Rus paralı asker şirketi Wagner nedir? Ne kadar güçleri var?
Artı Gerçek - Rusya'nın "özel askeri şirket" olarak tanımladığı Wagner Grubu kimi zaman "paralı asker şirketi, ABD ve müttefikleri tarafından ise bir "vekil güç" olarak nitelendiriliyor. Rusya ordusuna başkaldıran Yebgeniy Prigojin'in sahibi olduğu şirket 2014 yılında kuruldu. 2014'te Kırım'a ve doğu Ukrayna'nın Donbass bölgesine konuşlandırılan ve o zamandan beri Suriye savaşı da dahil olmak üzere Orta Doğu ve Afrika'daki çeşitli çatışmalara asker gönderdi .Eski bir Rus istihbarat subayı olan Dmitry Utkin'in, grubun komutanlığının zirvesine yakın bir yerde kalmaya devam eden kurucu ortak olduğu iddia ediliyor.
Rusya, Wagner Grubu'nun resmi askeri operasyonlarına karıştığını yalanlıyordu ancak Washington'daki düşünce kuruluşlarından bir olan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi Wagner'in genellikle doğrudan Rus devletiyle bağlantılı olduğunu söylüyor. Kuruluş açıklamasında "Wagner'in özel bir askeri şirket olduğu şeklindeki Rus anlatısı yerine, Wagner klasik bir vekil kuruluş olarak görülmelidir" demişti.
ABD: UKRAYNA'DA YAKLAŞIK 50 BİN KİŞİLİK GÜCÜ VAR
Geçen Aralık ayında ABD, Wagner'in Ukrayna'da 50 bin personeli olduğu tahminini yapmıştı. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby bu rakamın 10 bininin paralı askerlerden, 40 bininin ise cezaevlerinden toplanan mahkumlardan oluştuğunu söylemişti. 50 bin rakamı Rusya'nın Ukrayna'daki askerlerinin yaklaşık dörtte birine denk geliyor.
PRİGOJİN: 25 BİN SAVAŞÇININ TAMAMI ÖLMEYE HAZIR
Wagner'in lideri Prigojin ise bugünkü açıklamasında "Hepimiz ölmeye hazırız. 25 bin savaşçının tamamı ve ardından 25 bin kişi daha. Rus halkı için ölüyoruz" ifadelerini kullandı.
Prigojin 2014'teki Donbass savaşında Rusya destekli ayrılıkçıları desteklemek için Wagner'i kurduğunu söylemiş, "Eski silahları kendim temizledim, kurşun geçirmez yelekleri kendim hallettim ve bu konuda bana yardımcı olabilecek uzmanlar buldum. O andan itibaren, 1 Mayıs 2014'te, daha sonra Wagner Taburu olarak anılacak olan bir grup yurtsever doğdu" ifadelerini kullanmıştı.
İNSAN HAKLARI İHLALLERİ İLE SUÇLANIYORLAR
Wagner, kuruluşundan bu yana Ukrayna, Suriye, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Sudan, Mali ve Mozambik'te insan hakları ihlalleri ile suçlanıyor. Grubun ayrıca selefi grupların bir isyanına karşı Burkina Faso hükümeti için çalıştığına inanılıyor.
ABD Savunma Bakanlığı'nın 2020'de yaptığı açıklamaya göre, Wagner Grubu Libya'daki iç savaşta faaliyet gösterdi ve Rusya, ülkede bir yer edinebilmesi için gruba savaş uçakları ve zırhlı araçlar dahil olmak üzere askeri teçhizat gönderdi.
Wagner, sivilleri infaz etmek, BM barış güçlerine saldırmak ve ağırlıklı olarak Müslüman toplulukları hedef almakla suçlandığı Orta Afrika Cumhuriyeti'ne de gönderildi. Kıdemli Batılı diplomatlar, Wagner'in ülkedeki bir altın madeninin kontrolünü ele geçirdiğini söylediler. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) BİR raporunda Wagner güçlerinin silahsız insanları infaz etmek de dahil olmak üzere savaş suçları işlediğini söyledi. ABD, Ocak 2023'te Wagner'i "ulusötesi bir suç örgütü" olarak tanımlamıştı. ABD Hazine Bakanlığı daha sonra gruba yaptırımlar uygularken, Afrika'da "ülkeleri istikrarsızlaştıran, yaygın insan hakları ihlalleri gerçekleştiren ve doğal kaynakları halklarından gasp eden" bir örgüt olarak tanımladı. (DIŞ HABERLER)
Putin'den Wagner açıklaması: Vatana ihanetle karşı karşıyayız
Wagner krizine Zelenskiy cephesinden ilk yorum: Rusya'da her şey daha yeni başlıyor
Rusya'da Wagner krizi büyüyor: Paralı askerler Rostov'a girdi, Prigojin rest çekti
