Sandıkta devirmek yetmiyor
'Ve bizler, provası üzerimizde yapılan bir siyasal çılgınlığın, Amerikan versiyonunu izliyoruz. Sınavın oradaki sonucunun, bizi de etkileyeceğini iyi biliyoruz.'
Can DÜNDAR
ARTI GERÇEK- Amerikan demokrasisi, çok önemli, yeni bir sınavdan geçiyor.
Trump’ın sandıkta devirmesi ilk sınavdı, şimdi ikincisi sırada: "Sandıkta devrildiği halde gitmeyen bir despottan nasıl kurtulunur?"
Hele o despotun, bir sözle destekçilerini sokağa dökecek gücü varsa…
Hele o destekçiler, karşıtlarına karşı düşmanca kışkırtılmış, ırkçı bir milliyetçilikle zehirlenmiş ve en kötüsü silahlandırılmışsa…
Hele onların yarattığı kaosu yatıştırmakla görevli güvenlik güçleri de despotun emrindeyse ve kaosu sadece izliyorsa…
Sınav daha da zor demektir.
Kuşaklar boyunca Latin Amerika’da ya da Ortadoğu’da seçmen iradesi tanımadan koltuğuna yapışan diktatörleri izleyen Amerikalı gazetecilerin dünkü yorumları görmeye değerdi. "Burası bizim ülkemiz mi, bu vandallar bizden mi" diye soruyorlardı.
Trump aslında göreve geldiğinden beri, demokrasinin temel ilkelerine, yargı bağımsızlığına, basın özgürlüğüne, kurallar rejimine karşıt olduğunu gösterdi. Seçimden beri de "Kolay bırakmam" mesajı veriyordu; ama galiba Amerika boş bir özgüvenle, buna inanmıyordu.
Başka ülkelerde yaşandığında Beyaz Saray’dan izlenen, hatta bazen desteklenen sandığa saygısızlık, kural tanımazlık, despotik kabadayılık, kapılarını çaldı şimdi… Ve bizler, provası üzerimizde yapılan bir siyasal çılgınlığın, Amerikan versiyonunu izliyoruz.
Sınavın oradaki sonucunun, bizi de etkileyeceğini iyi biliyoruz.
Birçok yorumcunun tahmini şu:
Trump, yol açtığı tahribatın bedelini ödeyecek; ancak o tahribatın tamiri, yani rehabilitasyon dönemi uzun sürecek.
Dileyelim ki bu kaos dönemi, ABD başta olmak üzere tüm ülkelere, demokrasinin, kuvvetler ayrılığının, yargı bağımsızlığının, özgür basının, seçim güvenliğinin, insan hakkının, silahsızlanmanın, barışın önemini daha iyi öğretsin. Ve otoriter yönetim anlayışıyla, medya manipülasyonuyla, siyasi yalancılıkla, bireysel silahlanmayla mücadele gibi birçok konuda, çözüm üretme şansı versin.
