Trump imzayı attı: 'ABD'nin varlık fonuna sahip olmasının zamanı geldi'
ABD Başkanı, varlık fonu kurma sürecini başlatan kararnameyi imzaladı. Paranın nereden geleceğini açıklamayan, ama daha önce finansman için gündeme getirdiği gümrük vergilerini artırmakla meşgul olan Trump, TikTok'u satın almada bu fonu kullanabileceğini söyledi.
Artı Gerçek - ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyasındaki sözlerinden birini daha yerine getirerek, devlet varlık fonu oluşturma talimatı veren kararnameyi imzaladı. Ülkelerin sahip olduğu yatırım hesabı niteliğindeki varlık fonu, yıllık bütçelerden elde edilen fazla gelirin gelecek nesillere yarar sağlayacak şekilde kullanılmasını sağlıyor.
Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Bakanı adayı Howard Lutnick'i bu çabaya öncülük etmekle görevlendiren Trump, paranın nereden geleceğini açıklamadan, "Daha önce hiç sahip olmadığımız bir varlık fonuna sahip olacağız. Varlık yaratan pek çok şeyimiz var ve son iki haftada gördüğünüz gibi, daha fazla varlık yarattığımızı düşünüyorum" dedi. ABD'den daha küçük bazı ülkelerin dahi varlık fonu olduğunu anımsatarak "Bizim muazzam potansiyelimiz var. Bizim de buna sahip olmamızın zamanı geldi" diye ekledi.
Daha önce Çin merkezli, ama küresel sosyal medya platformu TikTok'un ABD ayağının satılması veya kapatılmasının son tarihini uzatan kararname imzalamış ABD Başkanı, TikTok'u satın almada bu fonu kullanabileceklerini öne sürdü.
'AMERİKAN HALKI İÇİN PARAYA DÖNÜŞTÜRECEĞİZ'
Beyaz Saray'ın Oval Ofisi'nde Trump'a eşlik eden Bessent, 12 ay içinde oluşturulacağını söylediği varlık fonunu, "ABD bilançosunun varlık tarafını Amerikan halkı için paraya dönüştüreceğiz" diye takdim etti. Hazine Bakanı, "Büyük stratejik öneme sahip" vurgusunu ihmal etmedi.
'AŞI SATIN ALDIĞIMIZ ŞİRKETLERİN HİSSELERİ BİZİM OLMALI'
ABD hükümetinin şirketlerle iş yaptığı göz önüne alındığında bunun büyüklüğü ve ölçeğinden yararlanabileceğini söyleyen Lutnick, ilaç üreticilerine işaret ederek "İki milyar Kovid aşısı satın alacaksak, belki de bu şirketlerde bazı teminatlar ve hisse senetlerimiz olmalı" dedi.
DFC ROL OYNAYABİLİR
Kararname, yetkililerden, Trump'a 90 gün içinde finansman, yatırım stratejileri, fon yapısı ve yönetim önerileri dahil olmak üzere bir plan sunmasını, mevzuatın gerekli olup olmadığı dahil olmak üzere fon kurma ve işletme konusundaki yasal hususları değerlendirmesini talep ediyor.
Öncesinde Trump'ın danışmanları, ABD'nin ekonomik güçlerini kullanmak için büyük kurumsal oyuncularla ortaklık kurmak üzere ABD Uluslararası Kalkınma Finansman Şirketi'ni (DFC) kullanmayı tartışmıştı. DFC'yi hem varlık fonu gibi hem de ABD'nin dış yardıma yaklaşımını kökten değiştirme aracı olarak kullanma konusundaki tartışmayı, Trump'ın Hükümet Verimliliği Bakanı (DOGE) Elon Musk ile Savunma Bakanı Yardımcısı adayı olan milyarder heç fon yöneticisi Stephen Feinberg çekti. Trump, cuma günü, Apollo Global Management'ın kurucu ortağı Leon Black'in oğlu Ben Black'i DFC'nin başına aday gösterdi.
TRUMP'IN YÜKSELTTİĞİ GÜMRÜK VERGİLERİYLE Mİ?
Cumhuriyetçi lider, eylül ayındaki bir konuşmasında, gümrük vergilerinden elde edilen parayı, üretim merkezlerine, savunmaya ve tıbbi araştırmalara yatırım yapabilecek bir varlık fonuna aktarmayı önermişti. "Tüm Amerikan halkının yararına büyük ulusal çabalara yatırım yapmak için ABD'nin kendi varlık fonunu yaratacağız" diyen Trump, Wall Street ile şirket yöneticilerini "yatırım tavsiye etmeye" çağırmıştı.
EN BÜYÜĞÜ NORVEÇ, ÇİN VE BAE'DE
Genellikle Çin gibi büyük döviz rezervlerine sahip veya Norveç ve Suudi Arabistan gibi petrol veya diğer emtiaların satışından büyük gelire sahip ülkeler varlık fonu kuruyor. Burada toplanan para, hisse senetlerinden tahvillere, altyapıdan teknolojiye kadar çok çeşitli alanlara yatırılıyor. Norveç'in 1.8 trilyon dolarlık Norges Bank Yatırım İdaresi, Çin'in 1.3 trilyon dolarlık Çin Yatırım Şirketi ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) 1.1 trilyon dolarlık Abu Dabi Yatırım İdaresi en büyükleri arasında yer alıyor.
SUUD, NEWCASTLE UNİTED'I SATIN ALMAK İÇİN KULLANDI
Suudi Arabistan, varlık fonunu, spor dünyasına yatırım yapmak, İngiliz Premier Lig futbol kulübü Newcastle United'ı satın almak ve dünyanın en büyük futbolcularından bazılarını ülkeye getirmek için kullandı.
ABD'DE KUZEY DAKOTA MİRAS FONU ÖRNEĞİ
ABD'de 20 eyalet, Trump'ın planına örnek teşkil edebilecek varlık fonlarına sahip. Bunların en büyüğü, 1976'da başlatılan ve şu anda yaklaşık 82 milyar doları yöneten Alaska Daimi Fonu. 2010'da oluşturduğu Miras Fonu'nda 11.5 milyar dolar toplayan Kuzey Dakota, her ay petrol ve gaz vergisi gelirinin yüzde 30'unu fona yatırıyor. İki yıllık bütçe döngüsü boyunca projeleri finanse etmek ve vergi indirimi sağlamak için paranın yüzde 5'ini kullanabilen eyalet, bu sayede geçen ay ev sahipleri için emlak vergilerini gelecek 10 yıl içinde aşamalı kaldırma planını duyurdu. (Bloomberg, AA, Dış Haberler)
