Katalan bağımsızlık nabzında düşüş: Sandıktan Sosyalist Parti birinci çıktı
Artı Gerçek - İspanya'da Sosyalist İşçi Partili (PSOE) Başbakan Pedro Sanchez'in Katalonya'nın tek taraflı bağımsızlık ilanının demir yumrukla bastırılması sonucu ya hapse giren ya sürgüne giden siyasiler için af çıkarması sonrası, bölgesel seçimden PSOE'nin yerel uzantısı birinci çıktı.
Dünkü Katalan seçimlerinde en büyük oy payını, Katalonya Sosyalist Partisi PSC–PSOE aldı. 135 sandalyeli Katalan meclisinde PSC–PSOE 42, keskin bağımsızlık yanlısı Junts 35, iktidardaki ılımlı bağımsızlık yanlısı Katalonya Cumhuriyetçi Solu (Esquerra Republicana de Catalunya/ERC) 20 vekil kazandı.
HALK PARTİSİ SÜRPRİZİ
7 yıl önce Katalan bağımsızlık girişiminin demir yumrukla bastırılması sırasında Madrid'de iktidarda olan, halihazırdaki anamuhalefette bulunan sağcı Halk Partisi de vekil sayısı 3'ten 15'e çıkardı.
SANCHEZ'İN HAMLELERİ SANDIKTA RAĞBET GÖRDÜ
Sonuç, 2017'de İspanya'daki sistemin yasadışı ilan etmesine rağmen bağımsızlık referandumu düzenleyip bağımsızlık ilan ederek İspanya'nın 30 yılı aşkın süredir en kötü kurumsal krizine yol açan bağımsızlık yanlılarının destek kaybettiğini gösterdi.
Bu, aynı zamanda PSOE'li Başbakan Sanchez'in azınlık hükümetine Katalan desteğine karşılık önce Katalan bağımsızlık çabası yüzünden mahkumiyet alanlara, ardından hâlâ kovuşturmayla karşı karşıya olanlara af çıkararak bölgeyle normalleşmeye gitmesini, Katalan seçmenin tasdik ettiği anlamına geliyor.
Seçime katılım ise yüzde 58 gibi düşük bir oranda kaldı.
HÜKÜMET KURMASI ZOR GÖZÜKÜYOR
PSC–PSOE lideri Salvador Illa, seçim sonuçlarını "bölge için yeni bir çağın başlaması" olarak değerlendirdi.
Ancak hiçbir partinin net çoğunluğa sahip olmaması ve aralarında derin ideolojik ayrılıkların olması nedeniyle tekrar seçime gidilmesi riski var.
Bağımsızlık yanlısı partiler -ERC, Junts, keskin solcu Halk Birliği Adayı (CUP), keskin sağcı Katalan İttifakı (AC)- koalisyon hükümeti kurmak için gereken 68 sandalyeye sahip değil.
'İKTİDARDAN MUHALEFETE GEÇECEĞİZ'
Illa liderliğinde PSC–PSOE, büyük ihtimalle ERC ile bir anlaşma yapması gerekecek. Ancak bugüne dek bağımsızlık yanlısı partiler, İspanya'nın iktidar partisinin Katalonya'yı yönetmesine yardım etme yönündeki her türlü öneriyi reddetti.
Seçimle birlikte Katalan başkanlığını kaybeden ERC lideri Pere Aragones, dün gece partisinin muhalefete geçeceğini söyleyerek Sosyalistleri destekleme ihtimalini bir kez daha dışladı.
PUİGDEMONT, SANCHEZ HÜKÜMETİNİ DÜŞÜRÜR MÜ?
2017 bağımsızlık girişiminin başını çeken Junts lideri Carles Puigdemont, partisinin iyi performans gösterdiğini, ancak bağımsızlık yanlısı seçmenler arasındaki katılımın düşük kaldığını ve ERC, AC, CUP'un kaydadeğer oranda oy alamaması nedeniyle seçeneklerinin sınırlı olduğunu söyledi.
Eski Katalan başkanı, ERC'nin birlikçi PSC'yi de içeren bir koalisyonun parçası olmaması, bunun yerine, bağımsızlık yanlısı iki ana partinin, geçmişte ilişkileri bozulmadan önce yaptığı gibi bir yönetim kurmaya çalışması çağrısını yaptı.
Bu yüzden Illa, 2023 İspanya genel seçimi için kurulup İspanya koalisyon hükümetinin ortağı olan radikal solcu ittifak Sumar, PSOE'nin hasımı Halk Partisi ve PSOE'nin bugüne dek müzakere etmeyi reddettiği aşırı sağcı parti Vox ile sıradışı ittifak girişimine mecbur kalabilir.
Daha önce Puigdemont, kendisinin Katalan seçimini kazanamaması ve bölgeyi yönetmek için Sosyalistlerin sağcılarla ittifak kurması halinde İspanya azınlık hükümetinden desteğini çekebileceğini söylemişti. Temmuzdaki genel seçimde net çoğunluk elde edemeyen Başbakan Sanchez'in Katalan destekli azınlık hükümetinin çökmesi ise ulusal düzeyde yeni bir kriz yaratabilir.
'KATALANLARI HAREKETE GEÇİRECEK FİKİRLER TÜKENDİ'
Reuters'e konuşan siyasi analist ve tarihçi Joan Esculies, bundan sonra neler olacaksa olsun, dün gecenin manşetinin "Katalan bağımsızlık hissiyatının yatışması" olduğunu söyledi. Esculies, "Bağımsızlık yanlısı hareketin, daha önce becerebildiği gibi insanları ikna edecek veya harekete geçirecek fikirleri tükendi" dedi.
Katalan hükümetinin istatistik enstitüsüne göre bağımsızlığa verilen destek 2017'deki yüzde 49'dan yüzde 42'ye düştü. (Reuters, Dış Haberler)
