsveçli vekillerinin Orban hükümetine eleştirileri gerekçe gösterilerek ertelenmişti.
İsveç'in NATO’ya katılması için 27 üyenin tamamının parlamentolarından onay alması gerekiyor. TBMM Genel Kurulu'ndan çıkan onayın ardından, Macaristan, İsveç'e yeşil ışık yakmamış olan son NATO üyesi olarak kaldı. (DIŞ HABERLER)
İsveç'e NATO onayı çıkar çıkmaz Biden'dan Kongre üyelerine F-16 mektubu gitti
ABD'den Türkiye'ye F-16 açıklaması: Kongre'nin süreçte kilit rolü var
Kremlin'den TBMM'nin İsveç onayına ilişkin ilk açıklama: Türkiye NATO üyesi, egemen kararıdır
Türkiye, İsveç’in NATO üyeliğini onayladı
İsveç NATO'ya katılımı konusunda Macaristan'ın müzakere talebini reddetti
