Washington-Pekin anlaştı: Ancak kalıcı çözümler konusunda görüş ayrılıkları sürüyor

Artı Gerçek - ABD Başkanı Donald Trump, Çin'le anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Trump'ın açıklamasına göre ABD yüzde 55, Çin ise yüzde 10 tarife uygulayacak.

Trump, sahibi olduğu Truth Social'dan yaptığı paylaşımla ABD ve Çin arasındaki anlaşmanın tamamlandığını duyurdu.

ABD'nin yüzde 55, Çin'in yüzde 10 tarife uygulayacağını belirten Trump, "İlişkiler mükemmel. Bu konuya gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederiz" dedi.

ABD'li ve Çinli yetkililer de dün ticaret ateşkesini yeniden rayına oturtacak ve Çin’in nadir toprak elementlerine yönelik ihracat kısıtlamalarını kaldıracak bir çerçeve üzerinde anlaştıklarını açıkladı. Ancak ABD basınında yer alan yorumlara göre, anlaşmada, uzun süredir devam eden ticaret anlaşmazlıklarının kalıcı bir çözüme kavuşacağına ilişkin çok fazla işaret verilmedi.

Londra’da iki gün süren yoğun müzakerelerin ardından, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, gazetecilere yaptığı açıklamada, bu çerçeve anlaşmasının geçen ay Cenevre’de varılan ve karşılıklı olarak ''ezici'' seviyedeki üç haneli tarifelerin hafifletilmesini hedefleyen mutabakatın somutlaştırılmış hali olduğunu belirtti.

Ancak Cenevre Anlaşması, Çin’in kritik minerallerin ihracatına devam eden kısıtlamaları nedeniyle sekteye uğradı. Bu durum, Trump yönetiminin, Çin’e yarı iletken tasarım yazılımı, uçak ve diğer ürünlerin sevkiyatını engelleyen kendi ihracat kontrollerini devreye sokmasına yol açtı.

Lutnick, Londra’da varılan anlaşmanın son dönemdeki bazı ABD ihracat kısıtlamalarını kaldıracağını söyledi ancak görüşmeler Londra saatiyle gece yarısına doğru sona erdiği için detay vermedi. Lutnick, ''Cenevre mutabakatını ve iki başkan arasındaki görüşmeyi uygulamak için bir çerçeve üzerinde anlaştık. Amacımız Başkan Trump ile görüşüp onayını almak, karşı taraf da Başkan Xi ile görüşüp onayını alacak. Onay verilirse, çerçeveyi hayata geçireceğiz'' dedi.

Lutnick ayrıca, Çin’in ABD’ye yönelik nadir toprak elementleri ve mıknatıs ihracatına getirdiği kısıtlamaların, çerçeve anlaşmanın ''temel'' bir parçası olarak çözüleceğini söyledi. Lutnick, ''O nadir toprak elementleri gelmediğinde Amerika Birleşik Devletleri bazı önlemler almıştı. Bu önlemlerin dengeli bir şekilde kaldırılmasını bekleyebilirsiniz'' dedi.

Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Li Chenggang da tarafların prensipte bir ticaret çerçevesi üzerinde anlaştığını ve bunun ABD ve Çin liderlerine sunulacağını söyledi.

Batı medyasında yer alan haberlere göre, bu çerçeve, karşılıklı ihracat kontrolleri nedeniyle Cenevre anlaşmasının tamamen bozulmasını engelleyebilir. Ancak Trump’ın tek taraflı tarifeleri ve ABD’nin Çin’in devlet destekli, ihracat odaklı ekonomik modeline yönelik uzun süredir devam eden şikayetlerine ilişkin farklılıkları çözmede pek bir ilerleme sağlamıyor.

Buna göre, tarafların ticaret gerilimlerini hafifletecek daha kapsamlı bir anlaşma müzakere etmek için 10 Ağustos’a kadar süreleri var; aksi takdirde tarifeler yeniden yükselecek.

NE OLMUŞTU?

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan'da aralarında Çin'in de olduğu ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri açıklamış, Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında başlayan tarife restleşmesi sonunda ABD, Çin'e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145'e kadar çıkarmış, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarifesi getirmişti.

Tırmanan ticari gerilim sonrasında ABD'li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs'ta tarife müzakereleri için İsviçre'nin Cenevre kentinde bir araya gelmiş ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün boyunca düşürme kararı almıştı.

Görüşmenin ardından 14 Mayıs itibarıyla ABD'nin, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisini 90 gün için yüzde 145'ten yüzde 30'a, Çin'in de ABD mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a düşürmesi kararlaştırılmıştı.

Trump, 30 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Çin'i Cenevre'de varılan anlaşmanın büyük bölümünü ihlal etmekle suçlamış, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bunu konuşacağını ve sorunun çözülmesini umduğunu belirtmişti.

Washington yönetimi, Pekin'in uzlaşmaya rağmen nadir metallerin ihracatına getirdiği kısıtlamaları kaldırmadığını ileri sürmüş, buna karşılık olarak yapay zeka çiplerinin ihracatına kontrol getirmiş, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurmuş ve Çin Komünist Partisi (ÇKP) ile bağlantılı veya kritik araştırma alanlarında çalışan Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıklamıştı.

ABD Başkanı Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi, 5 Haziran'da iki ülke arasında karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret geriliminin ardından ilk kez telefonda görüşmüş, görüşmede tarafların, iki ülkeden heyetlerin Cenevre'de varılan mutabakatın uygulanması için çalışmayı sürdürmesi konusunda anlaştığı bildirilmişti. (DIŞ HABERLER)