Somali'nin en gelişmiş ülkelere olan borcu silindi
Artı Gerçek - Gelişmiş ülkelerin kredi alacaklarını koordine eden Paris Kulübü, Somali'nin 2 milyar dolar borcunu silerek Afrika ülkesine can simidi uzattı. Borçlu ülkelerin ödeme zorluklarına koordineli, sürdürülebilir çözüm bulmak amacıyla büyük kreditörlerin oluşturduğu Paris Kulübü'nde ABD, Kanada, Britanya, Almanya, Fransa, Japonya, Güney Kore, Avustralya, Rusya, Brezilya dahil 22 ekonomik güç bulunuyor.
4.5 MİLYAR DOLARLIK BORÇ HAFİFLETME YARDIMININ ARDINDAN
Dünyanın en stratejik ve aynı zamanda en sorunlu bölgelerinden Afrika Boynuzu'nda yer alan Somali, aralık ayında Uluslararası Para Fonu (IMF) bünyesindeki Ağır Borçlu Yoksul Ülkeler Girişimi (HIPC) denilen borç yönetimi programını "tamamlama noktasına" geldi. Bunun üzerine devreye giren IMF ile Dünya Bankası, Somali için 4.5 milyar dolarlık borç hafifletme yardımını onayladı.
Ardından Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud yönetiminin Paris Kulübü'yle vardığı anlaşmaya göre Somali, IMF-Dünya Bankası'nın denetlediği programı resmen tamamladığına, Paris Kulübü üyelerine borcunun yüzde 99'undan kurtulacak. Somali'nin Ocak 2023 itibarıyla Paris Kulübü üyelerine borcunun yüzde 99'u, 2 milyar dolara tekabül ediyor.
'SOMALİ HÜKÜMETİ SAĞLIK, EĞİTİM, ALTYAPI İÇİN KULLANMAYI TAAHHÜT ETTİ'
Paris Kulübü açıklamasında şöyle denildi:
"Paris Kulübü alacaklıları, Somali Federal Cumhuriyeti'nin sürdürülebilir, kapsayıcı ekonomik büyümenin temellerini oluşturmak için kapsamlı yoksulluğu azaltma stratejisi ve iddialı ekonomik reform programını uygulamaya devam etme kararlılığını memnuniyetle karşıladı"
"Somali hükümeti, bu borç tedavisinin sağladığı mali alanı, ülkenin yoksulluğu azaltma stratejisinde belirlenen öncelikli harcama alanları (sağlık, eğitim ve temel altyapı) için kullanmayı taahhüt etti."
'MALİ TOPARLANMA YOLCULUĞUNDA KİLOMETRE TAŞI'
Somali Maliye Bakanı Bihi Egeh de "Borçların tamamen silinmesi Somali'nin geleceğini dönüştürecek ve hükümetimizin temel kamu hizmetleri için mali alan yaratmasına olanak tanıyacak" paylaşımında bulundu. Enformasyon Bakanı Daud Aweis, "ülkenin mali toparlanma yolculuğunda büyük bir kilometre taşı" yorumunu yaptı.
NÜFUSUN YÜZDE 70'İNİN GÜNLÜK GELİRİ 1.90 DOLAR
Somali, onlarca yıl süren iç savaş, Kaide bağlantılı cihatçı örgüt Eşşebab'ın kanlı saldırıları ve sık sık maruz kaldığı iklim felaketleri eşliğinde dünyanın en yoksul ülkelerinden biri. Dünya Bankası verilerine göre Somali nüfusunun yaklaşık yüzde 70'i, günde 1.90 doların altında gelirle yaşıyor.
SOMALİ'NİN DIŞ BORCU ARTIK GSYİH'NİN YÜZDE 6'SINDAN AZ
Bununla birlikte IMF'ye göre 2018'de GSYİH'nin yüzde 64'üne denk gelen Somali'nin dış borcu, 2023'ün sonunda yüzde 6'nın altına düştü. Mart ayı itibarıyla Somali'nin GSYH'sinin bu yıl için artış tahminini yüzde 3.7'ye çıkaran IMF, "Riskler devam etse de, tarım, işçi dövizleri ve yatırımda devam eden toparlanmanın desteğiyle büyümenin 2024'te güçlenmesi bekleniyor" dedi.
TÜRKİYE’NİN EN ÇOK YATIRIM YAPTIĞI ÜLKELERDEN
Somali, aynı zamanda Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve askeri olarak en çok yatırım yaptığı ülkeler arasında.
Ankara, Recep Tayyip Erdoğan’ın 2011'deki ziyaretinden beri Mogadişu ile siyasi, askeri, güvenlik, ekonomik işbirliğini artırdı.
TSK ASKERLERİ MOGADİŞU'DA ÜSLENDİ
2017'de Türkiye'nin yurtdışındaki en büyük üssü Mogadişu'da TÜRKSOM adı altında açılırken, Türkiye'nin eğittiği Somalili askerlerin Somali iç siyasetinde anlaşmazlıklara karışmakla suçlandığı dönemler oldu.
Kasım 2020'de Türkiye, HIPC'nin Somali'nin borcunun hafifletilmesi girişimine 3.5 milyon dolar katkıda bulundu.
ŞUBATTAKİ ANLAŞMA TARTIŞMA YARATTI
İkili ilişkiler, 8 Şubat 2024'te imzalanan Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması'yla yeni bir evreye girdi. Ocakta Etiyopya’nın Somali’den tek taraflı bağımsızlık ilan etmiş Somaliland'la imzaladığı deniz üssü anlaşmasına yanıt olarak yorumlanması bakımından, şubattaki anlaşmanın, Türkiye'yi Afrika Boynuzu'nun sorunlarına taraf haline getirdiği söylenebilir.
'ORTAK DENİZ KUVVETİ KURMA, SOMALİ SULARINI KORUMA'
Zira 22 Şubat’ta Türkiye ile anlaşmayı imzalayarak yürürlüğe sokan Mahmud, bu kapsamda iki ülke arasında ortak deniz kuvvetleri oluşturulacağını, bu kuvvetlerin, Somali sularını 10 yıl boyunca koruyacağını ve deniz kaynaklarının gelişmesine katkı sağlayacağını duyurdu. Somali Cumhurbaşkanı, anlaşmanın bölgede yarattığı kaygılara ilişkin, Etiyopya veya başka bir ülkeye yönelik düşmanca amacı olmadığını dile getirdi. (Dış Haberler)
